چکیده: جنس onobrychis millerبا بیش از 70 گونه در ایران پس از جنس گون بزرگ ترین جنس از تیره fabaceae است. گیاهان این جنس به دلیل ارزش غذایی بالا، اغلب به عنوان علوفه مورد استفاده قرار می گیرند. بخش های onobrychis و hilobrychisاز بخش های مهم این جنس در ایران می باشند. در این مطالعه فرآیند اندام زایی و رویان زایی بدنی با استفاده از قطعات جداکشت مختلف حاصل از دانه رست (محور زیرلپه، محور روی لپه و لپه) در گونه های o. viciifolia، o. sosnovskyi، o. aucheri و o. altissima مورد مطالعه قرار گرفت. رویان های بدنی و نوشاخه ها در محیط کشت ms واجد غلظت های مختلفی از هورمون های naa، bap و 2,4-d القاء شدند. رویان های بدنی کروی با انتقال به محیط کشت ms فاقد هورمون، مراحل بلوغ را سپری کرده و جوانه زدند. مطالعات بافت شناسی مراحل مختلف رویان زایی بدنی را تایید نمود. رویان های جوانه زده و نوشاخه ها با انتقال به محیط کشت ms واجد 5/0- 1 میلی گرم در لیتر naa و 1 میلی گرم در لیتر bap تکثیر و سپس با انتقال به محیط کشت ms واجد 1 میلی گرم در لیتر naa یا 3 میلی گرم در لیتر iba ریشه دار شدند. به منظور درک فرآیند بلوغ رویان های بدنی، تغییرات محتوای پروتئین کل و نیز الگوی پروتئینی طی رویان زایی بدنی به روش های اسپکتروفتومتری و page-sds مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که سنتز پروتئین ها در طی بلوغ رویان ها افزایش یافته و پروتئین های 14، 16، 24، 44 و 50 کیلو دالتونی در رویان های قلبی شکل و پس از آن قابل تشخیص می باشند. سنتز و راسب شدن این پروتئین های ذخیره ای و lea در طول رویان زایی بدنی و زیگوتی، اغلب با بیان ژن القاء شده توسط تنش خشکی یا aba تنظیم می شود. فعالیت آنزیم های پلی فنل اکسیداز و پراکسیداز در طی رویان زایی بدنی به روش اسپکتروفتومتری مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج حاصل حاکی از افزایش فعالیت این آنزیم ها در طی پیشرفت مراحل بلوغ رویانی است. همچنین محتوای ترکیبات فنلی کل در مراحل مختلف رویان زایی بدنی به روش اسپکتروفتومتری مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که با افزایش میزان اکسین در هنگام القای رویان زایی بدنی، میزان ترکیبات فنلی افزایش یافته و سپس با پیشرفت مراحل رویانی و بلوغ رویان ها کاهش می یابد.