نشست سازه ها بر اثر تغییر شکل و جابجایی زمین تحت تنش های حاصل از بارگذاری و باربرداری به وقوع می پیوندد. نشست غیریکنواخت پی ها باعث بروز معضلاتی همچون خسارات معماری، کاهش سرویس دهی و خسارت سازه ای می شود. از این رو نشست های غیریکنواخت باید مورد توجه جدی تر قرار گیرد. در این تحقیق ضمن ارائه تئوری های مربوط به نشست به بررسی انواع روش های تزریق در خاک، معرفی شمع های نگهبان جهت محافظت از گود و روش های جلوگیری یا تعدیل نشست های غیریکنواخت پرداخته می شود. حالت موردی برآورد نشست شمع های نگهبان مسیر زیرزمینی راه آهن تهران-تبریز در منطق? 17 تهران به کمک نرم افزار اجزای محدود plaxis 3d foundation با استفاده از مدل های رفتاری موهر-کولمب و مدل خاک سخت شونده مطالعه شده است. ضمناً یکی از روش های بهسازی به نام روش تزریق با فشار بالا (جت) به عنوان گزینه ای جهت تعدیل نشست شمع های نگهبان مورد استفاده قرار گرفته است که در انواع خاک ها قابل استفاده می باشد. تأثیر پارامترهای مقاومتی اصلاح شد? خاک، ارتفاع و قطر ستون تزریق و مدل های رفتاری بر تعدیل نشست های غیریکنواخت شمع ها مورد تحقیق قرار گرفته است. نتایج بدست آمده بیانگر آن است که افزایش ارتفاع ستون بیش ار یک حد معین، باعث کاهش بیشتری در تعدیل نشست نمی شود.

توسعه ی روش های مبتنی بر شتاب در طراحی لرزه ای سازه ها، نیاز به داشتن یک طیف بازتاب شتاب معتبر برای گستره ی وسیعی از پریود ارتعاشی سازه ها را ایجاد کرده است. همانطور که نشان داده شده است، طیف بازتاب شتاب آئین نامه ی زلزله ی ایران (استاندارد 2800)، مقادیر بالا دست و غیر وافعی در گستره ی وسیعی از پریودها به دست می دهد. در این تحقیق روش های ساده ای جهت ایجاد طیف بازتاب شتاب، برای یک تراز اطمینان مشخص، ارائه شده است. و بر مبنای این روش ها طیف بازتاب شتاب برای خاک نوع i، جهت درج در استاندارد 2800 پیشنهاد شده است؛ که این طیف بر پایه ی 267 مولفه ی افقی رکورد اصلاح شده ی زلزله های ایران برای خاک نوع i می باشد. طیف بازتاب شتاب حاصل شده به ازای %5 میرایی برای طیف پاسخ شتاب و در گستره ی پریود بین 02/0 ثانیه تا 4 ثانیه می باشد. این طیف به وسیله ی تحلیل آماری بر روی طیف پاسخ خطی شتاب نرمال شده ی هر یک از مولفه های شتاب، حاصل شده است. در این تحلیل 267 مولفه ی شتاب از 138 رکورد زلزله با فواصل کوچک تر از 100 کیلومتر تا مرکز زلزله و بزرگای mb بزرگ تر از 5، مورد استفاده قرار گرفتند. از سویی دیگر، رکوردها، مخصوصاً آن هایی که از دستگاه های آنالوگ حاصل شده اند، همواره نویزهایی دربر دارند که باعث ایجاد اغتشاش در سیگنال های حرکت قوی، هم در فرکانس های پایین و هم در فرکانس های بالا می شوند و همچنین بر روی پارامترهایی که قرار است از رکوردها استخراح شود، تأثیر می گذارند. روش های زیادی جهت پردازش رکوردها در دست می باشد. لذا آگاهی از نقاط ضعف و قوت هر یک از آن ها ضروری می باشد. در این پروژه گزینه های مختلف پردازش داده های شتابنگاشت از دیدگاه مهندسی مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته و در نهایت با انتخاب روش تصحیح خط مبنا و روش فیلتر کردن با گزینش نوعی فیلتر میان گذر مناسب، جهت اعمال به داده های شتابنگاشت، موجب تعدیل رکوردها و دست یابی به یک نسبت سیگنال به نویز قابل قبول شده است.

تمرکز این مطالعه بر تعیین مشخصات آماری مدت دوام با معنی تاریخچه های زمانی حرکت قوی زمین است. مدت دوام بامعنی به عنوان تمام فاصله زمانی که یک مقدار مشخص از انرژی تلف شده است تعریف می شود. انرژی به وسیله انتگرال مجذور تاریخچه زمانی شتاب یا سرعت اندازه گیری شده است. روابط دو مدت دوام (sd575 و sd595) با پارامترهای منبع، مسیر و سایت اندازه گیری شده است. در مجموع 227 جفت از رکوردهای داده های افقی حرکت قوی زمین استفاده شده است. این تاریخچه های زمانی ایران با بزرگای امواج سطحی (ms) بزرگتر از 5/4، فاصله رومرکزی کمتر از 100 km و شرایط سایت سنگی متناظر شده اند. با توجه به نتایج تحلیل رگرسیون مشاهده می شود که یک افزایش در فاصله و بزرگا منجر به افزایش مدت دوام می شود. همچنین با افزایش سرعت موج برشی مدت دوام کاهش می یابد. با مقایسه دو مدل بر اساس لگاریتم طبیعی و لگاریتم با پایه 10 مشاهده می شود که مدل بر اساس لگاریتم با پایه 10 دارای خطای کمتری نسبت به مدل لگاریتم طبیعی است. در مجموع؛ 12 معادله مدت دوام با رابطه تجربی بر اساس مدل لگاریتم با پایه 10 برای خاک نوع i، ii و شرایط سایت سنگی ارائه شده است.

بر اساس تجربه زلزله های گذشته، افزایش خرابی ناشی ازرخداد زلزله همواره با افزایش شتاب زمین در هنگام وقوع زلزله درهر محل و متناسب با جرم آن ها بوده است. در صورت پایین بودن سرعت ناشی از زمینلرزه ها آسیب کمتری به سازه های خطی و شریانهای حیاتی زیر زمینی مثل خطوط لوله و تونل ها وارد شده است. اثر اینرسی در سازه های خطی و شبکه ای از روزمینی به مدفون کاهش پیدا می نماید، زیرا در سازه های مدفون رفتار سازه عملا تحت تاثیر رفتار خاک بوده و جرم آن در مقایسه با خاک محیطی خود بسیار ناچیز و قابل اغماض می باشد. طیف پاسخ سرعت برای سازه های مدفون مانند خطوط لوله، تونل ها، مخازن مدفون که عملکرد آن ها توسط رفتار لرزه ای زمین مجاورشان کنترل می گردد استفاده می شود. طراحی لرزه ای اینگونه سازه ها بر اساس روش پاسخ تغییرمکان صورت می پذیرد. در این پژوهش سعی شده است که با توجه به اطلاعات شتابنگاشتی که از زمین لرزه های مختلف در ایران بدست آمده است نسبت به بدست آوردن منحنی ضریب طیفی سرعت برای خاک های نوع i و ii اقدام گردد. برای این منظور، از 153 شتابنگاشت افقی خاک نوع i و 162 شتابنگاشت افقی خاک نوع ii (هر کدام شامل 2 مولفه l و t) دریافتی از مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن استفاده گردید. سپس طیف سرعت برای هر یک از شتابنگاشت ها بدست آمد و پاسخ محاسبه شده هم بر اساس pgv و هم بر اساس pga نرمال گردید. بنابراین برای هر کدام ازاین دو نوع خاک دو مجموعه طیف پاسخ سرعت نرمال شده بدست آمد. در نهایت برای هر مجموعه، طیف طراحی میانگین و 84% بدست آمد. این منحنی های ضریب طیفی با منحنی طیفی حاصل از زلزله های مهم ایران و جهان نیز مقایسه شده و اقدام به معرفی منحنی طراحی مربوطه برای شرایط خاک نوع i و ii در ایران شد.

سازه هایی که در حاشیه گسل های فعال واقع می شوند باید برای شرایط متناظر طراحی شوند. لذا برای این سازه ها، اثر گسل های نزدیک(near fault) به عنوان منشاء، یکی از تحریک های مهم منظور می شود. جالب است که در دهه اخیر تعداد قابل ملاحظه ای از رکورد زلزله در فواصل بسیار نزدیک به خط یا ناحیه گسل ثبت شده است. به عنوان مثال می توان به رکوردهایی از زلزله های نورثریچ (northridge,1994)، کوبه (kobe,1995) چی-چی (chi-chi,1999) اشاره نمود. ماهیت نیرویی زلزله های نزدیک گسل به صورت تک موج ضربه ای بوده و انرژی زیادی را در اوایل حرکت به سازه وارد می کند که ناشی از وجود پالس سرعت است. یکی از معیارهای زلزله های نزدیک گسل می تواند فاصله باشد، اما به عنوان تنها معیار انتخاب نمی تواند مقبول باشد و باید در کنار آن از نگاشت های سرعت و جابجایی طیف پاسخ و طیف دامنه فوریه حوزه نزدیک استفاده نمود. تخمین تکانه های زمین در نزدیکی منبع لرزه ای زلزله های متوسط و بزرگ بایستی با در نظرگرفتن ویژگی های خاص تکانه های پالس گونه نزدیک گسل صورت پذیرد .در انتخاب یک زلزله طرح برای ساختمان ها، خصوصا ساختمان ها و سازه های با پریود نوسانی بالا، ماکزیمم سرعت (pgv) معیار مناسب تری از حداکثر شتاب (pga) می باشد. بدین لحاظ رکوردهای دارای پالس های بزرگ سرعت مربوط به ایستگاه های لرزه نگاری نزدیک گسل ها، قابلیت بهتری جهت انتخاب به عنوان زلزله طرح را دارا هستند. تکانه های پالس گونه به عنوان تکانه های بحرانی در مبحث طراحی سازه ها در نواحی نزدیک گسل شناخته می شوند. بررسی ها نشان داد که دامنه و پریود این پالس ها در تاریخچه زمانی سرعت از پارامترهای کنترل کننده عملکرد سازه ها در این نواحی هستند.

پیشرفتهای اخیر در مهندسی زلزله حکایت از تفاوت نگاشتهای حوزه دور و نزدیک گسل دارد. بطوریکه نزدیکی سرعت انتشار شکست گسل با سرعت انتشار امواج زلزله به سمت ساختگاه باعث ایجاد یک تا سه موج پالسگونه در نگاشت سرعت زلزله در راستای عمود بر خط گسل می گردد. بـــررسی خسارات زلزله های 1992 لندرز، 1994 نورث-ریج، 1995 کوبه ژاپن و 1999 چی چی تایوان نشان دهنده اثرات شدید حوزه نزدیک گسل بر سازه های مهندسی بوده است. با توجه به اهمیت موضوع و قرار گیری تعدادی از شهرهای بزرگ ایران در محدوده نزدیک گسل در این مطالعه با بررسی 70 نگاشت حوزه دور و نزدیک گسل تغییرات خصوصیات مهم نگاشتهای زلزله شامل زمان موثر، تعداد پالس، پریود پالس، پریود پالس غالب، شدت زلزله بررسی گردیده است. میانگین نتایج نشان می دهد اثرات جهت پذیری پیشرونده در زمین های خاکی چشمگیرتر است. بطوریکه جهت پذیری پیشرونده باعث کاهش زمان موثر، ایجاد 1 تا 3 پالس با پریود بیش از 0,5 ثانیه، افزایش پریود غالب طیف پاسخ در حدود 14,7% و افزایش 25% اوج سرعت زمین-گردیده است.

در پایان‏نامه حاضر روشی برای محاسبه ماکزیمم کرنش لوله‏های فولادی بر اساس تحلیل‏های دینامیکی غیر خطی و بر حسب پارامترهای محتوی انرژی شتابنگاشت‏ها ارائه شده است . برای این منظور به بررسی اندرکنش موج و سازه پرداخته شده است و طی مطالعه پارامتری انجام شده، پارامترهای ترکیبی بی بعد و همچنین پارامترهای مرتبط با انرژی (شدت آریاس و شدت طیفی) به عنوان شاخصی از نیاز لرزه‏ای و از پارامترهای مربوط به پاسخ لوله، ماکزیمم کرنش در جهت یک در نظر گرفته شد. همچنین نظر به این که در حالت انتشار امواج موضوع کمانش موضعی عامل اصلی خرابی‏ها می‏باشد و به طور معمول نیز کرنش های ناشی از کمانش موضعی چندین برابر کمانش کلی لوله بوده است. از این رو در این تحقیق نیز به علت اهمیت بیشتر کرنش‏های شعاعی و محیطی نسبت به کرنش‏های طولی، اثرات کرنش در راستای سوم صرف نظر شده است. برای رسیدن به این هدف تحلیل‏های دینامیکی تحت 7 شتابنگاشت و برای دو نوع لوله فولادی با قطر 600 میلی‏متر و 400 میلی‏متر محصور در چهار نوع خاک آیین‏نامه 2800 انجام داده شده است و نتایج حاصل به صورت توابعی بین خصوصیات سازه و موج ارائه گردید. با استفاده از نتایج ارائه شده علاوه بر تعیین ماکزیمم کرنش لوله‏های فولادی می‏توان شتابنگاشت مناسب جهت تحلیل لرزه‏ای لوله مورد نظر را انتخاب کرد.

ایران جزء مناطقی از دنیاست که در کمربند لرزه خیز زمین واقع شده است. آمار نشان می دهد که به طور متوسط هر سال زلزله ای با بزرگی بیش از 6 ریشتر و در طول هشتاد سال گذشته، هر ده سال یکبار زلزله ای با بزرگی بیشتر از 7 ریشتر در ایران به وقوع پیوسته است. از این رو تحلیل پاسخ دینامیکی لایه های زمین از اهمیت بسزایی برخوردار است. از جمله روشهای تحلیل دینامیکی می توان به روشهای خطی معادل و غیرخطی اشاره نمود. در این مطالعه به منظور مقایسه نتایج تحلیل آبرفت به روش دینامیکی خطی معادل و غیرخطی در برآورد میزان تقویت امواج دراثر رخداد زمینلرزه دو گمانه با عمق های 16 و 24 متر که در رسوبات آبرفتی شهر ارومیه حفر شده اند بکار گرفته شده است. این شهر دارای لرزه خیزی نسبتا بالا بوده و در طبقه بندی آیین نامه 2800 ایران شتاب مبنای طرح برای این شهر g25/0 پیشنهاد شده است. در تحلیل این گمانه ها از اطلاعات چندین شتابنگاشت بمقیاس درآمده با شکل طیفی یکسان لیکن با ماکزیمم شتاب های متفاوت استفاده شده است. این شتابنگاشت ها برای سنگ بستر و با بیشینه شتاب های g2/0،g 25/0، g3/0، g35/0، g4/0 ، g45/0 و g5/0 تهیه شده اند. تحلیل ها با دو روش خطی معادل و غیر خطی توسط نرم افزار deepsoil انجام شده است. نتایج نشان می دهد که تفاوت تحلیلهای خطی معادل و غیرخطی به درجه غیرخطی بودن رفتار واقعی خاک بستگی دارد. اگر ترازکرنش پایین باشد (پروفیل خاک سخت و یا حرکت ورودی ضعیف باشد) تحلیل خطی معادل می تواند انجام گیرد. اما در تراز کرنش های بالاتر که مدول برشی با افزایش کرنش کاهش یافته و نسبت میرایی افزایش می یابد، باید از روش آنالیز غیرخطی استفاده نمود.

مشاهدات عینی در زلزله های گذشته، تجربیات و مدل سازی های انجام شده توسط محققان نشان می دهد که جنبش نیرومند زمین تحت تأثیر پارامترهای مختلفی مانند مشخصات منبع لرزه زا، مشخصات مسیر عبور امواج زلزله و در نهایت رفتار خاک ساختگاه قرار دارد. با توجه به این موضوع در این پژوهش به برسی رفتار غیرخطی خاک در سطح شهر ارومیه پرداخته شده است. ابتدا روش مورد استفاده برای آنالیز رفتار غیرخطی خاک شامل مدل رفتاری و شبیه سازی معادله حرکت خاک های لایه ای در حوزه ی زمان مورد برسی قرار گرفته است. سپس خصوصیات ژئوتکنیکی لایه های زیرسطحی شهر ارومیه تفسیر شده است. نتایج تحلیل خطر لرزه ای برای سنگ بستر شهر برای سه سطح خطر به دست آمده. سپس با استفاده از شتابنگاشت های مصنوعی تولیدشده بر اساس نتایج تحلیل خطر لرزه ای، آنالیز یک بعدی ستون خاک انجام شده است. در مرحله بعدی به مقایسه بیشینه شتاب ها در سطح زمین با مقادیر دامنه شتاب در سنگ بسترلرزه ای پرداخته شده است. به دنبال آن مقادیر دامنه طیف شتاب به دست آمده در سطح زمین با مقادیر دامنه طیف شتاب سنگ بستر لرزه ای در پریودهای مختلف مقایسه و ضریب بزرگنمایی در پریودهای مختلف را به دست آوردیم. نتایج به دست آمده را به صورت منحنی های هم میزان نشان دادیم. مقدار حداکثر بزرگنمایی در پریودهای مختلف را با نتایج مطالعات ژئوتکنیک مقایسه و بستر آبرفتی شهرستان ارومیه را به پنج بخش تقسیم نمودیم. به دنبال آن طیف بزرگنمایی خاک برای هر بخش ارائه شد.

در این تحقیق سعی گردید روابط کاهندگی پارامترهای جنبش نیرومند زمین را برای منطقه البرز و ایران مرکزی محاسبه گردد این روابط برای بیشینه شتاب و بیشینه سرعت زمین (pga, pgv) استخراج شده اند. در ابتدا مبانی نظری مساله جمع آوری گردید تا علاوه بر به دست آوردن اطلاعات علمی مورد نیاز، زمینه های موجود برای تحقیق بیشتر روشن گردد. پس از جمع آوری اطلاعات علمی مورد نیاز، هدف، انتخاب مجموعه ای از رکوردها جهت انجام مراحل بعدی تحقیق بود. به کمک نرم افزار sws عملیات تصیح رکوردها با توجه به فرکانس های تصحیح مناسب صورت پذیرفت و در نهایت پارامترهای pga, pgv برای هر رکورد استخراج شدند.

بحث سدهای خاکی در دنیا و به خصوص در کشورمان با توجه به ابعاد بزرگ سازه و تعداد زیاد آنها بحث مهمی است. یکی از مسائلی که پایداری سدها را به خطر می اندازد پدیده گسلش است. اهمیت گسلش سطحی بیش از پیش خود را در زلزله های دهه اخیر نمایان کرد. از آنجا که گستره بزرگی از سطح زمین تحت تأثیر حرکت نیرومند زمین قرار می گیرد، پیش از این تمرکز اصلی مهندسان بر شناخت حرکت نیرومند زمین و بررسی پاسخ دینامیکی سازه و خاک در برابر این ارتعاشات بود و تلاش های کمی در جهت شناخت تأثیر گسلش بر لایه خاک واقع بر گسل و سازه ها و تأسیسات در محل گسل انجام شده بود. در واقع تخمین میزان تغییرشکل ها در محل گسل و جلوگیری از صدمات آن بسیار دور از دسترس به نظر می رسید. برای اینکه بتوان سدهای خاکی را مقاوم در برابر اثرات ناشی از گسلش طراحی کرد، نیاز است مدل سازی مناسبی صورت گیرد تا بتوان رفتار سازه مورد نظر را در هنگام گسلش بررسی نمود. این مدل سازی به صورت عددی و یا آزمایشگاهی می تواند صورت پذیرد. در این پایان نامه به بررسی رفتار دینامیکی سدهای خاکی نزدیک به گسل فعال توسط مدل سازی عددی با نرم افزار المان محدود abaqus پرداخته شده است. مورد مطالعاتی استفاده شده در این تحقیق سد رودبار لرستان می باشد.

امروزه افزایش جمعیت شهری، احداث شهرهای جدید، گسترش و توسعه ی ساخت و سازها در مناطق شهری به خصوص در مجاورت گسل های فعال، باعث شده است تا لزوم ساخت و ساز در نواحی نزدیک گسل مورد توجه قرار گیرد. در سال های اخیر محققین شاهد اثرات متفاوت زلزله های نزدیک گسل و دور از گسل بوده اند. از آنجا که جنبش نیرومند زمین در حوزه ی نزدیک گسل دارای خصوصیات و ویژگی های منحصر به فردی مانند جهت پذیری پیش ران است، لازم است این امر در طراحی و بررسی عملکرد سازه ها در حوزه ی نزدیک مورد توجه مهندسین محاسب قرار گیرد و آیین نامه های لرزه ای در این خصوص اصلاح گردد. در این پژوهش سعی شده است که با توجه به اطلاعات شتابنگاشتی که از زمین لرزه های مختلف در ایران و جهان به دست آمده است نسبت به تهیه ی منحنی ضریب طیفی شتاب برای حوزه های نزدیک و دور از گسل برای خاک نوع ii ایران اقدام گردد. برای این منظور، در وحله ی اول اطلاعات شتابنگاشت های خاک نوع ii ایران دریافتی از مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن به دو دسته رکوردهای حوزه ی نزدیک و حوزه ی دور تقسیم بندی شدند. سپس رکوردهای حوزه ی نزدیک که حاوی اثر پالس جهت پذیری بودند، شناسایی و جدا گردید. در وحله ی دوم رکوردهای پالس دار حوزه ی نزدیک ایران با رکوردهای دارای اثر پالس جهت پذیری حو زه ی نزدیک جهان، مشابه با شرایط خاک نوع ii ایران ادغام شدند. سپس اقدام به تهیه ی طیف پاسخ در فواصل مختلف از گسل در دو حوزه ی نزدیک و دور از گسل گردید. در گام بعدی نمودارهای فوق هموار شده و منحنی های طیف طراحی به دست آمد. در نهایت با به دست آوردن ضرایب حوزه ی نزدیک، منحنی های طراحی جدیدی برای فواصل مختلف از گسل تهیه شد و نتیجه کار منجر به معرفی طیف طراحی جدیدی در حوزه های نزدیک و دور از گسل برای شرایط خاک نوع ii ایران گردید. همچنین در پایان بین طیف طراحی پیشنهادی با طیف طراحی آیین نامه لرزه ای ایران (استاندارد2800) ویرایش قدیم و جدید و طیف طراحی حوزه ی نزدیک آیین نامه های معتبر خارجی نظیر ubc97، و نیوزلند (nzs 1170.5-2004) مقایسه ای انجام شد.

یکی از رویدادهای عظیم که در این کره خاکی به وقوع می پیوندد، زمین لرزه است. این رویداد سالانه به جان و مال بسیاری از انسان ها خسارات فراوانی وارد می کند. برای جلوگیری از خسارات وارده ناشی از زمین لرزه بهترین گزینه طراحی سازه های مقاوم لرزه ای است. از عوامل مهمی که امروزه جامعه مهندسی برای طراحی سازه های مقاوم لرزه ای با آن روبرو هستند، شبیه سازی جنبش نیرومند زمین در زلزله های حوزه نزدیک به گسل است زیرا توزیع خرابی در زلزله های اخیر به روشنی اهمیت ویژگی های جنبش زمین در حوزه نزدیک را در برآورد خطر زلزله نشان می دهد. از طرفی طراحی سازه های مقاوم لرزه ای به منظور ایمنی بیشتر و همچنین مقرون به صرفه بودن ساخت، باید بر اساس نگاشت های رویداده و یا شبیه سازی شده صورت بگیرند. شبیه سازی زلزله به روش های مختلفی صورت می گیرد که یکی از این روش ها، تابع تجربی گرین است. روش تابع تجربی گرین بر این اساس بنا نهاده شده که جنبش زمین در یک ساختگاه مشخص از حاصل جمع یک سری حرکت بدست می آید که این حرکت ها ناشی از شکست های منفرد قطعات کوچک روی صفحه گسل با تأخیر زمانی مشخص می باشند. در این پایان نامه نیز هدف شبیه سازی نگاشت زلزله های قوی نزدیک به گسل به روش تابع تجربی گرین، با مطالعه موردی رویداد اهر-ورزقان و بم بوده است. رویداد اهر-ورزقان که در تاریخ 21 مرداد 1391 برابر با روز یازدهم آگوست 2012 با بزرگی 2/6mw= (موسسه ژئوفیزیک) در حد فاصل شهرهای اهر و ورزقان در آذربایجان شرقی روی داده است که روند شرقی-غربی دارد. موسسه ژئو فیزیک مرکز زمین لرزه را با مختصات طولی450/38 درجه شمالی و عرضی 750/46 درجه شرقی با عمق 10 کیلومتر اعلام کرده است. همچنین رویداد بم که در تاریخ 5 دی ماه 1382 با بزرگی 5/6mw= (سازمان زمین شناسی آمریکا) شهرستان بم در استان کرمان را لرزاند. بم در ناحیه شرقی گسل گوک (gowk) و در قسمت غربی سیستم های گسل های راستالغزی است که بیابان لوت را احاطه کرده اند. neic مرکز زمین لرزه را با مختصات طولی 29 درجه شمالی و عرضی 33/58 درجه شرقی اعلام کرده است. در این پژوهش با دریافت اطلاعات شتاب نگاشتی دو رویداد از سازمان تحقیقات وزارت مسکن و محاسبه پارامترهای مورد نیاز برنامه که جهت شبیه سازی تهیه شده شامل سرعت موج برشی، سرعت گسیختگی، گشتاور لرزه ای، فرکانس گوشه، و ... ، به شبیه سازی نگاشت ها پرداخته ایم. نتایج حاصل از شبیه سازی نگاشت ها برای هر دو رویداد نشانگر انطباق خوب بیشینه شتاب نگاشت های شبیه سازی شده با نگاشت های مشاهده ای است. همچنین با مقایسه طیف فوریه رویدادهای شبیه سازی شده با رویدادهای مشاهده ای می توان به این نتیجه دست یافت که هر چند در فرکانس پایین، طیف فوریه شبیه سازی شده اندکی کمتر از طیف مشاهده ای است اما در باقی فرکانس ها تطابق خوبی صورت گرفته است. نتایج بدست آمده حاکی کارآمدی روش تابع تجربی گرین هم در بازه زمان و هم فرکانس است.

در این پژوهش به تعیین طیف طراحی شتاب افقی زمین برای خاک نوع ii و iii(بستر سنگی) براساس زلزله¬های ایران پرداخته شده است. عوامل فراوانی از جمله شرایط خاک محل، بزرگی و مدت دوام زلزله، فاصله تا محل وقوع و ویژگی¬های چشمه زلزله همگی بر طیف پاسخ زلزله اثر می-گذارند. چون همه موارد فوق در زلزله¬ها و شرایط ساختگاه مختلف، متفاوت است، نمی¬توان به طیف پاسخ یک زلزله تنها بعنوان مبنای کار طراحی سازه اکتفا کرد و منطقی به نظر می¬رسد برای هدف-های طراحی از میانگین طیف¬های پاسخ زلزله¬های مختلف استفاده کرد. بطور کلی طیف طراحی باید نماینده تعدادی از زلزله¬های رخ داده در گذشته در منطقه مورد کاربرد باشد. از آنجا که در سال¬های اخیر تعداد ایستگاه¬های شتابنگاری توسط مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن به طور قابل ملاحظه¬ای افزایش یافته و به دنبال آن تعداد شتابنگاشت¬های آن زیاد شده است، اکنون می¬توان با دقت مناسب برای هرنوع خاک به طور مجزا طیف طرح تهیه کرد. لذا در این پژوهش تعداد 164 نگاشت ثبت شده در ایستگاه¬های با خاک نوع ii و 99 نگاشت ثبت شده در ایستگاه¬های با خاک نوع iii، که همگی دارای بزرگای بیش از 5/4 و فاصله رومرکز کمتر از 50 کیلومتر، بوده¬اند، از سازمان تحقیقات و مسکن انتخاب شده و پس از انجام تصحیحات فرکانسی لازم، طیف طراحی شتاب افقی برای آنها محاسبه شده است. پس از انجام میانگین¬گیری، و مقایسه آن با طیف بازتاب استاندارد آیین¬نامه 2800 میزان بالادست بودن طیف استاندارد 2800 در پریودهای بزرگتر از 2/0 نمایان شد. در پایان طیف مناسب میانگین(تراز 50%) و فوق میانگین(تراز 84%) برای هر دو نوع خاک ii و iii پیشنهاد شده و به مقایسه آن با طیف بازتاب استاندارد آیین¬نامه 2800 (ویرایش چهارم) و مطالعه انجام شده توسط سازمان تحقیقات و مسکن پرداخته شد. اگرچه طیف طراحی شتاب افقی میانگین پیشنهاد شده در قسمت ابتدایی انطباق خوبی با طیف بازتاب استاندارد 2800(ویرایش چهارم) داشت ولی باز هم در مقادیر پریودی بالا، طیف بازتاب استاندارد 2800(ویرایش چهارم) مقادیر بالادستی نسبت به طیف-های پیشنهادی در هر دو نوع خاک ii و iii داشت.

امروزه طراحی نهایی بسیاری از سازه های مهم مانند نیروگاه های هسته ای، سدها، سازه های بلند، پل های معلق، بر پایه آنالیز تاریخچه زمانی خطی و یا غیرخطی صورت می گیرد. برای انجام این گونه تحلیل ها نیاز به شتاب نگاشت های حرکت زمین در ساختگاه سازه می باشد. با توجه به نیاز به شتاب نگاشت ها، در موارد عدم دسترسی، یک راه یافتن مکانی با شرایطی مشابه با شرایط فیزیکی منطقه ی مورد نظر برای طراحی سازه است، تا بتوان از شتاب نگاشت های ثبت شده در آن مناطق به طور مستقیم استفاده نمود با توجه به خصوصیت منحصربه فرد نیروهای زلزله در طراحی سازه ها، که هیچ گاه دو زلزله مشابه باهم وجود ندارد، استفاده از این روش هم دشواری و هم مشکلات خاص خود را دارد. به جز نواحی خاصی از جهان که شتاب نگاشت های ثبت شده ی مناسب دارند، در سایر نقاط می توان از شتاب نگاشت های مصنوعی برای انجام تحلیل استفاده نمود. در پاسخ به این نیاز، امروزه استخراج رکورد‏های مصنوعی زلزله که نمایانگر زلزله ‏ی طراحی مورد نظر باشند، یک عمل متداول محسوب می ‏شود. این رکورد‏های حرکت زمین به ‏وسیله ‏ی فرآیند‏های تصادفی ایجاد می‏شوند که ممکن است به ‏طور نامحدودی ادامه یابد تا نمونه ‏ی مورد نظر حرکت زمین به ‏وجود آید. روش‏های متنوعی بدین منظور ابداع و به ‏کار گرفته ‏شده‏ اند. مسلم است که بهترین روش این شبیه ‏سازی ‏ها آن است که ویژگی‏های رکورد‏ها را همانند رکورد واقعی در بر داشته ‏باشد. در این تحقیق با استفاده از روش اغتشاش نوفه سفید گوسی با میانگین صفر و انحراف معیار واحد برای مناطق مختلف ایران اقدام به تولید رکورد مصنوعی برای سه زلزله بم ،اهر-ورزقان و چنگوره-آوج کرده ایم و سپس برای صحت سنجی، نتایج به دست آمده را با زلزله رخداد شده در آن مناطق، مورد ارزیابی قرار داده ایم. مولفه حرکتی تکان های شبیه سازی با مقادیر رخداده شده در ایستگاه های مختلف همخوانی مناسبی دارد. همچنین زمان جنبش نیروند رکوردهای تولیدی قابل قبول می باشد.

برای تحلیل دینامیکی سازه ها لازم است از رکوردهای ثبت شده زلزله استفاده شود. داده های خام حاصل از دستگاههای ثبت حرکات زمین ممکن است دارای خطاهایی باشند که بایستی منابع ایجاد خطا و میزان آن با دقت ارزیابی شده و تصحیحات لازم بر روی آنها صورت گیرد.