نام پژوهشگر: زهرا امینی خویی
زهرا امینی خویی عباس کارگر
صنعت برق در دنیا به سرعت در حال تغییر و تحول است که عواملی هم چون بازار، کمبود منابع طبیعی و تقاضای رو به افزایش الکتریسته، موارد مهمی در ایجاد این تغییرات و تحولات سریع و پیش بینی نشده هستند. تقاضای رو به افزایش برای توان الکتریکی، نیازمند افزایش یافتن قابلیت انتقال توان می باشد. یکی از بخشهای مهم سیستم قدرت، سیستم انتقال است که حجم زیادی از توان را از بخش تولید به بخش توزیع می رساند. لذا باید بتوان از حداکثر توان قابل انتقال خطوط استفاده کرد. یکی از عوامل محدود کننده حداکثر توان انتقالی خطوط، راکتانس خطوط است. به منظور کاهش راکتانس خطوط انتقال، از خازن های سری در خط استفاده شده که بدین ترتیب راکتانس خط کاهش یافته و در نتیجه توان انتقالی خط افزایش می یابد. اما قرار دادن خازن سری در خط انتقال باعث به وجود آمدن پدیده نوسانات زیر سنکرون یا ssr میشود. نوسانات پیچشی و تشدید زیر سنکرون از مباحث بسیار مهم در دینامیک سیستم های قدرت هستند. نوسانات پیچشی، ناشی از دینامیک روتور است. هنگامی که یک توربین- ژنراتور به یک خط انتقال طولانی وصل می شود ممکن است عوارض جانبی مانند پدیده ssrدر آن به وجود آید. حضورتنش بر روی محور توربین-ژنراتور، باعث کاهش عمر مفید محور توربین می شود .هدف این است که با استفاده از قابلیت های جبران کننده سری tcscبه عنوان یک عضو از خانواده ادوات factsبه کاهشssr پرداخته شود. در این تحقیق پس از این که شرایط بروز تشدید زیر سنکرون در شبکه های جبران شده با خازن سری بیان شد، نشان داده می شود که بر خلاف اثر جبران خازن سری ثابت در ایجاد پدیده ssr، چنانچه از tcscبا کنترل بروش الگوریتم بهینه سازی pso (در سیستم تک ماشینه و سیستم چند ماشینه) و روش کنترلی ngh (در سیستم تک ماشینه) برای جبران سری شبکه های انتقال استفاده شود خطر بروز ssr از بین می رود. همچنین با استفاده از قابلیت های جبران کننده سری (dssc) به عنوان یک عضو از خانواده d- facts (در سیستم تک ماشینه) به کاهش ssr پرداخته می شود. برای رسیدن به هدف مورد نظر از کنترل کننده فازی، بهینه سازی ازدحام ذرات (pso) و شبکه عصبی استفاده شده است. بهینه سازی ازدحام ذرات (pso) بر اساس کنترل کننده میرایی مرسوم (cdc)، منطق فازی بر اساس کنترل میرایی (flbdc) و شبکه عصبی نیز بر اساس کنترل میرایی با استفاده از آموزش داده های سرعت و تغییرات سرعت طراحی شده اند. نتایج شبیه سازی با استفاده از نرم افزار matlab / simulinkآورده شده است. کلید واژگان: ادوات facts، نوسان های زیر سنکرون (ssr)، خازن سری کنترل شده با تریستورtcsc، dssc، روش کنترلی ngh، کنترل کننده فازی، بهینه سازی ازدحام ذرات (pso)، شبکه عصبی مصنوعی (ann).