مصدومین شیمیایی که در معرض گاز فرار گرفته اند بر اساس مشخصات بالینی ریه (اسپیرومتری، اکسی متری و رادیو گرافی سینه) به سه دسته شدید، ملایم و خفیف تقسیم بندی شده اند. به منظور بررسی وضعیت سیتوژنتیکی و ایمنی شناسی، 30 نفر از مصدومین متوسط شیمایی با میانگین سنی 37/73 انتخاب شدند. مقایسه آنها با افراد شاد نشان داد که میزان هموگلوبین و هماتوکریت ، تعداد گلبونهای سفید و درصد نوترفیلها، لنفوسیتها و منوسیتها به طور معنی داری متفاوت بود. نتایج حاصل از آزمون نا پارامتری-t2 هتیلینگ نشاندهنده تفاوت معنی داری(p0/000) بین مصدومین شیمیایی متوسط و افراد شاهد بود. بررسی آماری همبستگی بین متغیرهای ذکر شده با سن مصدومین نسان داد که همبستگی وجود نداشت . بررسی گسترشهای متافازی نشان داد که میزان ناهنجاریهای عددی و همچنین میزان شکستگی های کروموزومی در مصدومین متوسط و افراد شاهد تفاوت معنی داری نداشتند. مقایسه شاخص dna نشان داد تعداد افرادی که در گروهای هیپودیپلوئید، دیپلوئید و هیپردیپلوئید دسته بندی شدند، تفاوت معنی داری نداشتند. به علاوه مقایسه میانگین diهر جمعیت بین دو جامعه مصدومین و افراد شاهد تفاوت معنی داری را نشان نداد. برسسی همبستگی بین تعداد کروموزمهای متافازی و شاخص dna نشان دهنده وجود همبستگی (r0/54(بین دو متغیر بود. با توجه به برسیهایی که بر روی مصدومین شدید شیمیایی انجام گرفته است ، به نظر می رسد که از مطالعه عوامل خونی و میزان dna می توان به عنوان عامل پیش آگهی مناسب بهره برد. کلمات کلیدی: مصدومین شیمیایی، خردل، کاریوتیپ ، شکستگی کروموزمی، فلوسیتومتری