چکیده : عقد بیمه یکی از ضرورت های اجتماعی و اقتصادی در عرصه فعالیت های زندگی انسان بوده و از جمله مسائلی است که جزء لاینفک زندگی بشر امروزی محسوب می شود ، چرا که بیمه با خطر همزاد است و بر اساس نیازهای اولیه انسان پدید آمده و به مرور راه تطور و تکامل را پیموده است و به لحاظ موضوع متنوع و گسترده شده است، لذا وسعت خطرها و بخش های مورد تهدید زندگی انسان ، زمینه ساز توسعه بیمه شده است . اندیشه بیمه و گسترش آن برای مواجهه با خطر و کاستن آثار سوء آن ، عقلایی بودن بیمه را نشان می دهد،وبا توجه به اینکه بیمه قلمرو وسیعی از بخش های زندگی انسان را پوشش می دهد بررسی فقهی وحقوقی آن از منظر دانشمندان وفقها ی بزرگ امامیه واهل سنت یک ضرورت اجتناب ناپذیر است . فلذا بررسی فقهی ،حقوقی بیمه دیه ، کوششی است در جهت جبران کمبود نوشته های بیمه ای از یکسو ، و تبیین و بررسی یک موضوع نو با توجه به اصول و قواعد فقهی ، از سوی دیگر . در این پایان نامه سعی شده به موضوع بیمه ، "واژه شناسی ، پیشینه وماهیت بیمه " و سپس موضوع دیه ،یعنی" واژه شناسی ، پیشینه وماهیت دیه " به منظور شناخت موضوع بیمه دیه ، پرداخته شود. چرا که اصولاً بیان حکم و فتوا بدون نگرش صحیح به موضوع ، نارسا و مخدوش می باشد. بنابراین ابتدا باید موضوع خصوصاً موضوعاتی که جنبه عمومی و اجتماعی دارند روشن گشته، سپس بر ادله و قواعد فقهی عرضه شوند. و با توجه به چند مبنا از جمله عرفی بودن عقود ، امضایی بودن معاملات ، عام بودن ادله صحت عقود ، و طرح دیدگاه برخی فقیهان در این زمینه ، حکم فقهی بیمه به عنوان عقد مستقل بیان وبه بررسی اشکالات فقهی بر عقد بیمه ، و راههای انطباق بیمه با عقود فقهی معهود و همچنین تطبیق بیمه دیه با قردادهای صدر اسلام ازجمله ضمان جریره ونظام عاقله پرداخته شده است . در پایان نیز ضمن نتیجه گیری از مباحث ارائه شده ، پیشنهاداتی از جمله ضرورت تأسیس یک مرکز مطالعاتی دائمی به منظور بررسی توامان فقهی، حقوقی مسائل مستحدثه مانند بیمه- بیمه دیه و ... ارائه گردیده است.