طی سال های ????-???? ، به منظور جمع آوری و شناسایی فون کنه های زیان آوردرختان فضای سبز در شهرستان مشهد، استان خراسان رضوی به صورت هفتگی اقدام به نمونه برداری از درختان حاشیه خیابان ها، پارک های شهری و حومه شهر و فضای سبز اداری گردید. به این منظور، نمونه هایی از اندام هایی نظیر برگ، ساقه و جوانه، معمولآ از ارتفاع ?/? تا ? متری درختان تهیه و به آزمایشگاه منتقل و نسبت به جداسازی نمونه های کنه با استفاده ازبینوکولر اقدام شد. کنه ها با روش های استاندارد شفاف وسپس با استفاده ازمحلول هویر(hoyer’s medium) اقدام به تهیه اسلاید میکروسکوپی گردید. پس از شناسایی اولیه، نمونه ها به منظور شناسایی قطعی برای دکتر ژیا اوفنگ زو ( دانشگاه نانجینگ، چین)، دکتر اوون سیمن (موزه کویینزلند در استرالیا) و دکتر کال ولبرن (دانشگاه فلوریدا در آمریکا) ارسال شدند. در این بررسی، ?? گونه از ? خانواده اریوفیده، تترانیکیده و تنوایی پالپیده از روی درختان پهن برگ فضا های سبز شهر مشهد شناسایی و تائید شدند. در فهرست ذیل گونه هایی که با یک و دو ستاره مشخص شده اند به ترتیب برای خراسان رضوی و ایران جدید می باشند. 1-eriophyidae: schevtchenkella ulmi* farkas,1960 ; aceria fraxinivora xue,sadeghi& hong, 2009; aculops knowltoni** keifer, 1964 ; 2-tetranychidae: schizotetranychus hindustanicus** hirst,1924; eutetranychus orientalis klein,1936; eutetranychus africanus** tucker, 1926; oligonychus yothersi** mc gregore,1914; oligonychus mangiferus** rahman & sapra, 1940; eotetranychus willametti ewing; panonychus ulmi koch 1836; tetranychus turkestani ugrov & nikolaskii, 1937; tetranychus urticae koch, 1836; 3-tenuipalpidae: cenopalpus pulcher camestrini & fanzago, 1876.

فون کنه های درختان میوه شهرستان بیرجند طی سال های 1388 تا 1389 بررسی گردید. در این بررسی،بیست گونه متعلق به هفت خانواده مختلف از زیرراسته پیش استیگمایان و راسته میان استیگمایان جمع آوری و شناسایی شدند .دو گونه از خانواده کنه های تارتن برای اولین بار از ایران گزارش می شود که با علامت * مشخص شده اند. کلیه گونه های فهرست زیر برای اولین بار از روی درختان میوه شهرستان بیرجند گزارش می شوند.

بررسی تنوع گونه ای و تغییرات فصلی کنه های شکارگر پرواستیگماتا بالاخانواده های bdelloidea، erythraeoidea و raphignathoidea در باغ های میوه دانه دار شهرستان مشهد چکیده کنه های شکارگر زیرراسته پرواستیگماتا از مهمترین دشمنان طبیعی کنه های تارتن، حشرات ریز مانند سفیدبالک ها، تریپس ها، شته ها و شپشک ها می باشند. به منظور بررسی فون کنه های بالاخانواده های raphignathoidea، bdelloidea و erythraeoidea در شهرستان مشهد نمونه برداری های مختلفی طی سال های 1388 - 1389 از خاک، اندام های هوایی درختان میوه دانه دار و علف های هرز باغ های میوه در مناطق مختلف به عمل آمد. نمونه ها پس از جداسازی، در لاکتوفنل شفاف سازی شده و از آن ها اسلاید میکروسکوپی تهیه گردید. در این بررسی 18گونه از 15 جنس متعلق به 6خانواده شناسایی به شرح زیر شدند. در بین گونه های شناسایی شده گونه eustigmaeus anauniensis (canestrini, 1889) دارای بیشترین فراوانی بود. i- superfamily bdelloidea: 1) family bdellidae- spinibdella cronini (baker & balock, 1944); bedella muscorum ewing, 1909; biscirus nr silvaticus (kramer, 1881); cyta lattiresris (hermann, 1804); bdellodes kazeruni ostovan & kamali, 1995, 2) family cunaxidae- cunaxa setirostris (hermann, 1804); pulaeus nr glebulentus den heyer, 1980; conaxoides nr. croceus koch, 1838, ii- superfamily raphignathoidea: 3) family stigmaeidae- ledermuelleriopsis zahiri khanjani & ueckermann, 2002; stigmaeus elongatus berlese, 1886; agistemus industani gonzalez, 1965; eustigmaeus anauniensis (canestrini, 1889), 4) family raphignathidae- raphignathus zhaoi hu, jing & liang, 1995; r. giselae meyer & ueckermann, 1989, 5) family eupalopsellidae- eupalopsellus nr. crotovallaris van dis & ueckermann, 1993, iii- superfamily erythraeoidea: 6) family erythraeidae -erythraeus (zaracarus) iranicus saboori and akrami, 2001; erythraeus (zaracarus) kurdistaniensis khanjani & ueckermann, 2005; erythraeus (erythraeus) garmsaricus saboori, goldarazana & khajeali, 2004. کلید واژه ها: باغ های میوه دانه دار، پیش استیگمایان، فون کنه های شکارگر، مشهد.

چکیده خانواده سرخرطومی ها با حدود 60000 گونه در دنیا پرجمعیت ترین خانواده راسته سخت بالپوشان به شمار می رود.طی سال های 1388 و 1389 از مزارع چغندرقند شهرستان های مختلف استان خراسان رضوی بازدید به عمل آمد و با استفاده از دست و یا تله گودالی اقدام به جمع آوری نمونه های سرخرطومی گردید.در مجموع 24 گونه سرخرطومی متعلق به چهار زیر خانواده و پنج قبیله از مزارع چغندرقند به شرح زیر جمع آوری و شناسایی گردید.گونه های دارای یک ستاره و دو ستاره به ترتیب برای استان خراسان رضوی و ایران ثبت جدید می باشند: subfamily : lixinae,tribe:cleonini : adosomus strabus? ?(gyllenhal,1834), asproparthenis nubeculosus? ?(gyllenhal,1834) ; a .punctiventris (germar,1832) ; ammocleonus aschabadensis? (faust,1884) ; chromosomus fischeri(fahraeus,1842) ; conorrhynchus nigrivittis (pallas ,1781) ; c. faldermanni? ?(fahraeus ,1842) ; c. kindermanni? ?(faust ,1904) ; c. hololeucus? ? (pallas ,1781) ; c. verecundus? ?(faust ,1883) ; terminasiania granosa? ?( zoubkov ,1833) ; coniocleonus nigrosuturatus? (goeze ,1777) ; mecaspis darwini?? ?(faust ,1883) ; menecleonus lagopus? ? (fahraeus ,1842) ; m. anxius (gyllenhal ,1804) ; stephanocleonus vittiger? ?(fahraeus ,1842); tribe:lixini: lixus incanescens (boheman ,1835) ; l.desertorum? ?(gebler ,1830) ; l.cribricollis? ?(boheman ,1836) ; larinus bardus? ?(gyllenhal ,1842); subfamily : brachyderinae (entiminae), tribe : sitonini: sitona cylindricollis? (fahraeus ,1840) ; s .humeralis? (stephens ,1831) ; sub family : tanymecinae, tribe : tanymecini: tanymecus palliates? (fabricius ,1787) ; sub family : molytinae, tribe : mecysolobini: sternuchopsis carelini? ?(boheman ,1844).با در نظرگرفتن فراوانی گونه ها و غنای گونه ای سرخرطومی های جمع آوری شده از مزارع منتخب شهرستان چناران،شاخص تنوع زیستی شانون- وینر برای دو سال متوالی محاسبه شد.در این بررسی بیشترین مقدار شاخص تنوع در اواخر خرداد تا اوایل مردادماه مشاهده شد.در این بررسی گونه غالب منطقه adosomus strabus و گونه های lixus incanescens و asproparthenis nubeculosus در رده های دوم و سوم قرار داشتند.

زنبورهای گرده افشان (hym.: apoidea)، مهمترین گروه از گرده افشان های محصولات کشاورزی از جمله یونجه وپیاز هستند. طی بررسی فونیستیک زنبورهای گرده افشان مزارع پیاز و یونجه شهرستانهای مشهد و چناران در فصل زراعی 1389، نمونه هایی از شش خانواده متعلق به بالاخانواده apoidea به شرح زیر جمع آوری و شناسایی گردید. در فهرست زیر، گونه های دارای یک ستاره برای استان خراسان رضوی و گونه دارای دو ستاره برای ایران ثبت جدید می باشند. apiformesa- a) family andrenidae: andrena sp.*, b) family apidae: amegilla sp.*, anthophora sp.*,apis mellifera (l., 1758), eucera sp.*, xylocopa valga (gerstaecker, 1872)*, c) family halictidae: halictus patellatus(morawitz, 1873)*,halictus quadricinctus (fabricius, 1777)*,d) family megachilidae:anthidium diadema (latreille, 1809)**, anthidium florentinum (fabricius, 1775)*,megachile sp.* spheciformesb- philanthus sp.*,sphecius sp.cerceris sp.,,* .bembix sp a) family crabronidae: family sphecidae: podalonia sp.,sceliphron sp. b) تنوع و فراوانی زنبورهای گرده افشان مزارع یونجه و پیاز در شهرستان های مشهد و چناران در فصل گلدهی مورد مقایسه قرار گرفت. میزان شاخص تنوع زیستی شانون- وینر در مزارع یونجه مشهد بیشتر از مزارع یونجه چناران و مزارع پیاز مشهد و چناران بود و اختلاف آنها از نظر آماری معنی دار بود. به منظور ارزیابی تأثیر وجود حشرات گرده افشان بر کمیت و کیفیت بذر تولیدی دو رقم پیاز رایج به نامهای قرمز آذرشهر و زرد شیرین اسپانیایی، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در دو شهرستان انجام گرفت. عدم حضور حشرات گرده افشان در دوره گلدهی تأثیر قابل توجه در کاهش تعداد و وزن بذر تولیدی در هر گل آذین داشت. علاوه بر این، درصد جوانه زنی بذور گل هایی که مورد بازدید حشرات گرده افشان قرار گرفتند، در مقایسه با گلهایی که از بازدید حشرات محروم بودند، بیشتر بود.

تأثیر غلظت های مختلف دی اکسیدکربن روی آماره های جدول زندگی باروری و زیست شناسی شته کلم، brevicoryne brassicae (l.) زمانی که روی دو کولتیوار از کلم های زینتی تغذیه می کرد در شرایط گلخانه مورد مطالعه قرار گرفت. توانایی های زیستی شته تحت تأثیر افزایش غلظت دی-اکسیدکربن قرار گرفت. افزایش غلظتco2به صورت معنی داری نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm)، نرخ رشد متناهی (?)، میانگین طول یک نسل (t)، مدت زمان دو برابر شدن جمعیت (dt) وطول دوره پیش از پوره زایی شته را تحت تأثیر قرار داد. طولانی ترین دوره پیش از پوره زایی در مورد شته های رشد یافته در غلظت 380 پی پی ام دی اکسیدکربن مشاهده گردید. بیشترین نرخ ذاتی افزایش جمعیت متعلق به شته های رشد یافته در غلظت 1050 پی پی ام دی اکسیدکربن بود، زیرا این شته ها دارای دوره رشد و نموی سریعتر، نرخ پوره زایی روزانه و همچنین نرخ بقاء بالاتری بودند. همچنین کولتیوارهای گیاهی اثر معنی داری را بر طول دوره های تولیدمثلی، پس از پوره زایی و طول عمر کل داشتند. افزایش جمعیت طغیانی شته ها در چشم انداز آینده غلظت دی اکسیدکربن جو ممکن است سبب افزایش خسارت آن ها به گیاهان میزبانشان گردد.

بیشتر افراد کنه های خانواده ی اریوفیده از آفات مهم گیاهان هستند. از سویی، تعدادی از آنها به دلیل تک خواری و سایر ویژگی های زیستی و بوم شناختی دارای پتانسیل به کارگیری در کنترل زیستی علف های هرز هستند. به منظور شناسایی کنه های خانواده ی اریوفیده فعال روی علف های هرز بوم نظام های کشاورزی در فصول زراعی سال های 1389 و 1390 ضمن بازدید از مناطق مختلف استان خراسان رضوی اقدام به نمونه برداری از گونه های مختلف علف های هرز گردید. نمونه ها پس از جداسازی، در لاکتوفنل شفاف سازی شدند و از آنها اسلاید میکروسکوپی تهیه گردید. درنتیجه، تعداد چهارده گونه متعلق به خانواده اریوفیده به شرح فهرست زیر از روی علف های هرز منطقه جمع آوری و شناسایی شدند. گونه هایی که با علامت یک ستاره (*) و دوستاره (**) مشخص شده اند به ترتیب برای ایران و دنیا جدید هستند. aceria acroptiloni* shevchenko and kovalev, 1974; aceria anthocoptes* (nalepa,1892); aceria chenopodia xue et al., 2009; aceria lactucae* (canestrini, 1893); aceria malherbae* nuzzaci, 1985; aceria mashhadiensis xue et al., 2009; aceria pulicaris** xue et al., 2011; aceria salsolae* de lillo and sobhian, 1996; aceria tosichella keifer, 1969; eriophyes rotundae mohanasundaram,1983; aculops maroccensis* keifer, 1972; aculus medicager** xue et al., 2011; tetra lycopersici* xue and hong, 2005; aculodes alhagis** xue et al. (unpublished)

در تحقیق حاضر تاثیر ازن گازی و ازن محلول در آب بر مرگ و میر مراحل نابالغ شب پره هندی، plodia interpunctella hubner، شامل تخم 1 روزه، لاروهای 5، 12 و 17 روزه و شفیره با 4 غلظت (0، 2، 3 و 5 پی پی ام) و چهار زمان (30، 60، 90 و 120 دقیقه) در 6 تکرار بررسی شد. نتایج نشان داد در هر دو تیمار ازن گازی و محلول در آب، در همه ی مراحل زیستی مورد آزمایش با افزایش غلظت و زمان، مرگ و میر افزایش یافت. چنانکه بیشترین درصد مرگ و میر در غلظت 5 پی پی ام و زمان 120 دقیقه حاصل شد. در تیمار ازن گازی، میزان تلفات در بالا ترین غلظت مورد آزمایش (5 پی پی ام) و بیشترین مدت زمان در معرض ازن (120 دقیقه) در مرحله تخم، لارو 5، 12 و 17 روزه و شفیره شب پره هندی به ترتیب 66/56، 90، 95، 85 و 80 درصد بود. همچنین در تیمار محلول در آب نیز در مرحله تخم، لارو 5، 12 و 17 روزه و شفیره شب پره هندی به ترتیب 66/56، 33/88، 85، 85 و 66/81 درصد بود. نتایج نشان داد که ازن می تواند جایگزین مناسبی برای سموم شیمیایی در کنترل شب پره هندی در انبارهای آلوده باشد.

تندوره از میراث های باارزش کشور واز مهم ترین پارک های ملی ایران است که از نقطه نظر ذخایرژنتیکی، دارای ارزش جهانی میباشد. وجود گایان بالشتکی مختلف از خانواده plumbaginaceaeو fabaceaeدر ارتفاعات این منطقه یکی ازمنایع مهم تامین کننده ی سرپناه وغذا برای اغلب حشرات به ویژه پروانه ها می باشد. در مطالعه حاضر نمونه برداری از فروردین 1389 آغاز وتا تیرماه 1390درارتفاعات مختلف به ویژه دوهزار متر به بالا انجام گرفت درمجموع متعلق به 29 گونه پروانه از 19 جنس، 8زیر خانواده و5خانواده جمع اوری شد که تعدادی از این گونه ها جزء گونه های کمیاب بوده است . گونه ها به تایید دکتر وازریک نظری و مهندس نادری رسید.

به منظور مطالعه فون دوبالان خانوادهcecidomyiidae در شهرستان های جغتای، جوین و اسفراین در فصول زراعی سال های 1390 و 1391 از مناطق و مختلف این شهرستان ها بازدید بعمل آمد. روش های مختلفی شامل: جمع آوری نمونه های گیاهی دارای گال، جمع آوری لارو های شکارگر این حشرات از کلنی شته ها و همچنین تور زنی مورد استفاده قرار گرفت. نمونه ها سپس به آزمایشگاه منتقل و با نگهداری گال ها و لارو های موجود در کلنی شته ها در شرایط آزمایشگاهی حشرات کامل ظاهر گردیدند. نمونه های حشرات کامل با استفاده از منابع علمی مربوطه مورد شناسایی قرار گرفتند. با ارسال نمونه ها برای دکتر گاگنه درآمریکا و دکتر اسکورا در جمهوری چک صحت شناسایی گونه هامورد تایید قرار گرفت. در این بررسی در مجموع هفت گونه شناسایی گردید که در میان انها 3 گونه برای فون ایران جدید می باشند. فهرست گونه های شناسایی شده به شرح زیر می باشد: anarete sp, aphidolestes aphidimyza (rondani, 1847), asphondylia anatolica (skuhrava,1998), clinodiplosis cilicrus* (kieffer,1889), dasineura sp, lasioptera carophila* (low,1874), rhopalomyia sp.

به منظور شناسایی گونه های کنه موجود در مواد غذایی انباری در شهرستان مشهد در فصول مختلف سال های 1390 و 1391 ضمن بازدید از انبارهای مواد غذایی در نقاط مختلف شهر مشهد اقدام به جمع آوری نمونه های کنه گردید. در نتیجه، در این بررسی تعداد 43 گونه از 31 جنس متعلق به 25 خانواده و از 3 راسته جمع آوری و شناسایی گردید. در فهرست زیر، جنس و گونه هایی که با یک و دو ستاره مشخص شده اند به ترتیب برای فون استان خراسان رضوی و ایران جدید هستند. اسامی گونه های شناسایی شده بر حسب راسته و خانواده به شرح زیر می باشد: i- order sarcoptiformes, cohort astigmatina- acaridae: acarus siro linnaeus, 1758, aleuroglyphus ovatus troupeau, 1879*, caloglyphus berlesie michael, 1903, rhizoglyphus echinopus fumouze & robin*, 1868, rhizoglyphus robini clapared, 1869, tyrophagus longior gervais, 1844*, tyrophagus putrescentiae schrank, 1781. chortoglyphidae: chortoglyphus arcuatus troupeau, 1879*, glycyphagidae: lepidoglyphus destructor schrank; 1781*, histiostomatidae: histiostoma feroniarum dufour, 1839*, histiostoma sapromyzarum dufour, 1839**, suidasiidae: suidasia nesbitti hughes, 1948. sub order oribatida- aphelacaridae: aphelacarus acarinus berlese, 1910*, cosmochthoniidae: cosmochthonius sp.*, ctenacaridae: ctenacarus araneola grandjean, 1932*, galumnidae: galumna discifera balogh, 1960*, galumna karajica mahunka & akrami, 2001*, haplozetidae: haplozetes sp.*, mesoplophoridae: mesoplophora sp.*, opiidae: lasiobelba sp.*, oribatulidae: oribatula (oribatula) sp.*, oribatula (zygoribatula) sp.*, oribatula (zygoribatula) connexa berlese, 1904*, oribatula (zygoribatula) exarata berlese, 1916*, scheloribatidae: scheloribates fimbriatus thor, 1930*. ii- o. trombidiformes- bdellidae: spinibdella cronini baker & balock, 1944, spinibdella sp. **, caligonellidae: molothrognathus mehrnejadi liang & zhang, 1997*, paraneognathus oblongus (soliman, 1971)*. cheyletidae: acaropsellina sollers )kuzin, 1940), cheyletus eruditus (schrank, 1781)*, cheyletus malaccensis oudemans, 1903, cheyletus trouessarti oudemans, 1903*, lepidocheyla gracilis volgin, 1969*, neoucheyla iranica fain & ardeshir, 2000*. cunaxidae: cunaxa capreolus berlese*, cunaxa setirostris hermann, 1804. raphignathidae: raphignathus hecmatanaensis khanjani & ueckermann, 2003*, raphignathus gracilis rack, 1962, stigmaeidae: stigmaeus elongates berlese, 1886, storchia robustus oudemans, 1923*. iii- o. mesostigmata- ameroseiidae: ameroseius pavidus koch, 1839*, ameroseius delicatus berlese, 1918**. ascidae: arctoseius cetratus sellnick, 1940*, laelapidae: haemolaelaps fenilis megnin, 1875*, h. casalis berlese, 1887*. macrochelidae: macrocheles muscaedomesticae (scopoli, 1772)*, macrocheles merdarius (berlese, 1889), mellicaridae: proctolaelaps ventrianalis karg, 1971*, p. pygmaeus (müller, 1860)*.

شته¬ خردل kalt.)) lipaphis erysimi یکی از آفات مهم گیاه کلزا brassica napus l. است. تغییر کیفیت گیاه میزبان در نتیجه کوددهی می¬تواند بر توانایی¬های زیستی و انبوهی جمعیت حشرات گیاه-خوار تأثیر گذار باشد. این تحقیق به منظور بررسی اثر برهم¬کنش سطوح مختلف کوددهی نیتروژن (صفر، 150 و 225 کیلوگرم نیتروژن در هکتار) و گوگرد (صفر و 40 کیلوگرم گوگرد در هکتار) بر شاخص¬های رشدی و فیزیولوژیک کلزا و ویژگی های زیستی شته خردل در شرایط گلخانه¬ای انجام شد. میزان نیتروژن و کربن، نرخ فتوسنتز، نسبت اندام¬¬های هوایی به ریشه، وزن هزار دانه و درصد روغن و ... گیاهان در تیمارهای مختلف کوددهی اندازه¬گیری شد. توانایی های زیستی شته روی گیاهان کوددهی شده در تیمارهای مختلف کودی شامل آماره های جدول زیست باروری و نرخ رشد نسبی برآورد گردید. نتایج نشان داد که افزایش کوددهی نیتروژن همراه با کوددهی گوگرد تأثیر مثبت بر ویژگی های فیزیولوژیک و رشدی گیاه نظیر درصد نیتروژن گیاه و زیست توده، و عملکرد (وزن هزار دانه و درصد روغن دانه) کلزا داشت. اثر متقابل بین سطوح کوددهی نیتروژن و گوگرد بر آماره های جدول زیست باروری شته خردل به استثنای مدت زمان دوبرابر شدن جمعیت معنی¬دار نبود. اما کوددهی نیتروژن به تنهایی سبب افزایش توانایی¬های زیستی شته خردل شد و بیش¬ترین میزان نرخ ذاتی افزایش جمعیت شته، نرخ باروری و طول عمر شته¬های بالغ در بالاترین سطح کوددهی نیتروژن به دست آمد. کوددهی گوگرد نیز باعث کاهش توانایی¬های زیستی شته خردل شد. هم¬چنین، اثر کوددهی نیتروژن بر وزن شته¬های بالغ و نرخ رشد نسبی شته خردل گرچه افزایشی بود، ولی تأثیر کوددهی گوگرد در ارتباط با صفات ذکر شده منفی برآورد گردید. با توجه به نتایج حاصل از این تحقیق، می¬توان کاربرد نسبت مناسب کوددهی نیتروژن و گوگرد را برای افزایش کمی و کیفی محصول و به عنوان ابزاری در برنامه¬های مدیریت شته خردل مد نظر قرار داد و با در نظر داشتن این نکته که تحقیق حاضر در شرایط گلخانه انجام گردید، توصیه می¬شود که نتایج حاضر در شرایط مزرعه¬¬ای نیز آزمون شود.

کنه قرمز پاکوتاه انارtenuipalpus punicae p& b (acari: tenuipalpidae) ، یکی از آفات مهم و اقتصادی انار است و تقریبا در سرتاسر مناطق انارکاری کشور انتشار دارد. خسارت این کنه با مکیدن از شیره گیاهی برگ ها و میوه ها صورت گرفته و زمانی که خسارت شدید باشد باعث ریزش برگ ها و میوه ها می شود. به منظور ارزیابی تاثیر پوشش نازک کائولین بر انبوهی کنه قرمز پاکوتاه و کنه شکارگر tydeus electus k (acari: tydeidae)، در تابستان سال 1391 آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی روی 48 درخت از دو رقم (شیشه کپ و شهوار) یک باغ سنتی در شهرستان فردوس اجرا شد. قبل از محلول پاشی با کائولین، الگوی توزیع فضایی و انبوهی کنه های گیاهخوار و شکارگر در سه سطح (بالا، میانه و پایین) هر دو رقم انار تعیین گردید. سپس محلول پاشی با غلظت های مختلف کائولین (0، 3، 5 و 7 درصد) روی قسمت های هوایی درختان انار هر دو رقم انجام شد.

گرده افشانی و کنترل آفات از شناختهترین خدمات اکولوژیکی ارایه شده توسط مگسهای گل محسوب میشوند. در حالیکه افراد بالغ دومین گروه مهم حشرات گرده افشان بعد از زنبورهای وحشی بشمار میروند لارو بسیاری از گونهها شکارگر آفاتی نظیر شته ها هستند. بدیهی است که نوع گونه و فراوانی آنها تاثیر بسزایی بر خدمات اکولوژیکی ارایه شده توسط این حشرات دارد. به منظور شناخت تنوع گونهای حشرات بالغ مگسهای سیرفید در بوم نظامهای کشاورزی استان کرمان مطالعهای با استفاده از تور حشره گیری و تلههای رنگی آبی در سال های 1391 و 1392 انجام گرفت. در نتیجه، در مجموع 29 گونه متعلق به 2 زیر خانواده جمع آوری و شناسایی گردید که همگی برای اولین بار از استان کرمان گزارش میشوند. در میان آنها، گونهparagus romanicus stanescu برای فون ایران جدید میباشد. شاخصهای تنوع زیستی شانون -وینر، یکنواختی و مارگالف با بکارگیری 3 نوع تلهرنگی آبی در سه ایستگاه واقع در جوپار، کوهپایه و ماهان برآورد شدند. حشرات به تله افتاده هر2 هفته یک بار از اواخر فروردین تا آخر مرداد در دو سال متوالی جمعآوری و تعداد هر گونه برای هر تاریخ نمونهبرداری ثبت میشد. تجزیه واریانس نشان داد که تفاوت میانگینهای شاخص شانون – وینر مگسهای گل فقط در زمان معنی دار بود. اثر متقابل زمان در مکان نمونهبرداری تفاوت معنی داری نداشت. بیشترین مقدار این شاخص در سالهای 1391 و 1392 به ترتیب در سیویکم اردیبهشت و هفتم خرداد و کمترین مقادیر برای هفدهم مرداد و بیستم مرداد محاسبه شدند. بیشترین مقدار این شاخص در سال 1392 مربوط به ایستگاه جوپار و کمترین مقدار در سال 1391مربوط به ایستگاههای کوهپایه بود. اختلاف میانگین های شاخص یکنواختی در زمان در سال زراعی 1391 معنی دار نبود. بیشترین مقدار این شاخص در بیست و دوم تیر و کمترین مقدار در بیستوپنجم خرداد مشاهده شد. میانگینهای شاخص یکنواختی در سال 1392 در زمان و مکان دارای تفاوت معنی داری بودند. بیشترین مقدار این شاخص در بیستم مرداد در ایستگاه جوپار و کمترین مقدار در هفتم خرداد برای ایستگاه ماهان تعیین شد. اختلاف میانگینهای شاخص مارگالف در زمان و مکانهای مختلف نمونه برداری طی سال های 1391 و 1392با یکدیگر تفاوت داشت اما این تفاوت معنی دار نبود. نتایج تفاوت قابل ملاحظهای را در کارایی روشهای جمعآوری مگسهای گل نشان داد.

به منظور بررسی فون بندپایان گالزای گیاهی بخصوص خانواده پشه های گالزا و کنه های بالاخانواده اریوفیوئیدآ در شهرستان علی آباد کتول، در تابستان 1392 و بهار 1393 اقدام به نمونه برداری از گونه های گیاهی در مناطق مختلف منطقه شد. از روش های مختلف بویژه جمع آوری گال های گیاهی، شستشوی اندام های آلوده گیاهی برای نمونه برداری استفاده شد. نمونه ها پس از تهیه اسلاید میکروسکوپی با استفاده از کلیدهای موجود مورد شناسایی قرار گرفتند. با ارسال نمونه های خانواده پشه های گالزا به دکتر مارسلا اسکوراوا (جمهوری چک) و کنه های بالاخانواده اریوفیوئیدآ برای زیا اوفن زو ( چین) و گرازینا ( لهستان) شناسایی آنها مورد تایید قرار گرفت. در این بررسی هشت گونه پشه گالزا جمع آوری و شناسایی شد که همه گونه ها برای اولین بار از ایران گزارش می شوند و از نه گونه کنه اریوفیوئیدآ شناسایی شده، هشت گونه برای فون ایران و یک گونه برای علم جدید بودند. فهرست پشه های گالزا به صورت زیر می باشد: rabdophaga rosaria (loew, 1850); rabdophaga nervorum (kieffer, 1895); dasineura irregularis (bremi, 1847); zygiobia carpini (loew, 1874); mycodiplosis plasmoparae (rübsaamen, 1906); camptodiplosis boleti (kieffer, 1901); iteomyia capreae (winnertz, 1853). فهرست کنه های اریوفیوئیدآ که برای فون ایران جدید هستند به صورت زیر می باشد: aceria salvia (nalepa, 1891); epitrimerus gibbosus (nalepa, 1892); eriophyes tiliae nalepa, 1890; phyllocoptruta sp. ; tetra salixis (xue, song & hong, 2006); leipothrix liroi (roiv., 1947) jo?i? & petanovi? (2012); aceria tuberculatus nalepa, 1891; tegonotus depressus (nalepa, 1894). گونه shevtchenkella veronica sp. nov نیز برای علم جدید می باشد. کلید واژه ها: پشه گالزا، علی آباد، فون، کنه گالزا

بررسی تنوع گونه‏ای بال ریشکداران شهرستان اصفهان و حومه چکیده: در بررسی‏هایی که به منظور جمع‏آوری و شناسایی فون بال‏ریشکداران شهرستان اصفهان و حومه طی سال‏های 91-93 انجام گرفت، جمعا 15گونه متعلق به 10 جنس و 4 خانواده جمع‏آوری و شناسایی گردیدند. همچنین در سال 92 نمونه برداری‏هایی از دانشگاه فردوسی مشهد صورت گرفت که حاصل آن شناسایی 6 گونه متعلق به 5 جنس و 2 خانواده بود که از این تعداد یک جنس و گونه برای فون ایران جدید بودند که به ترتیب با علامت (*) و (**) مشخص گردیده‏اند. تمامی نمونه‏های جمع‏آوری شده به صورت اسلایدهای میکروسکوپی در کلکسیون حشره‏شناسی گروه گیاه‏پزشکی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد نگهداری می‏شوند. اسامی گونه‏ها به ترتیب زیرراسته و خانواده به شرح زیر است:‏ زیرراسته tubulifera خانواده phlaeothripidae haplothrips reuteri (karny, 1917); haplothrips tritici (kurdjumov,1912); karnyothrips* flavipes** (jones, 1912), plicothrips apicalis (bagnall, 1915). زیرراسته terebrantia خانواده aeolothripidae aeolothrips mongolicus pelikan, 1985;rhipidothrips gratiosus uzel, 1895. خانواده melanthripidae melanthrips fuscus (sulzer, 1776). خانواده thripidae anaphothrips sudanensistrybom, 1911; aptinothrips rufus (haliday, 1836); chirothrips manicatus (haliday, 1836); chirothrips meridionalis bagnall, 1927; frankliniella intonsa (trybom, 1895); frankliniella occidentalis (prgande, 1895); limothrips angulicornis jablonowski, 1894; microcephalothrips abdominalis (crawford dl, 1911); odontothrips confuses priesner,1926;tenothrips frici (uzel, 1895); thrips atratus haliday, 1836; thrips meridionalis (priesner, 1926); thrips physapus linnaeus, 1758; thrips tabaci lindeman, 1889. کلمات کلیدی:بال ریشکداران،اصفهان،فون.

چکیده کنه های بالا خانواده اریوفیئواید از مهم ترین کنه های گیاهخوار به شمار می روند. این کنه ها دارای بدن کرمی شکل بوده و اغلب با چشم غیر مسلح قابل رویت نیستند. هر یک از گونه ها اغلب روی میزبان گیاهی خاصی یافت می شود و به همین دلیل در کنترل بیولوژیک علف های هرز دارای اهمیت می باشند. همچنین بعضی از گونه ها به دلیل خسارتی که به اشکال مختلفی مانند زنگ، تاول، گال، نمد روی میزبان ایجاد می کنند، از لحاظ اقتصادی حایز اهمیت می باشند. به منظور جمع آوری کنه های این بالا خانواده، طی سالهای 91 تا 93 در سطح شهرستان فردوس نمونه برداری های متعدد از مناطق مختلف انجام گرفت. نمونه ها به آزمایشگاه منتقل و پس از جداسازی با سوزن ظریف به لاکتوفنل جهت شفاف سازی منتقل و پس از یک تا دو هفته با استفاده از محیط هویر از آنها اسلاید میکروسکوپی تهیه گردید. طی این نمونه برداری ها، تعداد 11گونه کنه ی اریوفید از روی علف های هرز و 2 گونه ی دیگر از روی درخت های بادام و بید جمع آوری شد. همه ی گونه های شناسایی شده برای اولین بار از منطقه گزارش می شوند. پنج گونه، که با علامت یک ستاره (*) مشخص شده اند، برای فون ایران جدید می باشند. شناسایی یکی از گونه ها (**) هنوز قطعی نشده است. اسامی گونه های شناسایی و تایید شده، به شرح زیر است: aceria chenopodia xue et al. , 2009; aceria lactucae canestrini, 1893; aceria malherbae nuzzaci, 1985; aceria medicaginis* keifer, 1941; aceria plantaginissubulatae* roivaainen, 1953; aceria salsolae de lillo and sobhian, 1996; aceria sobhiani* sukhareva, 2001; eriophyes armeniacus bagdasarian, 1970; aculops cannabicola* farkas, 1960; aculops tetanothrix nalepa; aculus anthobius* nalepa, 1892; tetra glycyrrhizae denizhan et al. , 2007. eriophyes sp.**.

زیست شناسی و دشمنان طبیعی مگس عناب (carpomya vesuviana costa)، مهمترین آفت درخت عناب، طی سال های 93-1390 با انجام نمونه برداری های متعدد از مناطق مختلف شهرستان بیرجند و پرورش مراحل مختلف زیستی آفت در شرایط مزرعه و آزمایشگاه مطالعه شد. نتایج بررسی ها نشان داد که این حشره زمستان را به صورت شفیره در خاک سپری می کند. حشرات کامل از اواخر اردیبهشت ظاهر و به طور میانگین 6/6 روز بعد از ظهور جفت گیری می کنند. دوره جنینی 2 روز و میانگین دوره لاروی و شفیرگی (به جز شفیره های زمستان گذران) 8/7 و47/17 روز، طول عمر حشره کامل 22 تا 94 روز و طول دوره شفیرگی برای شفیره های زمستان گذران 8 تا 9 ماه برآورد شد. این حشره در شرایط منطقه، 1 نسل کامل و یک نسل ناقص در سال داشت. در این تحقیق 5 گونه زنبور پارازیتوئید برای مگس عناب به نام های cyrtoptyx lichtensteini (masi,1921)(hym.:pteromalidae); eurytoma sp.(hym.: eurytomidae); smicromyrme (astomyrme) nikolskajae (lelej, 1985) (hym.: mutillidae)?; smicromyrme (eremotilla) tekensis (skorikov, 1935) (hym.: mutillidae)?; coptera near . silvestrii (kieffer,1913)(hym.:diapridae)?. شناسایی شدند. دو گونه اول پارازیتوئید مرحله لاروی و سه گونه آخر پارازیتوئید مرحله شفیرگی هستند. یک گونه قارچ نیز با نام علمی clonostachys rosea (ascomycota: hypocreales)به عنوان بیمارگر مرحله شفیرگی شناسایی گردید. همه پارازیتوئید ها و پاتوژن ذکر شده، برای اولین بار در دنیا از روی مگس عناب گزارش می شوند. سه گونه زنبور که با علامت ? مشخص شده اند برای فون ایران جدید هستند.

سوسک چهار نقطه ای حبوبات callosobruchus maculatus fabricius یکی از آفات مهم انباری در سراسر جهان است که از دانه های بقولات مختلف به ویژه لوبیا چشم بلبلی vigna unguiculata linnaeus تغذیه می کند و خسارت زیادی را به بار می آورد. در مطالعه حاضر، اثر پرتو دهی با امواج مایکروویو روی مراحل زیستی تخم، لارو مسن، شفیره و حشرات کامل نر و ماده سوسک چهار نقطه ای حبوبات در شرایط آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفت. امواج مایکروویو مورد بررسی دارای فرکانس 2450 مگاهرتز و 5 سطح قدرت 90، 180، 360، 600 و 900 وات بود. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که در تمام مراحل رشدی، ارتباط مثبتی بین مدت زمان پرتو دهی و میزان مرگ و میر وجود داشت. همچنین با افزایش توان امواج مایکروویو مدت زمان لازم برای رسیدن به حداکثر تلفات کاهش یافت. مقایسه ی حساسیت مراحل زیستی مختلف سوسک چهار نقطه ای حبوبات بر اساس مقادیر شاخص lt50 نشان داد که تخم حساس ترین و شفیره مقاوم ترین مرحله زیستی در برابر پرتو دهی با امواج مایکروویو بود. مقادیر lt50 علیه تخم در اثر توان های 90 تا 900 وات به ترتیب بین 600/4 تا 37/1 ثانیه و علیه شفیره به ترتیب بین1749/6 تا 62/0 ثانیه متغیر بود. نتایج نشان داد که اگرچه جنس نر به امواج مایکروویو در مقایسه با جنس ماده حساس تر بود ولی بر اساس شاخص متوسط زمان پرتو دهی کشنده 50 درصد (lt50)، این تفاوت حساسیت معنی دار نبود. مقادیر lt50 علیه افراد نر در اثر توان های 90 تا 900 وات به ترتیب بین 674/8 تا 41/4ثانیه و علیه افراد ماده به ترتیب بین 741/5تا 47/2 ثانیه متغیر بود. بررسی اثرات زیر کشندگی امواج مایکروویو، تأثیر معنی داری روی نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm) و طول عمر حشرات کامل را نشان نداد. ولی اثر پرتو دهی روی طول کل دوره رشدی مراحل نابالغ حشرات نسل f1 معنی دار بود. همچنین اثر متقابل پرتو دهی × سن حشرات والد، روی میزان تخم ریزی و میزان ظهور حشرات کامل نسل f1 معنی دار بود. بررسی اثرات جانبی امواج مایکروویو نشان داد که پرتو دهی دانه های لوبیا چشم بلبلی با امواج 900 واتی سبب کاهش 0/8 درصدی چربی و 2/48 درصدی پروتئین شد. با توجه به اثرات کشندگی قابل ملاحظه امواج مایکروویو روی مراحل زیستی سوسک چهار نقطه ای حبوبات، توصیه می شود با مدیریت مناسب مدت پرتو دهی از اثرات سوء جانبی آن روی کیفیت غذایی مواد انباری کاسته شود. بر اساس نتایج این پژوهش، استفاده از امواج مایکروویو به عنوان یک روش ایمن جایگزین ترکیبات شیمیایی جهت کنترل سوسک چهار نقطه ای حبوبات توصیه می گردد.

شته ی macrosiphum rosae l. یکی از مهم ترین آفات گل رز در ایران و سایر نقاط جهان محسوب می شود. تغییرات جمعیت این شته روی شش رقم گل رز به نام های ,josephine bruce ,piccadilly miniature ,ice berg ,blessing و fairyبا نمونه برداری های هفتگی از اواخر اسفند 1391 تا آخر اسفند 1393 مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که شته ی رز در طول فصل زراعی روی هر شش رقم دارای دو اوج جمعیتی در بهار و پاییز می باشد در میان شکارگر های شته رز، مگس های syrphidae و کفشدوزک ها از سایرین مهم ترند.

چکیده کنه های تارتن جزو مهمترین آفت های گیاهان باغی، زراعی و زینتی محسوب می شوند که هر ساله زیان اقتصادی زیادی به محصولات وارد می کنند. به منظور بررسی فون کنه های جنس tetranychus spp. و بندپایان شکارگر آن ها در شهر مشهد و اطراف آن، در فصول زراعی تابستان 1392و 1393 با روش های مختلف اقدام به نمونه برداری از گونه های گیاهی زراعی و غیر زراعی در مناطق مختلف شد. در صورت لزوم نمونه های نابالغ تا رسیدن به مرحله ی بلوغ در آزمایشگاه پرورش داده شدند. پس از تهیه اسلاید، بندپایان مورد مطالعه توسط کلیدهای موجود شناسایی شدند. با ارسال نمونه هایی از کنه ها و شکارگرهای آن ها به مراجع ذیصلاح، هویت همگی گونه ها تائید شد. در این پژوهش 4 گونه کنه از جنس tetranychus spp.، 4 گونه کنه ی شکارگر و 5 گونه از حشرات شکارگر جمع آوری و شناسایی شد. از این میان حشره ی شکاگر feltiella acarisuga (vallot, 1827) برای فون حشرات ایران جدید بود. فهرست کنه های جنس tetranychus spp. و شکارگرهای آن ها بر اساس خانواده به شرح زیر می باشد: tetranychidae: tetranychus urticae (koch, 1836); t. cinnabarinus (boisduval, 1867); tetranychus turkestani (ugarov & nikolskii 1937); tetranychus kanzawai (kishida, 1927). phytoseiidae: euseius finlandicus (oudemans, 1915); paraseiulus triporus(chant & yoshida shaul,1982); typhlodromus bagdasarjani (wainstein & arutunjan, 1967 ); phytoseiulus persimilis ( athias-henriot, 1957). coccinellidae: stethorus gilvifrons (mulsant, 1850); clitostethus arcauatus (rossi, 1794). cecidomyiidae: feltiella acarisuga (vallot, 1827). thripidae: scolothrips longicornis (priesner, 1926). anthocoridae: orius niger (wolff, 1811). کلید واژه ها: شکارگر، فون، کنه ی تارتن، مشهد

فون کنه های باغ های انار و پسته شهرستان مه ولات (استان خراسان رضوی) طی سال های 1386-1387 بررسی گردید. در این بررسی، 8 گونه متعلق به 8 خانواده مختلف از 4 راسته پیش استیگمایان، میان استیگمایان، بی استیگمایان و نهان استیگمایان جمع آوری و شناسایی شدند. یک گونه از خانواده eriophyidae برای اولین بار از ایران و دومین بار از دنیا گزارش می گردد که با علامت * مشخص شده است. تمامی گونه های فهرست زیر برای اولین بار از باغ های انار و پسته شهرستان مه ولات گزارش می شوند. 1. prostigmata tenuipalpidae: tenuipalpus punicae prichard & baker, tenuipalpus granati sayed, eriophyidae: eriophyes pistaciae nalepa, e. stephanii nal. , shevtchenkella recki * (bagdasarjan, 1972), anystidae: anystis baccarum (linnaeus), 2. mesostigmata phytoseiidae: phytoseius corniger wainstein, typhlodromus bagdasarjani wainstein & arutunjan, parasitidae, macrochelidae 3. astigmata acaridae: tyrophagus brevicrinatus robertson 4. cryptostigmata galumnidae

یونجه در بین گیاهان علوفه ای از اهمیت و امتیاز خاصی برخوردار است. این گیاه علاوه بر داشتن پروتئین بالا، حاوی ویتامین های a ، b و c می باشد، به همین دلیل محصول آن بخش مهمی از تغذیه دام ها را تشکیل می دهد و به صورت تر و خشک مورد تعلیف آنها قرار می گیرد. این بررسی در سال های 1386 تا 1387 به صورت هفته در میان در ده منطقه از شهرستان مشهد و حومه شامل اسماعیل آباد، شهید شعبانی، سوران، کاظم آباد، بزمرگی، شیرحصار، گلمکان، چناران، مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی و مزرعه آستان قدس رضوی انجام پذیرفت. سن ها با استفاده از تور حشره گیری و به صورت تصادفی جمع آوری گردیدند. گونه ها با استفاده از کلیدهای شناسایی و مجموعه حشرات گروه گیاه پزشکی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد شناسایی و تعدادی از آنها توسط دکتر لیناووری در فنلاند شناسایی یا تأیید شدند. ویژگی های کلیدی ریخت شناسی داخلی و خارجی نظیر نقاط فرورفته سطح کوریوم بال جلوی، شکل پارامر و پیگوفور، رنگ عمومی بدن، طول حلقه های شاخک، شکل منافذ غدد بدبو و محل منافذ تنفسی در شناسایی مورد استفاده قرار گرفت. در این بررسی تعداد 34 گونه سن از 24 جنس و 8 خانواده معرفی گردید. در بین این گونه ها سن orius niger wolff, 1804 با بالاترین شاخص چیرگی به عنوان گونه غالب مزارع یونجه شهرستان مشهد و حومه تعیین شد.

چغندرقند به عنوان یکی از مهم ترین گیاهان صنعتی در جهان در تأمین بخشی از انرژی مورد نیاز بشر جایگاه خاصی را به خود اختصاص داده است. این بررسی در سال های 1386 تا 1387 به منظور شناسایی فون زنجرک های مزارع چغندرقند به صورت هفتگی در روستاهای شهرستان مشهد و حومه شامل شیرحصار، آبروان، ماریان، گوارشک، ناظرآباد، سعدآباد، لک لک، امرغان، شاه نیاز، گلوم، مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد و مزرعه آستان قدس رضوی انجام پذیرفت. زنجرک ها توسط تور حشره گیری جمع آوری و با استفاده از منابع علمی موجود شناسایی و توسط دیمتریوف و بارتلت از آمریکا و ویلسون از انگلستان مورد تأیید قرار گرفتند. در شناسایی گونه ها ویژگی های ریخت شناسی داخلی و خارجی به ویژه اندام تناسلی نر مورد استفاده قرار گرفت. در این بررسی تعداد 15 گونه زنجرک به شرح زیر شناسایی شد که 11 گونه برای فون استان خراسان رضوی جدید می باشند و با علامت ستاره نشان داده شده اند: 1) cicadellidae: euscelis alsius*, phlepsius intricatus*, macrosteles quadripunctulatus*, neoaliturus haematoceps, n. fenestratus*, n. guttulatus*, psammotettix alienus, batrachomorphus irroratus*, empoasca meridiana, zyginella pulchra 2) cixiidae: pentastiridius leporinus* 3) delphacidae: asiraca clavicornis*, laodelphax striatellus*, sogatella vibix*, unkanodes tanasijevici* زنجرک empoasca meridiana در بین گونه های شناسایی شده، با بالاترین شاخص چیرگی به عنوان گونه ی غالب مزارع چغندرقند مشهد تعیین شد.