نام پژوهشگر: سوریه ایری
سوریه ایری فیروز صمدی
اختلالات متابولیکی پس از زایش، یکی از مهمترین عوامل کم باروری در گاوهای پرشیر می باشند. در این تحقیق، تغییرات غلظتهای سرمی استروژن، پروژسترون، تیروکسین، انسولین و نیز متابولیتهای سرمی خون از قبیل گلوکز، اوره، کلسترول و تریگلیسرید و نیز برخی از عناصر معدنی سرم خون در گاوهای یک بار و چند بار زایش مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور 18 راس گاو هلشتاین، در دو گروه گاوهای یک بار و چند بار زایش انتخاب شدند. نمونههای خون از ورید دمی در زمان تلقیح گرفته شد. سپس پس از جدا کردن سرم خون متابولیتهای مذکور تعیین شدند. برای مقایسه میانگین های حداقل مربعات دو گروه (یک بار و چند بار زایش) از آزمون توکی-کرامر در سطح معنی داری 5% استفاده شد. نتایج نشان داد که غلظت سرمی استروژن در گاوهای یک بار زایش کمتر از گاوهای چند بار زایش بود (05/0>p). بعلاوه، نمره وضعیت بدن دام نیز تاثیر معنیداری بر غلظت استروژن سرم خون داشت (05/0>p). غلظت سرمی اوره در گاوهای یک بار زایش بیشتر از گاوهای چند بار زایش بود (05/0>p). تولید شیر، فاصله زایش تا تلقیح و زایش تا آبستنی نیز تاثیر معنیداری بر غلظت اوره خون داشتند (05/0>p). غلظت سرمی کلسترول در گاوهای یک بار زایش کمتر از گاوهای چند بار زایش بود (05/0>p). بین مقادیر پروژسترون، تیروکسین، انسولین، گلوکز و تریگلیسرید سرم خون میان دو گروه تفاوت چندانی وجود نداشت (05/0<p). تاثیر دفعات زایش بر پارامتر هایی همچون فاصله زایش تا اولین تلقیح، زایش تا بازگشت رحم و نیز تعداد روزهای باز معنی دار بود (05/0>p). این مطالعه نشان داد، علاوه بر تعادل منفی انرژی عوامل دیگری همچون دفعات زایش، تغییرات غلظت هورمونها و متابولیت های تغذیه ای نیز بر شروع فعالیت فولیکولی تخمدان و بازدهی تولیدمثلی موثرند.