نام پژوهشگر: مینا سلیمیان

سنتز، شناسایی و کاربرد کاتالیستی کمپلکس های ارتوپالادیت 4-نیتروبنزوئیل متیلن تری فنیل فسفوران
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه صنعتی اصفهان - دانشکده شیمی 1389
  مینا سلیمیان   کاظم کرمی

در این پایان نامه، ایلید 4- نیترو بنزوئیل متیلن تری فنیل فسفوران [no2bppy] طی دو مرحله ی تشکیل نمک فسفونیوم و پروتون زدایی سنتز شد و در ادامه کمپلکس های ارتو متالیشن [pd(µ-r)(no2bppy)]2 (r = cl, br, i) از واکنش pd(oac)2 و ایلید نیترو همراه با رفلاکس در دی کلرو متان و سپس اضافه کردن نمک nax (x = cl, br, i) بدست آمدند. از واکنش این کمپلکس های دو هسته ای سنتز شده با نوکلئوفیل های 4-picoline، pph3و 2,4,6-symcollidine کمپلکس های مونومری سیکلوپالادیشن سنتز و به کمک طیف سنجی های ft-ir، nmr،uv-vis و کریستالوگرافی اشعه ی x، شناسایی شدند و در نهایت کاربرد کاتالیستی بعضی از کمپلکس های سنتز شده در واکنش سوزوکی مورد بررسی قرار گرفتند. طیف ft-ir کمپلکس های بدست آمده نشان می دهد که فرکانس کششی c = o در ایلیدهای کوئوردینه شده نسبت به ایلید آزاد به سمت فرکانس های بیشتر جابجا شده که نشانگرc -کوئوردینه بودن ایلید است و فرکانس کششی پیوند p – c بدلیل کاهش دانسیته بار به سمت فرکانس های کمتر جابجا شده است. هم چنین با بررسی طیف 1h nmr تمامی کمپلکس های سنتز شده، جابجایی شیمیایی هیدروژن مربوط به ch ایلیدی بدلیل کوئوردینه شدن ایلید از طریق اتم کربن به فلز پالادیم و در نتیجه، کشیده شدن بار به سمت یون فلزی و کاهش دانسیته ی الکترونی روی حلقه های آروماتیک به سمت میدان پایین تر جابجا می شود. در طیف31p [1h] nmr این مونومرها نیز مشاهده ی یک دسته پیک، وجود یک ایزومری برای این کمپلکس ها را تایید می کند. در طیف31p[1h] nmr مونومر های دارای لیگاند تری فنیل فسفین یک جابه جایی ppm 2 به سمت میدان های پایین در پیک مربوط به فسفر حلقه ی ارتو پالادیت نسبت به ایلید آزاد مشاهده می گردد که به دلیل آروماتیسیته ی جزئی حاصل از رزونانس اوربیتال های پر پالادیم و پیوندهای p=c و c=c است که در حلقه ی ارتو پالادیت ایجاد شده است. طیف uv-vis ایلید [no2bppy] وجود سه پیک را در ناحیه ی uv نشان می دهد که همگی مربوط به انتقالات درون لیگاندی هستند. در حالی که درطیف uv-vis کمپلکس های سنتز شده تنها دو انتقال مشاهده می گردد که دلیل این امر به اتصال کربن ایلیدی به فلز و تبدیل پیوند p=c از دوگانه به یک گانه است. نتایج حاصل از بلور نگاری اشعه ی x نیز تشکیل کمپلکس های مربع مسطح انحراف یافته را به خوبی اثبات می کند. کاربرد کاتالیستی پنج مورد از کمپلکس ها نیز در واکنش سوزوکی مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور از سه آریل برمید برمو بنزن، 2-برمو بنزالدهید و 4-برمو آنیسول استفاده گردید که راندمان بالاتر محصولات حاصل از بکاربردن آریل برمید 2- برمو بنزالدهید تاثیر گروه الکترون کشنده بر فعالیت آریل برمید را آشکار می سازد. علاوه بر این، راندمان بالای محصولات در کلیه ی این واکنش ها گواه بر خاصیت کاتالیستی ویژه ی این کمپلکس ها است.