محدوده موردپژوهش به لحاظ تقسیمات کشوری در استان خراسان?جنوبی و در 15 کیلومتری خط مستقیم خاور- جنوب??خاور قائن قرار گرفته است. جهت دسترسی به محدوده موردمطالعه، می?توان از طریق جاده آسفالته قائن به اسفدان استفاده نمود که پس از گذشتن از روستای اسفشاد از طریق یک راه فرعی می?توان به روستای وزرگ دسترسی پیدا کرد. گستره موردپژوهش، از دیدگاه پهنه?های رسوبی- ساختاری عمده ایران (آقانباتی، 1983)، در زون ایران میانی واقع شده است. جایگاه آن در ایران میانی، بلوک لوت و قسمت?های باختری کوههای خاور ایران است. کانی?سازی در سنگ?های ترشیری رخ داده است. در این محدوده سه منطقه، به?عنوان اندیس معدنی مس شناسایی شد. این مناطق با نام?های ورزگ?شمالی، مس?کولو و محدوده غربی خوانده می?شوند. سنگ های آتشفشانی محدوده موردپژوهش به? دو حالت گدازه و آذرآواری دیده می شوند. کانی?سازی مس در کانسار ورزگ در سنگ?های آتشفشانی زیردریایی تشکیل شده است. . براساس مطالعات مینرالوگرافی کانی?های اصلی مس شامل: کالکوسیت، کالکوسیت?بتا، بورنیت، کوولیت، دیژنیت و به?ندرت مس?طبیعی است. با توجه به شواهد ارائه شده در پایان?نامه، ماگمای صعودکننده دارای زمینه بالایی از مس بوده و کانی?سازی همزمان با برون?ریزی گدازه در بستر دریا صورت گرفته است. کانسار ورزگ براساس ویژگی?های شناسایی شده، قابل مقایسه با کانسارهای مس تیپ مانتو و کانسارهای تیپ volcanic redbed می?باشد که جدیداً این دو تیپ کانسار مترادف خوانده می?شوند.

چکیده ندارد.

منطقه آستانه در 3 کیلومتری جنوب غرب آستانه و 43 کیلومتری جنوب غرب اراک در استان مرکزی قرار گرفته است . مهمترین واحد رخنمون دار در منطقه ، گرانیت آستانه به سن اواخر کرتاسه تحتانی ( آلبین پسین ) است که در سنگهای رسوبی دگرگون شده شیل ، ماسه سنگ تریاس فوقانی - ژوراسیک نفوذ کرده و در حاشیه خود هورنفلس ایجاد کرده است . احتمالا بعد از ائوسن تحتانی ، گرانودیوریت ( شیرمزد) در گرانیت آستانه نفوذ کرده است و سپس دایکهای میکروگرانودیوریتی نیز در گرانودیوریت ( شیرمزد ) نفوذ کرده اند. انواع کانی سازی های منطقه آستانه شامل کانی سازی رگه ای ( رگه های کوارتز - سولفیدی ) ، کانی سازی پراکنده بصورت دگرسانی در گرانودیوریت و دایکهای میکروگرانودیوریتی و همچنین بصورت استوک ورک می باشد . منطقه کانی سازی اصلی در کوه شیرمزد قرار گرفته است . کانه های موجود در کانی سازی آستانه شامل کالکوپیریت ، پیریت ، پیروتیت ، بورنیت ، آرسنوپیریت ، طلا ، اسفالریت ، گالن ، ایلمنیت ، روتیل ، شیلیت ، مولیبدنیت ، مارکاسیت ، دیجنیت - کولین - کالکوسیت ، مالاکیت ، آزوریت ، گوتیت ، لپیدوکرسیت ، هماتیت ، تنوریت ، اسکوردیت هستند . کانی باطله اصلی کوارتز است . امتداد اصلی کانی سازی طلا در آستانه شمال شرق - جنوب غرب است و بالاترین مقادیر عیارهای طلای اندازه گیری شده منطبق بر رگه های کوارتز - سولفیدی است . دگرسانی گرمابی فراگیر در منطقه سریسیتی شدن هست . دگرسانیهای دیگر شناخته شده در منطقه شامل کلریتی شدن ، سیلیسی شدن ، کربناتی شدن ، آرژیلیتی شدن هستند. دگرسانی پتاسیمی شدن نیز وجود دارد ولی با کانی سازی مرتبط نیست. براساس پردازش داده های ژئوشیمیایی منطقه ، دوفاز کانی سازی در منطقه رخ داده است . کانی سازی تنگستن در فاز اول و کانی سازی مس ، طلا ، نقره ، آرسنیک و آنتیموان در فاز دوم رخ داده است . از آرسنیک می توان بعنوان یک عنصر ردیاب برای اکتشاف طلا در منطقه استفاده کرد. براساس همراهی طلا با سولفیدهای مختلف و ماهیت سیالات کانه ساز تصور می شود که بخش عمده طلا در منطقه آستانه بصورت کمپلکس بی سولفیدی انتقال یافته باشد و احتمالا عواملی مانند کاهش فعالیت گوگرد و همچنین اکسیداسیون و بمقدار کمتر عامل افزایش ‏‎ph‎‏ باعث ته نشست طلا در دمای بین 220 - 320 درجه سانتیگراد شده اند. کانی سازی مرتبط با سیالات تاخیری ماگمایی که به سمت بالا حرکت می کرده اند در مسیر خود با آبهای جوی اختلاط پیدا کرده اند. ( بدیهی است که اختلاط محلول های ماگمایی با آبهای جوی یک فرض محتمل است و نیاز به بررسی گسترده تری دارد ) سپس سیالات کانه ساز باعث تشکیل رگه های کوارتز - سولفیدی و همچنین دگر سانی دایکهای میکروگرانودیوریتی و گرانودیوریت شیر مزد (سنگ میزبان کانی سازی ) شده اند. بنابراین کانی سازی بعد از جایگیری دایکهای میکروگرانودیوریتی رخ داده است. مقایسه کانی سازی طلای آستانه با تیپهای شناخته شده کانی سازی طلا ، نشانگر تشابه آن با ذخایر اپی ترمالی است که سنگ میزبان آنها نفوذی است و در نهایت می توان کانی سازی طلای آستانه را یک ذخیره اپی ترمال ، سولفیدی زاسیون پائین نامید.