نام پژوهشگر: سعیده عظیمی حق
سعیده عظیمی حق علیرضا معرفت
بیماری آتشک با عامل باکتریایی 1920 erwinia amylovora (burill) winslo et al.,از جمله بیماری های مهم و اقتصادی درختان میوه دانه دار محسوب می شود. این بیماری اولین بار در ایران در سال 1368 در منطقه برغان کرج، روی درختان گلابی مشاهده شد. هم اکنون به عنوان مهمترین بیماری درختان میوه دانه دار در سطح باغ های کشور گسترش می یابد. این باکتری در بافت های بدون علائم به طور نهفته باقی می ماند. لذا انتقال مواد گیاهی آلوده نه تنها باعث ورود باکتری به مناطق عاری از بیماری می شود، بلکه باعث ورود ژنوتیپ های جدید باکتری به مناطق آلوده نیز می شود. به دلیل اهمیت موضوع و از آنجا که تاکنون بررسی دقیقی برای ردیابی این باکتری در ایران صورت نگرفته است، تحقیق حاضر روشی مناسب برای ردیابی این باکتری ارائه می دهد. در این تحقیق پس از نمونه برداری از درختان سیب، گلابی و به آلوده به بیماری آتشک در استان های آذربایجان شرقی، اردبیل، زنجان و کردستان، جداسازی و خالص سازی عامل بیماری انجام شد. بیست و دو استرین جداسازی شده از میزبان های سیب، گلابی، به، زالزالک و رز در استان های خراسان، لرستان، سمنان، قزوین، آذربایجان شرقی و غربی، زنجان و گیلان و یک استرین استاندارد خارجی به همراه 6 استرین شناسایی شده از نمونه های جمع آوری شده برای ردیابی باکتری انتخاب شدند. جهت ردیابی استرین های ایرانی روش pcr معمولی (normal-polymerase chain reaction) با کاربرد جفت آغازگر its15f و its93r اختصاصی باکتری استفاده شد. این آغازگرها یک باند اختصاصی bp 79 در کلیه استرین های ایرانی و استرین استاندارد خارجی تکثیر کردند ولی قادر به تکثیر dna باکتری های اپی فیت و دو جنس از سایر باکتری ها نبودند. اما یک باند ضعیف از یک جدایه متعلق به جنس bacillus spp، جداشده از خاک مشاهده شد. حساسیت روش ردیابی در کشت خالص باکتری 24×?10?^4 cfu ml^(-1) تعیین شد. ردیابی باکتری در عصاره گیاهی مصنوعا" آلوده فقط با یک مرحله غنی سازی ( bio-pcr) امکان پذیر بود.