آسیب‌شناسی مقاله‌های مثنوی‌پژوهی از نظر توجه به مشرب عرفانی مولوی
نویسندگان
چکیده مقاله:
به سبب اهمیت مثنوی معنوی و بسیاریِ پژوهش‌های علمی، مقاله‌های گوناگون و پرشماری دربارۀ این اثر نوشته شده است. هریک از این مقاله‌ها از دیدگاهی ویژه می‌کوشند جنبه‌ای از جنبه‌های مثنوی را تحلیل و تبیین کنند. شمار بسیاری از این مقاله‌ها به شرح بیت یا ابیاتی از مثنوی، فهم متن آن و مطالعۀ تطبیقی مثنوی با آثار دیگر می‌پردازند. فهم مثنوی و شرح ابیات و تبیین منظومۀ فکری مولوی بدون شناخت دقیق و عمیق از سنت و مشرب عرفانی مولانا یا ممکن نیست و یا ناتمام و ناقص خواهد بود. متأسفانه با وجود نگارش مقاله‌های پرشمار و سودمندی که در باب مثنوی نگاشته شده است، بخش بسیاری از این مقاله‌ها به مشرب عرفانی مولانا توجهی نداشته‌اند. این پژوهش مقاله‌هایی را بررسی و تبیین می‌کند که دربارة مثنوی در بین سال‌های 1380 تا 1395 در چهل و شش مجلۀ علمی انتشار یافته‌اند. از مجموع 486 مقاله، در 36 مقاله توجه به شیوة عرفانی مولوی ضروری بوده است. از این 36 مقاله فقط 11 مقاله به این موضوع توجه کرده‌اند و از 11 مقاله نیز تنها در 7 مقاله، آن هم به‌طور غیرروشمند و نامنسجم، چنین تبیین شده است که شیوة عرفانی مولوی از روش ابن‌عربی متفاوت است. در هیچ‌یک از مقاله‌های حوزۀ مثنوی‌پژوهی، سنت و مشرب عرفانی مولوی تببین نشده؛ همچنین در هیچ‌یک برای دستیابی به اهداف پژوهش، به اصول و فروع شیوة عرفانی مولوی نیز توجهی نشده است.
منابع مشابه
مقایسه مشرب عرفانی شیخ نجم الدین کبری و مشرب عرفانی – اخلاقی امام خمینی (ره)
در این گفتار با مقایسه کتاب ((اصول العشره)) اثر شیخ نجم الدین کبری که کتاب ((اربعین حدیث)) اثر امام خمینی ‘ برخی از زوایای فکری و روحی این دو عارف سترگ بازگو شده است. با وجود واقعیت انکارناپذیر 7 قرن فاصله زمانی وتفاوت آشکار در شیوه آموزشی ‘ حوزه تحصیلی ومشرب سلوکی این دو بزرگ ‘ باز هم به نقاط مشترک و وجوه متشابه چشمگیری بین این دو پیر شیخ پرور و ولی تراش برمیخوریم. مهمترین اصول مشترک در مسلک ع...
متن کاملکمال در مشرب عرفانی عزیزالدین نسفی *
کمال در مشرب عرفانی عزیزالدین نسفی * آرزو ابراهیمی دینانی1 دانشجوی دکتری زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه گیلان چکیده از آنجا که دستیابی به کمال، همواره مهمترین و متعالیترین مقصد اهل معرفت بوده است، هر یک از آنان کوشیدهاند تا کمال را تعریف کنند و ویژگیهای اصحاب کمال را برشمارند. عزیز بن محمّد نسفی، عارف قرن هفتم هجری، از جمله نویسندگانی است که دربارۀ این موضوع به تفصیل سخن گفته و با ط...
متن کاملمعرفت در مشرب عرفانی روزبهان بقلی
اگرچه عرفان به‌تمامی معرفت و شناخت است، از آنجا که این مکتب فکری ابعاد مختلفی دارد، شناخت به معنای دریافت و وصول به حقیقت، بخشی از راه اتصال به حقیقت است. این پژوهش به تبیین شناخت به این معنا و همچنین راه‌ها و مراتب آن از منظر روزبهان بقلی فسایی شیرازی میپردازد. مسئلۀ اصلی این پژوهش، تبیین معرفت به‌عنوان هدف غایی عارف، انواع و مراتب آن، روش‌های رسیدن به آن، مقدمات و آثار و نتایج آن در مشرب عرف...
متن کاملکشف و شهود در مشرب عرفانی روزبهان بقلی
علوم مختلف مانند فلسفه، کلام، حکمت و عرفان همه در جستجوی راهی برای دستیابی به معرفت الهی هستند، اما آن چه عرفان را از آن‌ها متمایز می‌کند؛ استفاده از روش کشف و شهود به عنوان ابزار به کارگرفته شده، برای رسیدن به مقصد نهایی عارف است.، روزبهان بقلی عارفی است که تجارب عرفانی خود را به طور مستقل در کتابی به نام کشف الاسرار به تفصیل بیان کرده است و این کتاب از این جهت منحصر به فرد است. او بیش‌تر از ...
متن کاملتبیین مشرب عرفانی عراقی با توجه به آثار (لمعات و غزلیات)
فخرالدین عراقی (610) یکی از معاصران ابن عربی و شاگرد فرزند خوانده ابن عربی (صدرالدین قونیوی) است که تحت تأثیر مبانی فکر و عرفان ابن عربی آثار منظوم و منثور متنوعی را پدید آورده است. ظهور ابن عربی در قرن هفتم (560) موجب شد طریقه ای بنیان گذاشته شود که عده زیادی از او تأثیر بپذیرند. بدون شناخت و احاطه بر رابطه ابن عربی و عراقی و بررسی دیدگاه های این دو عارف بزرگ قرن هفتم نمی توان آثار عراقی را به...
15 صفحه اولبیانناپذیری تجربه‌های عرفانی از نگاه مولوی
بدون تردید یکی از موضوعات مورد اتّفاقِ تمامیِ عرفای شرق و غرب، این است که زبان برای بیان تجربه‌های عرفانی نارساست؛ یعنی حقایق و مفاهیم بلند عرفانی که برای اهل معرفت از طریق شهود حاصل می‌شود، قابل بیان نیست. مولانا جلال‌الدّین نیز در مثنوی به اشکال مختلف همین حقیقت را به زیبایی تبیین کرده و عملاً تنگنای زبان را در بیان حقایق عرفانی نشان داده است. برای بیان حقایق و مفاهیم عرفانی، چهار مانعِ موضوع، متکلّ...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 10 شماره 3
صفحات 17- 34
تاریخ انتشار 2018-09-23
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023