نام پژوهشگر: محمدرضا رجب نژاد
محمدرضا رجب نژاد فاطمه جان احمدی
چکیده وقف در طول تاریخ در میان مسلمانان، دارای ارزش والایی بوده است. زیرا علاوه بر پاداش اخروی، در پیشبرد شئون زندگی و استحکام پایه های گوناگون سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی و بهداشتی جامعه، نقش موثر و به سزایی داشته است. وجود موقوفات بسیار، در دوران دولت های اسلامی و شیعی در هند، به ویژه دوره بهمنیان، قطب شاهیان، نظام شاهیان، عادل شاهیان و دولت های شیعی اوده، حکایت از تاثیر عمیق این سلسله ها در گسترش فرهنگ وقف داشته است. این دولت ها در ترویج فرهنگ غنی اسلام و تشیع و نیز تمدن هند، جایگاه بی بدیل ایفاء کرده اند. آثار تاریخی و موقوفات باشکوه برجای مانده از آن دوران، گواه بر این ادعا است. باید اذعان داشت که در طول تاریخ، این میراث عظیم تمدن اسلامی و شیعی، مورد غفلت قرار گرفته و کار علمی و پژوهشی قابل عرضه، صورت نگرفته است. در این پژوهش، تلاش بر این است که تاثیر دولت های شیعی هند بر موقوفات، مورد بررسی قرار گیرد و به این سوال اساسی پاسخ داده شود که جایگاه و تأثیر دولت های شیعی هند در گسترش موقوفات هندوستان، چگونه است؟ برای دستیابی به این مهم، لازم است، مطالعه کتابخانه ای عمیقی در راستای بررسی منابع مکتوب و نیز اسناد تاریخی که رد پای دولت های شیعی و نقش آنان در موقوفات را می توان در آن یافت، صورت گیرد. همچنین کار میدانی و بررسی آثار برجای مانده و مطالعات و بررسی های حضوری پژوهشگر در طی مسافرت ها، از جمله روش های بررسی تاریخی این مهم می باشد.
حسن رضا حیدری محمدرضا رجب نژاد
عنوان این تحقیق، «نقد و بررسی دیدگاه های شبلی نعمانی درباره پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) در کتاب سیره النبی(ص)» می باشد. شبلی نعمانی از دانشمندان مشهور شبه قاره در قرن نوزدهم و بیستم میلادی می باشد. مهم ترین اثر این دانشمند، کتاب «سیره النبی(ص)» می باشد. این کتاب، تلاشی است ارزنده که در آن، نه تنها به زندگانی پیامبر اکرم(ص) پرداخته شده است، بلکه کل تاریخ اسلام مورد بررسی قرار گرفته است؛ از این رو در این کتاب، علاوه بر بررسی و تحلیل زندگانی رسول الله(ص) به بررسی نقش اهل بیت(ع) آن حضرت نیز پرداخته شده است. از آن جا که نسبت های فراوان و اتهام های گوناگونی به حریم پیامبر(ص) و اهل بیت وی زده شده است؛ لذا این تحقیق بر آن است تا قضاوت نماید که دیدگاه های شبلی نعمانی در مورد پیامبر و اهل بیت، تا چه حدی مطابق با واقع است؟ قضاوت ما در این پژوهش، مبتنی بر اصل پذیرفته شده فریقین در باب نبوت و امامت می باشد که طبق آن، پیامبر(ص) و اهل بیت وی دارای مقام عصمت می باشند. این تحقیق، پاسداشتی است از مقام امامت و موضوع عصمت. در این پژوهش علمی، تلاش خواهد شد، برجستگی ها و نقاط قوت کتاب «سیره النبی(ص)» شبلی نعمانی را همراه با نقاط ضعف آن معین نماید. این پژوهش مشتمل بر چهار فصل و خاتمه می باشد. فصل اول: شامل کلیات، زندگانی شبلی نعمانی، آثار و تألیفات شبلی نعمانی، به ویژه معرفی کتاب سیره النبی(ص)، اوضاع سیاسی و اجتماعی در عصر شبلی نعمانی می باشد. فصل دوم: نقد و بررسی دیدگاه های شبلی نعمانی درباره رسول خدا(ص). فصل سوم: مشتمل بر دو بخش است: بخش اول: نقد و بررسی دیدگاههای شبلی نعمانی درباره امیرالمومنین حضرت علی(ع)؛ و بخش دوم: نقد و بررسی دیدگاههای شبلی نعمانی درباره حضرت فاطمه زهرا(س) و فرزندان. فصل چهارم: بررسی و نقد دیدگاه های شبلی نعمانی درباره مسائل و وقایع مربوط به اهل بیت(ع). و در آخر، خاتمه و نتیجه گیری ذکر شده است.