نام پژوهشگر: اسلام علیشاهی

امکان سنجی تفکیک کلاله زعفران از پرچم و گلبرگ آن با استفاده از خواص آیرودینامیکی اجزاء گل زعفران
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید باهنر کرمان - دانشکده کشاورزی 1388
  اسلام علیشاهی   محسن شمسی

استفاده از خواص آیرودینامیکی محصولات برای مکانیزه کردن پروسه تولید وتوسعه پایدارآنها مرسوم است. زعفران یکی از محصولات صادراتی ایران بوده که به نام طلای سرخ معروف است و گرانترین ادویه جهان به شمار می رود به علت تولید منطقه ای وعدم توسعه علمی و صنعتی در منطقه تولید، گزارشی از خواص آیرودینامیکی این محصول گزارش نشده ودر جهت مکانیزه کردن پروسه تولید وتوسعه صنعت آن کاری انجام نگرفته است. دو پارامتر مهم در خواص آیرودینامیکی جسم، سرعت شناوری و ضریب کشش می باشد. در این تحقیق ابتدا وزن اجزاء گل زعفران(گلبرگ، کلاله، پرچم ) به وسیله یک ترازوی دقیق (and) اندازه گیری شد. سپس به وسیله دوربین دیجیتال از آنها عکسبرداری و توسط نرم افزار اتوکد سطح آنها محاسبه گردید. نهایتاً دستگاه آزمایش شامل یک تونل باد عمودی که سرعت آن توسط باد سنج الکترونیکی اندازه گیری می شد ساخته وسرعت شناوری اجزاء گل اندازه گیری گردید. سپس با داشتن وزن، سطح و سرعت حد نیمی از داده های بدست آمده، ضریب کشش اجزاء محاسبه گردید و با آن سرعت شناوری باقی داده ها محاسبه شد. سرعت شناوری محاسبه شده با سرعت شناوری اندازه گیری شده مقایسه گردید. با استفاده از روشهای آماری مشخص شد سرعت شناوری اندازه گیری شده و محاسبه شده در سطح 5% اختلاف معنی داری نداشتند. سرعت شناوری برای گلبرگ ، کلاله وپرچم به ترتیب 1/35، 3/07 و2/12 متر بر ثانیه وضریب کشش برای آنها به ترتیب 0/02 ،0/78 و 0/52 بدست آمد. جهت حفظ کیفیت زعفران بایستی بالافاصله پس از برداشت کلاله ازدیگر اجزاء جدا گردد. گذشت زمان علاوه بر کاهش کیفیت موجب کاهش رطوبت گل نیز می شود. جهت تعیین تاثیر رطوبت برروی خواص آیرودینامیکی گلها آنها را به صورت کامل نگهداری و در چندین مرحله، محتوای رطوبت و سرعت شناوری اجزاء گل زعفران شامل گلبرگ، پرچم وکلاله اندازه گیری گردید. سپس با داشتن وزن ،سطح و سرعت شناوری های بدست آمده ضریب کشش اجزاء محاسبه گردید. سرعت شناوری کلاله درمحتوای رطوبت 81/7%(رطوبت پس از برداشت) برابر3/21 متر بر ثانیه و با کاهش محتوای رطوبت به 40/3% به طور خطی به 1/69 متر بر ثانیه کاهش یافت. سرعت شناوری پرچم در محتوای رطوبت 71%(رطوبت پس از برداشت) برابر 2/20 متر بر ثانیه و با کاهش محتوای رطوبت به 34/5% به طور خطی به 2/06متر بر ثانیه کاهش یافت. سرعت شناوری گلبرگ در محتوای رطوبت 89%(رطوبت پس از برداشت) برابر 1/41 متر بر ثانیه بود که با کاهش محتوای رطوبت به 82/9% به طور خطی به 1/19 متر بر ثانیه کاهش یافت. ضریب اصطکاک گلبرگ و کلاله با کاهش محتوای رطوبت افزایش یافت. همچنین مشخص شد که بهترین زمان برای جداسازی اجزاء گل بلافاصله پس از برداشت ودر رطوبت های اولیه می باشد، که بیشترین تفاوت بین سرعت های شناوری اجزاء گل زعفران مشاهده گردید.