نام پژوهشگر: مهران جلیلوند
مهران جلیلوند یحیی حمزه
این تحقیق با هدف استفاده از الیاف کارتن های کهنه قهوه ای (occ) به عنوان ماده اولیه جهت تولید کاغذ با ویژگی های کیفی مناسب قابل استفاده در کاغذهایی با درجات مرغوب تر انجام شد. در این تحقیق جهت ارتقای ویژگی های الیاف از فرآیندهای دوستدار طبیعت (فاقد کلر و سولفور) استفاده گردید. در مرحله اول جهت لیگنین زدایی اولیه و رسیدن به میزان لیگنین در حد خمیر کاغذ قابل رنگبری (عدد کاپای کمتر از20), ابتدا الیافocc با فرایند خمیرسازی سودا-آنتراکینون , لیگنین زدایی شدند. در مرحله دوم از اکسیژن به منظور لیگنین زدایی بیشتر و گزینشگرتر و رنگبری خمیر کاغذ از توالی oq(op)p استفاده شد. از خمیر کاغذهای تهیه شده در هر مرحله کاغذ دست ساز آزمایشگاهی (2gr/m60) تهیه شده و ویژگی های نوری ( روشنی و ماتی) و مقاومتی ( مقاومت به پاره شدن و کشش) آنها با یکدیگر مقایسه گردید.نتایج نشان داد که فرایند سودا-آنتراکینون، خمیر کاغذ occ با عدد کاپای 86 را به نحو موثری لیگنین زدایی نموده و خمیر کاغذی با عدد کاپای 17/85 در سطح قابل قبول حفظ کربوهیدرات ها (بازده 74/75 درصد) تولید کرد. طی این فرآوری, به جز ماتی کلیه ویژگی های مقاومتی و نوری افزایش معنی داری داشته است. فرآوری اکسیژن، خمیر کاغذ سودا-آنتراکینون را در حد 50 درصد لیگنین زدایی کرده و بازده خمیر کاغذ نیز از 74/75 به 67/80 درصد کاهش یافت. طی این فرآوری مقاومت به پاره شدن و روشنی کاغذ افزایش معنی داری داشته اما دیگر ویژگی های مورد اندازه گیری به طور معنی داری کاهش یافته است. عمل رنگبری خمیر کاغذ فرآوری شده با اکسیژن، با استفاده از مرحله اکسیژن-پراکسید هیدروژن (op)، در چهار سطح مختلف از پراکسید (1, 2, 3 و 4 درصد) صورت پذیرفت و نتایج نشان داد که خمیر حاصل از به کارگیری اکسیژن تقویت شده با 4 درصد پراکسید توانسته است روشنی کاغذ را به طور قابل ملاحظه از 46/2 به 68/9 درصد iso برساند در حالی که بازده خمیر کاغذ از 67/80 درصد به 62/36 درصد رسیده است. طی این فرآوری کلیه ویژگی های کاغذ (به جز ماتی) به طور معنی داری افزایش یافت. در ادامه رنگبری, خمیرop ( سطح 4 درصد) با پراکسید هیدروژن در دو سطح مختلف (2 و 4 درصد) رنگبری گردید و نتایج بیانگر آن بودند که استفاده از پراکسید در سطح 4 درصد توانسته است روشنی کاغذ را از 68/9 به 76/6 درصد iso ارتقا دهد. در طی این مرحله کلیه ویژگی های کاغذ به جز ماتی به طور معنی داری افزایش یافت. بازده نهایی خمیر پس از کلیه فرآوری های لیگنین زدا و رنگبر نسبت به خمیر occ به حدود 55 درصد رسید.