نام پژوهشگر: محمدعلی نجفی
محسن احمدی مجد احمد قنبری
مدیریت مصرف انواع کودهای شیمیایی و دامی و بقایای آن ها در خاک از لحاظ تاثیرات زیست محیطی و عملکرد کمی و کیفی گیاهان بویژه غلات در مناطق خشک و نیمه خشک ایران حائز اهمیت می باشد. به منظور بررسی اثرات کودهای شیمیایی و دامی بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک و ویژگی های کمی و کیفی جو در سیستان آزمایشی به صورت بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در پاییز سال 1390 در مزرعه آموزشی و تحقیقاتی پردیس جدید دانشگاه زابل انجام گردید. در این آزمایش تیمارها شامل شش سطح کودی شامل: 100% کود شیمیایی (npk)، 100% کود دامی، تیمار 75% کود شیمیایی + 25% کود دامی، تیمار 50% کود شیمیایی + 50% کود دامی، تیمار 75% کود دامی + 25% کود شیمیایی و تیمار شاهد (بدون کود) بود. کودهای شیمیایی (300 کیلوگرم در هکتار اوره، 100 کیلوگرم در هکتار سولفات پتاسیم و 200 کیلوگرم در هکتار سوپر فسفات تریپل) و کود دامی 60 تن در هکتار بودند. صفات مورد بررسی شامل ویژه گی های کمی (ارتفاع بوته، تعداد سنبله در بوته، تعداد پنجه در بوته، وزن هزار دانه، تعداد دانه در سنبله، عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه، شاخص برداشت و همچنین درصد جوانه زنی و سرعت جوانه زنی بذر)، ویژه گی های کیفی (درصد پروتئین، خاکستر و میزان چربی دانه، رطوبت دانه و برخی عناصر از جمله نیتروژن، فسفر، پتاسیم، منیزیم، سدیم و آهن) و در نهایت دریافت نور کانوپی و برخی خصوصیات فیزیکوشیمیایی خاک (غلظت عناصر نیتروژن، فسفر، پتاسیم، کلسیم و منیزیم، رطوبت حجمی خاک، ph و ec) بود. اثرات مصرف کودهای مختلف بدین صورت بود که کودهای شیمیایی باعث افزایش عملکرد کمی و بهبود شاخص های کیفی گردید، به طوری که بالاترین عملکرد و اجزای عملکرد، میزان پروتئین و غلظت و جذب عنصر نیتروژن در تیمار مصرف کود شیمیایی مشاهده شد. همچنین تیمارهای تلفیقی کود های شیمیایی و دامی و تیمار کود دامی عملکرد کمی و کیفی بالایی داشتند. با افزایش کود دامی و حذف تدریجی کودهای شیمیایی وضعیت خاک نیز بهبود یافت. نتایج آزمون خصوصیات کمی و کیفی خاک نیز نشان داد که مصرف کودهای دامی بطور معنی داری باعث افزایش غلظت عناصر اصلی در خاک و بهبود ساختمان خاکدانه ها از لحاظ ظرفیت نگهداری رطوبت و قدرت نفوذ ریشه ها گردید.
فرزانه کارگر علیرضا سیروس مهر
به منظور بررسی تاثیر محلول پاشی متانول در شرایط کم آبیاری بر ویژگی های کمی و کیفی گلرنگ، آزمایشی در سال زراعی 92-91 به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی در سد سیستان انجام شد. دوره آبیاری شامل: آبیاری کامل، قطع یک مرحله آبیاری در زمان تکمه دهی و دانه بندی به عنوان عامل اصلی و سطوح محلول پاشی متانول شامل: شاهد (عدم مصرف متانول)، 7، 21، 35 و 49 درصد حجمی به عنوان عامل فرعی بودند. نتایج نشان داد کم آبیاری تاثیر معنی دار افزایشی بر پرولین، هیدرات کربن دانه و پروتئین دانه و تاثیر معنی دار کاهشی بر ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی و فرعی فرعی، تعداد برگ، شاخص سطح برگ، کلروفیل برگ، فلورسانس، تعداد طبق، وزن هزار دانه، عملکرد دانه و بیولوژیک، شاخص برداشت و درصد روغن داشت. بیشترین و کمترین عملکرد دانه به ترتیب مربوط به آبیاری کامل و قطع یک مرحله آبیاری در زمان دانه بندی بود و به طوری که 12/78درصد افزاش عملکرد دانه داشت. تاثیر محلول پاشی متانول بر ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی و فرعی فرعی، تعداد برگ، شاخص سطح برگ، کلروفیل و فلورسانس برگ، تعداد طبق، وزن هزار دانه، عملکرد دانه و بیولوژیک، شاخص برداشت، پروتئین دانه، هیدرات کربن دانه و درصد روغن معنی دار افزایشی، اما بر پرولین معنی دار کاهشی بود. بیشترین و کم ترین عملکرد دانه به ترتیب مربوط به محلول پاشی 21 و 49 درصد حجمی متانول بود به طوری که 12/38 درصد افزایش عملکرد دانه داشت. برهمکنش کم آبیاری و محلول پاشی متانول بر تعداد شاخه فرعی و فرعی فرعی، کلروفیل برگ، تعداد برگ، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، هیدرات کربن محلول در دانه و پروتئین دانه اثر معنی داری داشت. مقایسه میانگین های برهمکنش نشان داد که بیشترین عملکرد دانه مربوط به محلول پاشی 21 درصد حجمی متانول با آبیاری کامل بود که حدود 29/20درصد افزایش نسبت به محلول پاشی 49 درصد حجمی متانول با قطع یک مرحله آبیاری در زمان دانه بندی داشت. بر اساس نتایج، محلول پاشی 21 درصد حجمی متانول با آبیاری کامل جهت تولید گلرنگ می تواند تیمار مناسب برای منطقه باشد.
شهلا سرابندی آرزو قهقایی
اسید فیتیک ذخیره اصلی فسفر در بسیاری از بافت های گیاهی بوده و به دلیل ایجاد پیوند با کاتیون ها سبب کمبود مواد معدنی می گردد،آنزیم فیتاز به دلیل تجزیه اسید فیتیک و آزاد سازی فسفر معدنی اغلب برای ارتقاء کیفیت تغذیه ای غذاهای غنی از فیتات استفاده می شود. در این پژوهش فعالیت آنزیم فیتاز اسیدلاکتیک باکتری هایی مانند لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس ، لوکونوستوک مزنتریدس و مخمر ساکارومایسس سرویزیه و ترکیب هر کدام از اسید لاکتیک باکتری های فوق با مخمر ساکارومایسس سرویزیه در دماهای 28 ،33 و 38 درجه سانتی گراد طی دوره ی زمانی 6-1 ساعت بررسی شد. فعالیت آنزیم به روش اسپکتروفتومتری و با استفاده از سوبسترای سنتتیک فیتات سدیم اندازه گیری شد. نتایج این پژوهش نشان داد که از بین میکروب های مورد بررسی ،لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس بیشترین فعالیت فیتازی را از خود نشان می دهد(324/0±73/183) . علاوه بر این استفاده همزمان اسید لاکتیک باکتری ها با مخمر ساکارومایسس سرویزیه در مقایسه با فعالیت فیتازی انفرادی اسیدلاکتیک باکتری ها باعث کاهش فعالیت فیتازی می گردد. علاوه بر این بررسی تأثیر دماهای مختلف بر فعالیت فیتازی نشان داد که بیشترین فعالیت در دمای 33 سانتی گراد مشاهده می گردد. همچنین بررسی میزان فعالیت فیتازی در طی دوره های 6-1 ساعت نیز نشان دادکه در طی ساعت اول این مقدار در مقایسه با زمان های دیگر بیشتر می باشد . علاوه بر این با گذشت زمان فعالیت فیتازی در تمام میکروب ها روند کاهشی از خود نشان دادکه از بین میکروب های مورد بررسی بهترین میکروب برای فعالیت آنزیم فیتاز و تجزیه اسید فیتیک لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس و بهترین زمان یک ساعت می باشد. لذا انتخاب میکروب و زمان مناسب یک فاکتور کلیدی در تجزیه اسید فیتیک می باشد.
سارا زارع علی اشرف جعفری
با توجه به اهمیت روغن گیاه صنعتی کرچک در صنایع و به منظور بررسی تنوع ژنتیکی، برآورد اجزای عملکرد، مقایسه ارقام وحشی و زراعی و انتخاب بهترین ژنوتیپ کرچک، 14 رقم کرچک وحشی و 1 رقم کرچک زراعی در آزمایشی به صورت طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار طی سال 1392 در مزرعه تحقیقاتی دانشسرای کشاورزی بروجرد کشت و از نظر صفات کیفی در آزمایشگاه دانشگاه زابل مورد مطالعه و مقایسه قرار گرفتند. ارقام مورد بررسی شامل 1161، 192، 1573، 1572، 16836، 31720، 7027، 32292، 32293، 32227، 23924، 1689، 8362، 31836 (وحشی) و رقم زراعی واریته فرانسوی ricin donzho بوده¬اند. تجزیه¬های آماری برای بررسی¬های فنوتیپی صفات شامل تجزیه واریانس، مقایسه میانگین، محاسبه همبستگی¬های فنوتیپی بین صفات، رگرسیون گام به گام، تجزیه به مولفه¬های اصلی و تجزیه خوشه¬ای انجام گرفت. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر ژنوتیپ برای تمام صفات مورد بررسی اختلاف بسیار معنی دار داشت و اثر محیط نیز در برخی صفات معنی دار بود، همچنین در تجزیه واریانس کروماتوگرافی گازی اثر محیط برای بیشتر ژنوتیپ¬ها معنی دار شد. همبستگی ساده صفات ارتباط مثبت و معنی دار عملکرد بیولوژیک را با صفات عملکرد اقتصادی، ارتفاع بوته، طول گل آذین اصلی، قطر گیاه، تعداد کپسول، روز تا رسیدگی، درصد مغز و عدد یدی نشان داد. با استفاده از رگرسیون گام به گام صفات شاخص برداشت، درصد پوسته، تعداد دانه در کپسول، تعداد کپسول، طول بذر، طول گل آذین اصلی، تعداد گل و عدد اسیدی به عنوان صفات تأثیر گذار وارد مدل شدند که 90 درصد از تغییرات عملکرد را توجیه کردند. در تجزیه به مولفه-های اصلی 6 مولفه اول در مجموع 83 درصد از تنوع را توجیه نمودند. ژنوتیپ¬ها با استفاده از تجزیه کلاستر در 4 گروه قرار گرفتند و با توجه به نمودارها مولفه¬های اول تا چهارم، ژنوتیپ 1573 نسبت به سایر ژنوتیپ¬ها از نظر اکثر صفات برتری داشت و به عنوان برترین ژنوتیپ شناخته شد. در تجزیه بای پلات نیز ژنوتیپ 1573 نسبت به همه مولفه¬ها بهترین و در نتیجه نسبت به صفات موجود در مولفه¬ها برتر بود. در نهایت نتایج نشان دادند ارقام وحشی نسبت به رقم زراعی برتری داشته و به ترتیب رقم 1573 و 1161 نسبت به سایر ارقام در شرایط آب و هوایی بروجرد بهترین عملکرد را داشتند.
محمدعلی نجفی مسعود مهجور شفیعی
چکیده ندارد.
محمدعلی نجفی
چکیده ندارد.