نام پژوهشگر: مجید فرش دوستی حق

بررسی تغییرات اپی ژنتیک در ژنهای dlx5، osx، runx2 و bsp در تمایز استئوبلاستیک سلولهای بنیادی مزانشیمی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده علوم پزشکی 1390
  مجید فرش دوستی حق   یوسف مرتضوی

فرآیندهای کنترلی در تمایز استئوبلاستی سلولهای بنیادی مزانشیمی هنوز به طور کامل شناخته نشده است. مکانیسم های اپی ژنتیک مخصوصاً متیلاسیون جزایر cpg در پروموتر ژنها به عنوان یکی از مهمترین مکانیسم های کنترلی در تمایز سلولهای بنیادی مطرح است. در این تحقیق وضعیت متیلاسیون و بیان ژنهای runx2، osx، dlx5 و bsp و وضعیت متیلاسیون تام ژنوم و همچنین تاثیر داروی زولدرونیک اسید مورد ارزیابی قرار گرفت. پس از جداسازی و تکثیر سلولهای بنیادی مزانشیمی، القا تمایز استئوبلاستی با استفاده از محیط تمایزی و زولدرونیک اسید صورت گرفت. استخراج dna و rna در هفته اول، دوم و سوم تمایز و همچنین از سلولهای بنیادی مزانشیمی تمایز نیافته صورت گرفت. وضعیت متیلاسیون اختصاصی ژن با روش msp، بیان کمٌی ژنها با روش quantitative real time-pcr و وضعیت متیلاسیون تام ژنوم با استفاده از آنتی بادی بر علیه 5-متیل سیتوزین ارزیابی شد. در طول تمایز، runx2 و dlx5 در متیلاسیون نسبی، bsp در دمتیلاسیون تام و osx در وضعیت هیپومتیلاسیون تدریجی قرار داشت. بیان ژنهای runx2، osx، dlx5 و bsp در طول تمایز افزایش پیدا کرد و وضعیت متیلاسیون تام ژنوم تغییر پیدا نکرد. زولدرونیک اسید بر روی متیلاسیون اختصاصی ژن و متیلاسیون تام ژنوم تاثیر نداشت و در عین حال بیان dlx5 و bsp را به طور بارز افزایش داد. سه الگوی متیلاسیون مختلف در طول تمایز استئوبلاستی در این چهار ژن دیده شد که اهمیت متیلاسیون dna در تمایز سلولهای بنیادی را بیان می کند. در عین حال تمایز استئوبلاستی با تغییر متیلاسیون تام ژنوم همراه نیست. افزایش بیان ژنهای runx2، osx، dlx5 و bsp در طول تمایز استئوبلاستی نقش متیلاسیون dna و سایر مکانیسم های اپی ژنتیکی و یا ژنتیکی را نشان می دهد. زولدرونیک اسید تسریع تمایز استئوبلاستی را بواسطه افزایش بیان dlx5 و bsp در مسیری مستقل از متیلاسیون ژن، القا می کند.