نام پژوهشگر: محمد رحیم میرزایی

فرهنگ اشارات و تلمیحات و اصطلاحات و اعلام در دیوان بابا فغانی شیرازی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1389
  محمد رحیم میرزایی   محمود عباسی

-------------------------------------------------------------------------------- چکیده بخش عظیم دریافت معانی و مفاهیم و درک ظرایف و دقایق یک اثر و برخورداری از التذاذ ادبی،در گرو فهم اشارت و تلمیحات آن اثر ادبی است؛ از طرفی عرصه­ی اشارات و تلمیحات در ادبیات فارسی بسیار گسترده است؛ بابافغانی یکی از شاعران توانمند ادب فارسی است که به حافظ ثانی ملقب شده و همچنین توانمندی او در عرصه شعر و شاعری باعث شده که معاصرینش او را با القابی مثل مولانا و بابا و با احترام فراوان مورد خطاب قرار دهند. همچنین احاطه او بر علوم دینی به ویژه تفسیر و روایت و احادیث و فقه سبب شده که دیوان اشعارش که تنها اثر به جا مانده از اوست سرشار از تلمیحات و اشارات متنوع باشد. این رساله بر اساس دیوان بابافغانی شیرازی به تصحیح احمد سهیلی خوانساری تحت عنوان تلمیحات و اشارات و اصطلاحات و اعلام دیوان بابافغانی شیرازی تنظیم و در چهار فصل،که هر فصل شامل بخشهای متعدد است به شرح ذیل ارئه شده است. فصل اول: با عنوان تعریفات و کلیات، به تعریف و تشریح، تلمیح و اشارات و سیر تحول تلمیح در ادبیات فارسی و همچنین شرح زندگی و شعر بابافغانی پرداخته است. فصل دوم: در این فصل آیات و احادیث اشاره شده در دیوان استخراج گردیده و با کمک گرفتن از منابع معتبر در مورد آنها توضیحاتی داده شده است. فصل سوم: این فصل به بررسی اصطلاحات پرداخته است که خود شامل چهار بخش می­باشد بخش اول اصطلاحات عرفانی-اخلاقی مذهبی.بخش دوم اصطلاحات فلسفی و کلامی.بخش سوم اصطلاحات موسیقایی و بخش چهارم اصطلاحات نجومی. فصل چهارم:در این فصل که خود دو بخش است به اعلام پرداخته شده.که بخش اول اعلام اشخاص اساطیری،حامی و سامی،تاریخی و اسلامی و بخش دوم اعلام مکان ها ،حیوانات،نباتات،جمادات و اعلام متفرقه ها را شامل می شود.