نام پژوهشگر: فهیمه باقری صابر
فهیمه باقری صابر جابر پناهنده
پیوند روشی رایج برای ازدیاد درختان میوه از زمانهای دیرین بوده است. در مورد سبزیها، پیوند به منظور ایجاد سبزیهای میوه ای متحمل در برابر شرایط نامساعد خاکی و محیطی و افزایش رشد و عملکرد و کیفیت میوه در اوایل قرن حاضر به کار رفته و تکنیک نوینی را برای تولید سبزیهای میوه ای به وجود آورده است. تاثیر پیوند در کنترل امراض خاکزاد و نماتدها کاملا محرز می باشد. هم اکنون در ژاپن، گیاهان پیوندی بیش از نصف کل سطح تولید سبزیهای میوه ای را دارا می باشند. کاهش تولید سبزیها با کاشت مداوم آنها ارتباط داشته به طوری که جهت رفع این مشکل از گیاهان پیوندی برای تولید سبزیهای میوه ای استفاده می شود. در این راستا آزمایشی با دو رقم گوجه فرنگی (es10002 و heirloom) و ترکیبات مختلف پیوندی آنها (h+h, e+h, h+e, e+e) به صورت پیوند اسکنه ای در قالب طرح بلوک های کاملاً تصادفی با 3 تکرار در شرایط هیدروپونیک انجام گرفت. در این آزمایش پارامترهایی مانند ارتفاع گیاهان، وزن تر و خشک ساقه، سطح برگ، شاخص کلروفیل، درصد مواد جامد محلول، ویتامین ث، عمر انبارمانی میوه ها و غلظت عناصر (کلسیم، پتاسیم و فسفر) اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که پیوند تاثیر معنی داری بر ارتفاع گیاهان، وزن تر و خشک ساقه، سطح برگ و شاخص کلروفیل داشته است. همچنین تاثیر پیوند بر خصوصیات کیفی میوه از جمله درصد مواد جامد محلول، ویتامین ث و عمر انبارمانی میوه ها معنی دار بوده، به طوریکه عمر انبارمانی تیمار خودپیوندی es10002 در مقایسه با گیاهان غیر پیوندی همان رقم 11 روز و میزان ویتامین ث در گیاهان خودپیوندی رقم heirloom نسبت به گیاهان بدون پیوند آن 19% افزایش یافت. مابین سه عنصر پتاسیم، کلسیم و فسفر پیوند بر میزان پتاسیم و کلسیم میوه تاثیر معنی دار داشته ولی بر میزان فسفر میوه تاثیر معنی دار نداشت. پیوند بر میزان عملکرد گیاهان تاثیر معنی دار داشته و ترکیب خود پیوندی es10002 با 60/5 کیلوگرم در بوته بیشترین و گیاهان heirloom پیوندی بر پایه es10002 با 9/1 کیلوگرم در بوته کمترین مقدار عملکرد را داشتند. همچنین نوع پایه به کار رفته اثر معنی داری بر ارتفاع گیاهان، اسیدیته قابل تیتراسیون، درصد مواد جامد محلول، عملکرد و فسفر میوه نداشته ولی بر سطح برگ، ویتامین ث، عمر انبارمانی و کلسیم و پتاسیم میوه تاثیر معنی دار داشت. نوع پیوندک به کار رفته نیز بر سطح برگ، وزن تر میوه، اسیدیته قابل تیتراسیون، کلسیم و فسفر میوه تاثیر معنی دار نداشته ولی بر ارتفاع گیاهان، شاخص کلروفیل، ویتامین ث، عمر انبارمانی میوه ها و عملکرد تاثیر معنی دار داشت.