نام پژوهشگر: احسان فرح بخش

شناسایی گونه های مقاوم به فلوکونازول درکاندیدا آلبیکنس های بومی جدا شده از بیماران ایدزی با روش های فنوتیپی و مولکولی rt -pcr
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده علوم پزشکی 1389
  احسان فرح بخش   محمد حسین یادگاری

امروزه قارچهای بیماریزای فرصت طلب جزء عفونت های تهدید کننده زندگی در بیماران با نقص سیستم ایمنی می باشند. بیماری های قارچی در بیماران ایدزی اغلب به صورت کاندیدیازیس دهانی حلقی تظاهر می یابد وعوامل ایجاد کننده آن از قارچهای مخمری کاندیدایی می باشد که شایعترین آنها کاندیدا آلبیکنس است.کاندیدیازیس دهانی از عفونت های شایع در بیماران ایدزی است واز اولین یافته های بالینی ویروس hiv می باشد.درمان توسط عوامل ضد قارچی آزولی بویژه فلوکونازول به عنوان راه کاری موثر جهت درمان عفونت های ناشی از مخمر کاندیدا آلبیکنس معرفی می شود،اما بروز مقاومت های دارویی این روش درمان را با مشکلات جدی روبرو ساخته است.لذا شناسایی گونه های مقاوم به عوامل ضد قارچی جهت درمان کارآمد وجلوگیری از مصرف بی رویه داروها بسیارضروری می باشد. هدف از این مطالعه شناسایی گونه های مقاوم به فلوکونازول در کاندیدا آلبیکنس های بومی جداشده از ضایعات دهانی افراد ایدزی با روش های فنوتیپی و مولکولی rt-pcr با تاکید بر دو ژن عامل مقاومت به داروی فلوکونازول( cdr2و(erg11 می باشد.در این مطالعه جهت تایید نمونه های مورد بررسی، ابتدا از کشت نمونه ها برروی محیط کروم آگارکاندیدا،آزمایش های کلامیدوسپور و لوله زایا استفاده شد.با روش دیسک دیفیوژن میزان حساسیت ایزوله ها به فلوکونازول تعیین گردید.پس از استخراج rna و تبدیل آن به cdna با پرایمرهای اختصاصی ژن های cdr2وerg11 واکنش rt-pcr انجام شد.پس از انجام الکتروفورز محصول pcr، الگوی باندهای حاصله با الگوی باندهای حاصل از گونه های استاندارد حساس ومقاوم به فلوکونازول بررسی وجهت اندازه گیری میزان بیان ژنerg11 ، نسبت این ژن به house keeping act1 توسط نرم افزار uvitec analyze محاسبه گردید. با استفاده از روش دیسک دیفیوژن 18/68% نمونه ها حساس،58/7% وابسته به دوز و24/24% مقاوم به فلوکونازول بودند.در تمامی روش های ژنوتیپی نقطه هدف (dna یاrna) از تغییر ناپذیری بالایی برخوردارند،امروزه تکنیک های مولکولی به علت حساسیت بالا بسیارمورد توجه می باشند، با بررسی نمونه ها توسط روش rt-pcr، 4 ایزوله دارای بیان ژن cdr2 و6 ایزوله دارای بیان بیش از اندازه ژن erg11 بودند. شیوع عفونت های کاندیدایی ومتعاقب آن درمان توسط عوامل ضد قارچی به خصوص ترکیبات آزولی ومقاومت نسبت به این ترکیبات، ضرورت استفاده از روش های تعیین حساسیت دارویی را بیش از پیش آشکار ساخته است. به هر حال مطلوب آن است که از روش های فنوتیپی مانند دیسک دیفیوژن که هزینه کمتری داشته همراه با روش های ژنوتیپی مانند rt-pcr که امکان بررسی مکانیسم های مقاومت دارویی و ژن های دخیل درآن را ایجاد می کند، استفاده شود.