. بدین منظور آزمایشی جهت بررسی امکان کشت دوم آفتابگردان در مناطق معتدل سرد کرمانشاه به صورت طرح کرت های خرد شده با طرح پایه بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات اسلام آباد غرب در سال 1389 انجام گردید. تاریخ های کاشت با سه سطح شامل 20 خرداد ماه، 5 تیر ماه و20 تیر ماه در کرت های اصلی و هیبریدهای آفتابگردان شامل آذرگل، فرخ(shf-81-85)، shf-81-9o و آلستار در کرت های فرعی قرار داده شدند. نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد صفات با اهمیتی مثل عملکرد دانه، شاخص برداشت، درصد و عملکرد روغن دانه به روش سوکسله و n.m.r.، درصد پروتئین دانه، عملکرد پروتئین دانه، وزن هزار دانه، تعداد روز تا مرحله ستاره ای شدن، تعداد روز تا مرحله گلدهی کامل، طول مدت گلدهی، مرحله رسیدگی فیزیولوژیک، شاخص سطح برگ، عملکرد ماده خشک کل و ارتفاع بوته در تاریخ های مختلف کاشت دارای اختلاف معنی داری در سطح احتمال 1 یا 5 درصد بودند. صفات زراعی تعداد روز تا مرحله غنچه دهی، تعداد روز تا رسیدن به مراحل گلدهی، قطرطبق، قطر ساقه به انضمام صفات مذکور فوق و به استثنای درصد روغن به روش سوکسله در بین هیبریدها اختلاف معنی داری را در سطح احتمال احتمال 5 درصد نشان دادند. اثرمتقابل ژنوتیپ و تاریخ کاشت برای صفات تعداد روز تا مرحله ستاره ای شدن، تعداد روز تا مرحله غنچه دهی، عملکرد روغن روش سوکسله، درصد پروتئین دانه، قطر طبق، وزن هزار دانه، ارتفاع بوته، عملکرد ماده خشک کل، شاخص سطح برگ اختلاف معنی داری در سطح احتمال 1 یا 5 درصد نشان دادند. وزن هزار دانه و شاخص برداشت مهمترین صفات در تاریخ کاشت اول برای عملکرد دانه بودند. درصد روغن و پروتئین دانه در تاریخ کاشت اول به ترتیب بیشترین وکمترین میزان را نشان دادند. هیبرید آذرگل با 104 روز دارای بیشترین طول دوره رویش و هیبریدهای آلستار و فرخ با 95 روز دارای کمترین طول دوره رویش بودند. با توجه به مقایسه میانگین ها با آزمون دانکن، هیبرید آذرگل بیشترین عملکرد دانه و روغن را به روش n.m.r. نشان داد. هیبرید shf-81-90 بیشترین میزان عملکرد ماده خشک، شاخص سطح برگ، سرعت رشد محصول، سرعت رشد نسبی، قطر طبق، عملکرد روغن به روش سوکسله را به خود اختصاص داد. هیبرید های آذرگل و shf-81-90 از نظر درصد روغن به روش n.m.r. بیشترین میزان را داشتند. ارتفاع کم آلستار و تا اندازه ای فرخ در مقایسه با shf-81-90 و آذرگل، امکان کشت آفتابگردان را در تراکم های بیشتر فراهم خواهد آورد. با توجه به طولانی بودن دوره رویش، بزرگ بودن طبق و بالا بودن مواد فیبری هیبریدهای آذرگل و shf-81-90 نسبت به هیبریدهای فرخ و آلستار و طولانی شدن زمان برداشت مکانیزه به علت خشک شدن طبق هیبریدهای shf-81-90 و آذرگل، توصیه می شود برای کاشت تا نیمه تیرماه هیبریدهای آذرگل و shf-81-90 و برای نیمه دوم تیرماه هیبریدهای آلستار و فرخ استفاده گردد. واژه های کلیدی: آفتابگردان،کشت دوم، هیبرید جدید، عملکرد دانه و درصد روغن دانه

این تحقیق به منظور بررسی ارتباط بین صفات فیزیولوژیک، صفات زراعی و انتخاب ژنوتیپ های برتر بر اساس شاخص های مقاومت به خشکی در دو شرایط تنش و غیرتنش، در مزرعه تحقیقاتی ایستگاه تحقیقات کشاورزی اسلام آبادغرب و آزمایشگاه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی کرمانشاه اجرا شد. نتایج حاصل از تجزیه رگرسیون نشان داد که در شرایط تنش خشکی هفت صفت و در شرایط نرمال شش صفت وارد مدل عملکرد دانه شدند. در هر دو شرایط ضرایب تبیین 44% بود. شاخص های gmp، ham، mp، yi و sti در شرایط تنش و غیر تنش با عملکرد دانه دارای همبستگی بالایی بودند.

جمعیت جهان با سرعت بالایی در حال افزایش است و غالباً تولید محصولات کشاورزی به خاطر تنش های مختلف محیطی دچار کاهش میشود. خشکی مهمترین تنش محیطی است که رشد و تولید گیاهان زراعی از جمله آفتابگردان را تحت تاثیر قرار میدهد، بنابراین اصلاح گیاهان برای این شرایط( خشکی) ضروری است . این مطالعه در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار در سال 1392 به مدت یکسال در ایستگاه تحقیقات کشاورزی اسلام آباد غرب به مرحله اجرا درآمده است . دراین آزمایش 11 هیبرید جدید آفتابگردان در دو شرایط نرمال و تنش خشکی ارزیابی و از خصوصیات مهم زراعی ، از جمله عملکرد دانه ، وزن هزار دانه ، تعداد روز تا گلدهی ، طول مدت گل دهی ، تعداد روز تا رسیدگی فیزیولوژیکی، ارتفاع بوته ، تعداد برگ در بوته و قطر طبق، یادداشت برداری به عمل آمده است . نتایج حاصل از تجزیه مرکب داده ها نشان داد که تنش خشکی تاثیر معنی داری از نظر آماری برصفات مهمی همچون عملکرد دانه ، قطر طبق، وزن هزاردانه ،تعدادروز تارسیدگی فیزیولوژیک وتعداد دانه در طبق داشت. عملکرد دانه و روغن به عنوان مهمترین صفت اصلاحی در اثر تنش خشکی به ترتیب 25 و 24 درصد کاهش یافتند. هیبرید های مورد بررسی نیز از نظر اکثر صفات مورد بررسی به استثنای درصد روغن دانه و تعداد دانه در طبق دارای تفاوت معنی داری بودند و این بیانگر تنوع در بین هیبرید های مورد ارزیابی بود. در بین هیبرید های مورد ارزیابی rf81-131/1*af81-222 در هر دو شرایط تنش و نرمال به ترتیب با 4201 و 5815 کیلوگرم در هکتار دارای بیشترین عملکرد دانه بود. اثرات متقابل محیط و ژنوتیپ نیز تنها برای صفات درصد پروتئین دانه ،درصد روغن،وزن هزاردانه و تعدادروز تا رسیدگی معنی دار بود. نتایج تجزیه رگرسیون گام به گام و تجزیه علیت نشان داد که در شرایط نرمال تعداد دانه در طبق و وزن هزاردانه و در شرایط تنش قطر طبق بیشترین تاثیررا به عملکرد دانه داشتند. دسته بندی ژنوتیپ ها با استفاده از تجزیه کلاستر به روش upgma در شرایط نرمال نشان داد که ژنوتیپ ها به سه گروه دسته بندی شدند و ژنوتیپ rf81-131/1*af81-222 به تنهایی در یک گروه قرار گرفت. تجزیه به مولفه های اصلی بر اساس شاخص های تحمل به خشکی و رسم بای پلات نشان داد که ژنوتیپ های farokh - hysun33 و rf81-131/1*af81-222 به عنوان ژنوتیپ های متحمل به خشکی و دارای پتانسیل عملکرد بالا انتخاب شدند. هیبرید های rf81-65*af80-429/2/3- f- hybrid- rf81-74*af80-460/2/1 در هردو شرایط از عملکرد دانه پایینی برخوردار بودند.

چکیده اثر متقابل ژنوتیپ و محیط، از مهم ترین مباحث در اصلاح گیاهان زراعی است و معیارهای متعدد آماری برای برآورد آن معرفی شده است. در این بررسی پایداری عملکرد دانه و روغن 22 رقم کلزا (brassica napus l.) در دو تاریخ کشت نرمال و تأخیری، طی سه سال زراعی 90-91، 91-92 و 92-93 ارزیابی شدند. نتایج تجزیه واریانس مرکب تنوع معنی داری برای اثرات اصلی محیط، ژنوتیپ و اثر متقابل ژنوتیپ در محیط برای هردو صفت عملکرد دانه و روغن نشان دادند. براساس روش-های پارامتریک برای صفت عملکرد دانه و عملکرد روغن ژنوتیپ های 3 (shiralee)، 6 (parade) و 13 (hyola-308) به-عنوان ژنوتیپ های پایدار با پتانسیل عملکرد بالا و ژنوتیپ های 7 (golit)، 9 (vdh-8003098) و 21 (sarigol) جزء ژنوتیپ های ناپایدار با عملکرد ضعیف معرفی گردیدند. نتایج نشان داد که آماره های ناپارامتری si(1)، si(2)، npi(1)، npi(2)، npi(3)،npi(4)، ri و li به گزینش ارقامی منجر شد که عملکرد دانه و روغن کمتر از میانگین کل داشتند. اما استفاده از معیار ناپارمتری مجموع رتبه کانگ (rsm) و شاخص ysi به گزینش ژنوتیپ هایی با عملکرد بیشتر از میانگین کل منجر شد. در تجزیه ammi چهار مولفه اصلی اول اثر متقابل در سطح 1% برای دو صفت عملکرد دانه و عملکرد روغن معنی دار شدند. نتایج کلی براساس سه روش پایداری پارامتریک، ناپارامتریک و تجزیه ammi نشان داد که ارقام shiralee، parade و hyola-308 بعنوان پایدارترین ژنوتیپ ها با عملکرد دانه و روغن بالا شناخته شدند. کلمات کلیدی: کلزا، تجزیه پایداری، تجزیه ammi، آماره های ناپارامتری و آماره های پارامتری

به منظور معرفی ارقام متحمل به تنش خشکی آخر فصل تعداد 18 لاین امید بخش کلزا در دو آزمایش جداگانه درقالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 92-91 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی اسلام آباد غرب مورد ارزیابی قرار گرفت. درآزمایش اول آبیاری معمول و درآزمایش دوم قطع آبیاری از مرحله گلدهی به بعد اعمال شد. تحمل به خشکی لاین های مورد بررسی در مرحله جوانه زنی نیز با استفاده از پلی اتیلن گلایکول در سه سطح صفر، 4/0- مگاپاسکال و 8/0- مگاپاسکال با استفاده از آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی با 4 تکرار مورد بررسی قرار گرفتند

چکیده ندارد.