آیا شاخص‌های علم، پیشرفت علمی را نشان می‌دهند؟ ارزیابی فلسفی یک اصل در سیاست‌گذاری علم و فناوری

نویسنده

چکیده مقاله:

شاخص‌های علم در سیاست‌گذاری علم به‌عنوان ابزارهای اندازه‌گیری پیشرفت علمی استفاده می‌شوند و فلاسفۀ علم، نظریه‌های مختلفی را در باب پیشرفت علمی طرح کرده‌اند. هدف اصلی این مقاله پاسخ به این پرسش است که: «آیا شاخص‌های علم نشان‌‌دهندۀ پیشرفت علمی، آنچنان‌ که این نظریه‌ها مطرح کرده‌اند، هستند؟». این مقاله می‌کوشد تا نشان دهد که اگر پیشرفت علمی به معنای معرفتی و اگر معرفت علمی به معنای بسط‌یافته اجتماعی فرض شود، آنگاه شاخص‌های علم ابزارهای «مناسبی» برای اندازه‌‌گیری معرفت علمی و پیشرفت علمی هستند. در این مقاله، بخش نخست به نقش شاخص‌های علم در حوزۀ سیاست‌گذاری علم می‌پردازد؛ بخش دوم، به رابطۀ میان شاخص‌های علم و پیشرفت علمی از دیدگاه سیاست‌گذاری اختصاص دارد؛ در بخش سوم، با اشاره به سه دسته نگرش فلسفی در باب پیشرفت علمی، نشان داده می‌شود که نگرش یا شرح معرفتی از پیشرفت علمی با معنای مورد نظر سیاست‌گذاران از پیشرفت علمی مطابق است و دو شرح دیگر با معنای یادشده ناسازگار هستند؛ بخش چهارم، به معرفت علمی اجتماعی و شرح بسط‌یافتۀ اجتماعی از آن اختصاص دارد و در بخش پنجم نیز استدلال می‌شود که شاخص‌های علم، معرفت علمی بسط‌یافتۀ‌‌ اجتماعی را نشان می‌دهند و در نتیجه، بازنمای پیشرفت علمی هستند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

آیا شاخص های علم، پیشرفت علمی را نشان می دهند؟ ارزیابی فلسفی یک اصل در سیاست گذاری علم و فناوری

شاخص های علم در سیاست گذاری علم به عنوان ابزارهای اندازه گیری پیشرفت علمی استفاده می شوند و فلاسفۀ علم، نظریه های مختلفی را در باب پیشرفت علمی طرح کرده اند. هدف اصلی این مقاله پاسخ به این پرسش است که: «آیا شاخص های علم نشان دهندۀ پیشرفت علمی، آنچنان که این نظریه ها مطرح کرده اند، هستند؟». این مقاله می کوشد تا نشان دهد که اگر پیشرفت علمی به معنای معرفتی و اگر معرفت علمی به معنای بسط یافته اجتماع...

متن کامل

بررسی تطبیقی تجارب سیاستگذاری علم و فناوری در جهان

این مقاله گزیده‌ای از یافته‌های طرح مطالعاتی «سیاست‌گذاری‌های علم و فناوری برای کشور» است، که در چارچوب طرح سیاست‌گذاری کلان علم و فناوری برای کشور (مهدوی؛ 1378) تعریف و اجرا شده است. در این بررسی تاکنون تجربه‌ها و سیاست‌های 19 کشور مورد مطالعه قرار گرفته است. در این بررسی‌ تطبیقی از طبقه‌بندی موضوعی زیر استفاده شده است: سیاست‌گذاری علم فناوری، اقدام‌های حمایتی و انگیزشی، سیاست‌های اطلاع‌رسانی،...

متن کامل

ساختار مفهومی سیاستگذاری علم و فناوری در حوزه مهندسی

 یکی از مهم ترین ویژگی‌‌های جوامع پیشرفته امروزی دانش بنیانی شدن آنهاست. در چنین جوامعی‌ بهره‌گیری از دانش و علم اساس کلیه فعالیت‌ها و تصمیم گیری‌هاست و از طرفی، هرگونه برنامه‌ریزی غالباً با توجه به توسعه پایدار طراحی و اجرا می‌‌شود. در الگوی توسعه پایدار هر کشور، توسعه صنعتی یکی از محورهای عمده و اساسی آن محسوب می‌‌شود. توسعه صنعتی به افزایش مهارت‌ها و قابلیت‌ها؛ یعنی توسعه علمی و فناوری وابسته...

متن کامل

سیاستگذاری علم و فناوری عنصر بی همتای ارزش آفرینی

درک مفهوم و کاربرد علم و فناوری در موفقیت جوامع نقش بنیادین دارد. اهمیت فزاینده علم و فناوری به عنوان زیربنای توسعه در همه ابعاد -توسعه پایدار- جایگاه ویژه ای به مباحث و زمینه های کلی معطوف به آن، نظیر: فلسفه علم و فناوری، آینده پژوهی و مدیریت علم و فناوری بخشیده است. بازیگران تأثیرگذار میدان رقابت جهانی افزون بر رویارویی با چالش¬ها و ناگزیر از رعایت قواعد جهانی، تلاش دارند تا با چیره شدن بر آن...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 22  شماره 87

صفحات  33- 56

تاریخ انتشار 2016-06-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023