نام پژوهشگر: شیما شکیبا

اثربخشی رواندرمانی مختصر رابطه با ابژه در کاهش نشانگان زنان مبتلا به اختلال افسردگی اساسی همراه با اختلالات شخصیت خوشه c
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی 1389
  شیما شکیبا   پروانه محمد خانی

هدف: اختلالات شخصیت نقش مهمی در شکل گیری و تداوم اختلال افسردگی اساسی دارند. علاوه براین، همایندی اختلالات شخصیت بهبودی افسردگی را به تعویق انداخته یا باعث عود و وقوع مجدد دوره های اختلال افسردگی می شوند. با توجه به اهمیت رو به افزایش رواندرمانی های تحلیلی کوتاه مدت در درمان اختلالات روانپزشکی و این که این درمان ها همزمان نشانگان روانپزشکی و ساختارهای زیر بنایی شخصیت را کانون توجه قرار می دهند؛ پژوهش حاضر به بررسی اثربخشی رواندرمانی مختصر رابطه با ابژه که یکی از انواع رواندرمانی های تحلیلی کوتاه مدت است در کاهش نشانگان زنان مبتلا به اختلال افسردگی اساسی همراه با اختلالات شخصیت خوشه c پرداخت. روش بررسی: پژوهش حاضر مطالعه تک موردی با حجم نمونه 6 بیمار بود که بر اساس طرح a/b با پیگیری بین آزمودنی ها سازماندهی شد. همه بیماران با روش نمونه گیری هدفمند، از دو مرکز خدمات روانشناختی انتخاب شده بودند و در دو مرحله مجزا مبتلا به اختلال افسردگی اساسی همراه با اختلالات شخصیت خوشه c تشخیص داده شدند: ارزیابی اولیه توسط روانپزشک برای بررسی اختلالات محورi و ii و ارزیابی دیگر برای اعمال دقیق تر معیارهای ورود و خروج توسط پژوهشگر با استفاده از مصاحبه بالینی ساختار یافته برای اختلالاتdsm-iv (scid-cv) انجام شد. بیماران به شکل تصادفی دوتا دوتا و به فاصله یک هفته از یکدیگر به ترتیب سه جلسه ارزیابی خط پایه، 15 جلسه رواندرمانی مختصر رابطه با ابژه (که براساس راهنمای درمان عمدتا شامل ربط دادن نشانگان بیمار با تعارض های زیربنایی و تکرار آنها در روابط بین فردی و انتقال بود) و سه جلسه پیگیری را گذراندند. در نهایت اطلاعات از طریق مصاحبه بالینی ساختار یافته برایdsm-iv –نسخه بالین گر (scid-cv)، پرسشنامه افسردگی بک- ویرایش دوم(bdi-ii) ، پرسشنامه روابط بین فردی، پرسشنامه درجه بندی خلق افسرده و پرسشنامه کیفیت زندگی مک گیل (mqol)گردآوری شد. به منظور بررسی اثربخشی از تحلیل چشمی نمودارها، آزمون اندازه اثر برای معناداری آماری و درصد بهبودی و رسیدن به زیر نقطه برش برای معناداری بالینی استفاده شد. یافته ها: در پایان درمان هیچ یک از بیماران واجد تشخیص اختلال افسردگی اساسی نبودند هرچند از برخی نشانگان در حد زیر آستانه تشخیص گذاری شکایت داشتند. شدت افسردگی بیماران از افسردگی نسبتا شدید به افسردگی خفیف رسید. بیماران در مجموع در کاهش شدت افسردگی به اندازه اثر 92/1 و 55 درصد بهبودی، در کاهش مشکلات بین فردی به اندازه اثر 06/2 و 8/41 درصد بهبودی، در کاهش خلق منفی به اندازه اثر 12/2 و 6/42 درصد بهبودی و در افزایش کیفیت زندگی دریافتی به اندازه اثر 08/2 و 43 درصد بهبودی رسیدند. بیشترین تغییرات به ترتیب در خوشه نشانگان شناختی- روانشناختی، جسمانی- حیاتی و بدبینی- بی ارزشی افسردگی بود. در پیگیری مشکلات بین فردی کاهش بیشتری داشت و سایر نتایج به دست آمده حفظ شد. نتیجه گیری: رواندرمانی مختصر رابطه با ابژه علیرغم همایندی اختلالات شخصیت خوشه c، نشانگان زنان مبتلا به اختلال افسردگی اساسی را کاهش داد.