چکیده مدیریت پایدار منابع آب زیرزمینی در مناطق در حال توسعه به ویژه در زمانی که تقاضا برای آب آشامیدنی سالم با لحاظ رشد سریع این جوامع در حال افزایش بوده، از اهداف ضروری آینده محسوب می شود. گسترش کنترل نشده صنایع، اراضی کشاورزی، سکونت گاه ها و هم چنین مدیریت ناکافی اعمال شده بر منابع آب زیرزمینی، لزوم اتّخاذ شیوه های صحیح مدیریتی را بیش از پیش آشکار می سازد. امروزه براساس قابلیّت تطابق زیاد مدل های پیشرفته شبیه سازی آب زیرزمینی با سامانه هیدروژئولوژی آبخوان و امکان استفاده از این مدل ها برای پیش بینی وضعیت آینده، شرایط مناسبی را به منظور مدیریت و استفاده بهینه از این منابع فراهم آورده است. بر این اساس هدف از تحقیق حاضر ارزیابی دقّت مدل ریاضی modflow جهت ارائه شیوه ای صحیح در مدیریت منابع آب زیرزمینی آبخوان گربایگان به عنوان منطقه ای با اهمیّت استراتژیک از نظر کشاورزی می باشد. در این تحقیق پس از تهیّه لایه های ورودی به مدل در محیط سامانه اطّلاعات جغرافیایی (gis)، شرایط مرزی و شبکه بندی آبخوان تعیین شد، سپس با استفاده از اطّلاعات چاه های پیزومتری و سایر مطالعات اقدام به واسنجی مدل در شرایط پایدار و نا پایدار نموده و برای کسب اطمینان از نتایج شبیه سازی آزمون صحّت سنجی انجام شد. سپس 4 گزینه مدیریتی ادامه روند کنونی برداشت از آبخوان، کاهش برداشت به میزان 10 درصد، افزایش تغذیه مصنوعی به میزان 10 درصد و کاهش برداشت به میزان 10 درصد و افزایش 10 درصدی تغذیه مصنوعی هر کدام به صورت جداگانه در مدل اعمال شده و هیدروگراف معرّف آبخوان و تراز سطح ایستابی در 10، 30 و 50 سال آتی نسبت به سال 1387 (1397، 1417 و 1437) پیش بینی گردید. نتایج حاکی از آن است که با توجّه به توزیع مکانی اراضی کشاورزی و چاه های بهره برداری، گزینه ترکیبی کاهش برداشت به میزان 10 درصد و افزایش 10 درصدی تغذیه مصنوعی، نه تنها افت سطح ایستابی را متوقّف بلکه افزایش تراز سطح ایستابی را نیز موجب می شود. بنابراین گزینه مذکور به عنوان بهترین شیوه مدیریت برای آبخوان مورد مطالعه انتخاب گردید. واژگان کلیدی: مدیریت منابع آب زیرزمینی، مدل سازی، modflow، هیدروگراف معرّف آبخوان، سطح ایستابی

خشکسالی یکی از مخاطرات طبیعی است که در نتیجه کمبود بارش در یک دوره ی زمانی طولانی مدت پدید می آید. این پدیده در تمام مناطق آب و هوایی اتفاق می افتد و اثرات آن در سال های اخیر که رشد جمعیت و میزان مصرف آب بخصوص آب های زیرزمینی افزایش یافته مشهودتر بوده است. به منظور مدیریت خشکسالی توصیف خصوصیت خشکسالی امری ضروری است؛ در این میان شاخص های خشکسالی مقادیر کمی هستند که با خلاصه کردن اطلاعات خشکسالی به صورت دوره ای، اطلاعات مفیدی از شرایط رطوبتی یک منطقه را به ما می دهند، استفاده از این اطلاعات به مراتب مفیدتر از داده های خام می باشد. هدف از این تحقیق ارزیابی شاخص های خشکسالی آب زیرزمینی با استفاده از شاخص های خشکسالی هواشناسی و هیدرولوژیکی در آبخوان محدوده ی مطالعاتی مرودشت خرامه و در نتیجه معرفی مناسب ترین شاخص هیدروژئولوژیکی به منظور تسهیل مدیریت منابع آبهای زیرزمینی در دشت های محدوده مورد مطالعه به عنوان یکی از مناطق مهم و تاثیر گذار از نظر تولید محصولات کشاورزی کشور می باشد که بیشترین نیاز آبی این بخش از منابع آب زیرزمینی تامین می شود. بدین منظور هر کدام از شاخص استاندارد بارش spi، به عنوان شاخص خشکسالی هواشناسی، شاخص جریان آبراهه ای sdi، به عنوان شاخص خشکسالی هیدرولوژیکی و شاخص های منبع آب زیرزمینیgri ، سطح آب استاندارد شدهswi و حالت پیزومتریک psi به عنوان شاخص های خشکسالی آب زیرزمینی در مقیاس های زمانی 3، 6، 9، 12، 18، 24 و 48 ماهه محاسبه شدند. به منظور بررسی بهتر روند سطح آب زیرزمینی در منطقه هیدروگراف آبخوان رسم گردید همچنین به منظور بررسی توزیع مکانی خشکسالی، پهنه بندی خشکسالی در محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی(gis) با استفاده از روش فاصله وزنی معکوس(idw) صورت گرفت.