نام پژوهشگر: نفیسه مهدی عراقی
نفیسه مهدی عراقی محمدصادق غلام جمشیدی
این پژوهش حرمت ربا و گستره ی احکام آن را در میان ادله ی اجتهادی: کتاب، سنت، عقل و اجماع مورد بررسی قرارداده و به تبیین جایگاه آن در حقوق داخلی یک جامعه ی اسلامی و این که مسئله حرمت ربا تا چه حد در نظام بانکداری امروز رعایت می شود پرداخته است. بررسی آیات تحریم نشان می دهد که دامنه ی این حکم با این عنوان که مبنای صدور آن نفس«زیادی» است، شامل هرگونه معامله ای می شود و در آن به حرمت ربای قرضی تصریح شده است؛ لذا تبیین تشریع حرمت ربای معاملی با تمامی زیرمجموعه ها و تبیین استثنائات و حیله های آن بواسطه ی سنت بوده و پژوهشگر به بررسی سند و متن این روایات و تبیین دلیل اجماع و عقل با نظرات فقهای متقدم و متأخر در این رابطه پرداخته است و در نهایت با تجزیه و تحلیل عملکرد سیستم های بانکی به این نتیجه رسیده که تمامی دادوستدهای بانکی می توانند در راستای معاملات شرعی بدون آلوده شدن به این حرام الهی شکل گیرند به شرطی که این معاملات صرفاً جنبه ی صوری و ظاهری نداشته و در میدان عمل نیز صادق باشند.