آسیب شناسی فقهی -حقوقی شرط عندالاستطاعه در مهریه

آسیب شناسی  فقهی -حقوقی شرط  عندالاستطاعه در مهریه* مریم آقایی بجستانی[1] محمدروحانی مقدم[2] جلال عراقی [3] چکیده مهریه به عنوان یکی از آثار عقد نکاح و در راستای تحکیم بنیان خانواده و اثبات علاقه زوج به تداوم زندگی خانوادگی تشریع شده است  . تقسیم مهریه به مهریه عند المطالبه و عند الاستطاعه پدیده ای است که امروزه در جامعه مطرح شده  و موافقان و مخالفان آن  به ارائه نظرات و ادله و مبانی خویش پرداخته اند .به اعتقاد برخی از صاحب نظران پذیرش شرط  عندالاستطاعه در مهریه ، مشکلاتی چون غرر در  مهریه ،تعلیق مهریه  و ایجاد چالش های اجرایی در وصول مهریه به دنبال خواهد داشت .برخی دیگر نیز با این تحلیل که مهریه عند الستطاعه نه تنها موجب غرر در  مهریه نخواهد شد  بلکه  به معنای تعلیق مهریه هم نمی باشد ؛ براین باورند که گنجاندن شرط عند الاستطاعه راهکار مناسبی جهت جلوگیری از مهریه های سنگین می باشد .به هرحال نگارندگان بر این باور هستند که اگر چه شرط عند الاستطاعه به لحاظ ماهوی اشکالی در مهریه ایجاد نمی کند ولی در عمل ثبوت استطاعت زوج و سقوط حق حبس زوجه مشکلات  فراوانی برای زوجه جهت وصول مهریه  که جزء دیون ممتاز شناخته شده ،ایجاد خواهد کرد. کلیدواژه ها:عقد نکاح،مهریه ،عندالمطالبه ،عند الاستطاعه. *  تاریخ دریافت  : 19/6/94  تاریخ پذیرش : 15/02/95 [1] - استادیارگروه فقه و مبانی حقوق اسلامی ،واحد سمنان- دانشگاه آزاد اسلامی،سمنان ،ایران  (نویسنده مسئول). [email protected] [2] - استادیارگروه فقه و مبانی حقوق اسلامی ،واحد سمنان- دانشگاه آزاد اسلامی،سمنان ،ایران. [3] - دانشجوی دکتری گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی ،واحد سمنان- دانشگاه آزاد اسلامی،سمنان ،ایران.