نام پژوهشگر: مریم اکابری

تعیین ترکیبات شیمیایی و خواص ضد میکروبی اسانس گیاه برازمبل بلوچی (perovskia atriplicifolia) ناحیه ی تفتان
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه سیستان و بلوچستان - دانشکده علوم 1388
  مریم اکابری   علیرضا سردشتی

گیاه برازمبل بلوچی (perovskia atriplicifolia) متعلق به خانواده¬ی نعنا بوده و یک گیاه زینتی و معطر می¬باشد که به صورت خودرو در نواحی صخره ای استان سیستان و بلوچستان می¬روید. از تحقیقات انجام شده که روی روغن¬های فرار گونه¬های مختلف این جنس صورت گرفته است معلوم می¬شود که این گونه¬ها به خاطر ترکیبات شیمیایی خود مورد مطالعه و بررسی¬های فراوانی قرار گرفته¬اند. در این تحقیق به بررسی فیتوشیمیایی و خواص ضد¬میکروبی گیاه برازمبل بلوچی پرداخته شده است. اندام¬های هوایی گیاه برازمبل بلوچی (p.atriplicifolia.benth.) از دو محل متفاوت در مراحل مختلف رشد از ناحیه¬ی تفتان جمع¬آوری شد و اسانس آن به روش تقطیر با آب استخراج گردید. این اسانس توسط تکنیک gc/ms مورد تجزیه قرار گرفت و ترکیبات آن با استفاده از ضرایب کواتس شناسایی شدند. نمونه¬ی برگ که در دوران قبل از گلدهی، گلدهی و بعد از گلدهی از روستای سنگان جمع¬آوری شده بود به ترتیب دارای راندمان g/g)1/28%، (g/g) 0/815 %) و g/g)1/15%) می¬باشد، تعداد ترکیبات شناسایی شده نیز به ترتیب عبارتند از: 52، 42 و 61 و درصد مواد متشکله در اسانس نمونه¬ی گیاهی در دوران مختلف به ترتیب عبارت از: 89/74%، 66/77%، 87/06%. می¬باشند. ترکیباتی که به طور عمده در هر 3 اسانس وجود دارند، عبارتند از: ژرانیل استات، 1،8-سینئول، دلتا-3-کارن، لینالیل استات، لینالول، آلفا-هومولن، ترانس کاریوفیلن. همچنین اندام¬های هوایی این گیاه در دوران گلدهی از روستای تمندان جمع¬آوری شد و اسانس آن با راندمان g/g)1/03%) استخراج گردید. 64 ترکیب که 77/54% از کل اسانس را در بر می¬گیرد، شناسایی شد. ترکیباتی که بالاترین درصد را دارا هستند، عبارتند از: ژرانیل استات (35/51%)، 1،8-سینئول (6/55%)، لینالول (6/23%)، اسانس نمونه¬ی گل با راندمان ) g/g)¬1/37% استخراج شد و 58 ترکیب که 80/86% از کل اسانس را در بر می¬گیرد، شناسایی گردید. ترکیباتی که بالاترین درصد را دارا می¬باشند، عبارتند از: لینالیل استات (12/43%)، 1،8-سینئول (8/61%)، آلفا-پینن (6/56%). تجزیه¬ی برگ جهت تعیین عناصر معدنی حاکی از مقادیر یون¬های فلزی در حد مجاز می¬باشد. بررسی آنتی¬میکروبی نمونه¬ی برگ به روش رقت آگار نشان می¬دهد که اسانس این گیاه از خاصیت ضد¬میکروبی برخوردار است که با درصد مونوترپن¬های اکسیژنه¬ی موجود در آن تطبیق می¬کند. این اسانس میکروارگانیزم پسومودوناس آئروژینوزا را در کمترین رقت و استافیلوکوکوس اورئوس و کاندیدا آلبیکانز را در بیشترین رقت مهار می¬کند.