نام پژوهشگر: شادی معافی
شادی معافی وحید ذوالاکتاف
چکیده زمینه: مشکلات بسیاری مانع مشارکت برخی از بیماران قلبی در برنامه های معمول بازتوانی ورزشی بیمارستانی است. بازتوانی ورزشی خانگی ممکن است افق جدیدی را فراروی این بیماران بگشاید. هدف پژوهش عبارت بود از تعیین میزان پایبندی بیماران به یک دوره بازتوانی ورزشی خانگی و بررسی میزان تأثیر آن بر کیفیت زندگی، خودباوری و ظرفیت عملکردی بلافاصله پس از عمل های بایپس (cabg) و آنژیوپلاستی (pci). روش: نمونه گیری به صورت در دسترس هدفمند و بر اساس معیارهای شمول و حذف انجام شد. 18 بیمارcabg (3 زن و 15 مرد) و40 بیمار pci (12 زن و 28 مرد) دارای ریسک کم تا متوسط از یک بیمارستان قلب داوطلب شرکت در تحقیق شدند. برنامه بازتوانی ورزشی خانگی بلافاصله پس از ترخیص بیمار از بیمارستان شروع و برای 8 هفته ادامه داشت. در پایان تحقیق، 17 نفر درگروه تجربی و 16 نفر در گروه شاهد باقی ماندند. کیفیت زندگی و خودباوری بیماران توسط پرسشنامه، ظرفیت عملکردی آنها توسط آزمون 6 دقیقه، و میزان پایبندی آنان با استفاده از فرم ثبت تمرینات ارزیابی شد. با توجه به وجود پیش و پس آزمون، از آنوا برای اندازه های تکراری جهت تحلیل آماری استفاده شد. نتایج: نرخ افت از برنامه 43 درصد بود. هم قبل و هم بعد از برنامه بازتوانی ورزشی، کیفیت زندگی، خودباوری و ظرفیت عملکردی گروه تجربی بهتر از گروه شاهد بود (05/0p<). در انتهای برنامه، بیماران هر دو گروه در زمینه کیفیت زندگی، خودباوری و ظرفیت عملکردی پیشرفت نشان دادند (05/0p<). شیب پیشرفت گروه تجربی در کیفیت زندگی، خودباوری و ظرفیت عملکردی بیشتر بود، ولی به دلیل غیر معنادار بودن تفاوت شیب ها نمی توان وجود تعامل بین عامل نوبت آزمون و متغییرهای وابسته را تایید نمود. بحث و نتیجه گیری: در این تحقیق، متغییرهای وابسته در هر دو گروه تجربی و شاهد پیشرفت معنادار و قابل ملاحظه ای داشت. در گروه شاهد، دلیل اصلی پیشرفت احتمالا خونرسانی بهتر عروق کرونر به دلیل عمل موفق و متعاقب آن حجم ضربه ای بهتر و مدیریت خوب ریسک فاکتورها توسط تیم بازتوانی می باشد. در گروه تجربی، بازتوانی ورزشی احتمالا با تقویت سیستم های تنفسی، عروقی، و عضلانی اثرات فوق را تشدید نموده است. در مجموع، می توان نتجه گرفت که بازتوانی ورزشی خانگی بلافاصله پس از عمل های بایپس و آنژیوپلاستی یک مداخله مقرون به صرفه اقتصادی است که می تواند با تشدید اثر دو نوع عمل بایپس و آنژیوپلاستی کیفیت زندگی، خودباوری و ظرفیت عملکردی را بطور چشم-گیری بهبود بخشد. این نوع بازتوانی می تواند خلا ناشی از محدودیت خدمات بازتوانی در کشور را پر کند. با این وجود، برای افزایش نرخ مشارکت و کاهش نرخ افت این برنامه ها هنوز نیاز به فرهنگ سازی دارد. واژه های کلیدی: بازتوانی ورزشی قلبی خانگی، پایبندی، کیفیت زندگی، خودباوری ، ظرفیت عملکردی.