بررسی تاریخی زبان اطلاعات مفیدی را در اختیار ما قرار می دهد؛ به ویژه در آثار منثور که ملاک و موضوع مناسبی برای تحلیل ساختمان زبان هر دوره ای به حساب می آیند. در این میان فعل که از کهن ترین صورت های زبانی است و از آنجائیکه جزء محافظه کار زبان نسبت به تحول است، حائز اهمیّت است. تفسیرسورآبادی، نوشت? ابوبکر عتیق بن محمد هروی سورآبادی، بالغ بر چهار جلد بوده و در دوره رشد و شکوفایی زبان دری در قرن پنجم هجری تالیف شده و از آثار ارزشمند فارسی است. این اثرعلاوه بر ارزشهای تاریخی، هنری، دینی و ادبی، مشحون از لغات، اصطلاحات و ترجمه تحت الّفظی عبارات و ترکیبات قرآن به زبان فارسی دری است. بنابراین مطالعه و بررسی زبانی آن، در توصیف تحوّلات تاریخی زبان فارسی بسیار راهگشاست. در این تحقیق سعی بر آن است که با مطالع? دقیق کل این اثر، دربار? یکی از مباحث خاص، مهم و درعین حال پردامن? آن، یعنی ساخت فعل، بحث جامع و مستوفایی صورت بگیرد. براساس مطالعات به عمل آمده، این اثر، با این نگاه، مورد توجّه جدی قرار نگرفته است و اغلب به ذکر کلّیات بسنده شده است. کلید واژه: فعل، ساخت، لازم، متعدی،تفسیر سورآبادی.