نام پژوهشگر: یوسف حمید اوغلی
منصوره نجف زاده یوسف حمید اوغلی
تنش دمای پایین یکی از عوامل محدودکننده تولید مرکبات در کشور است. لیموآب شیراز یکی از حساسترین گونه-های مرکبات به دمای پایین محسوب می شود. در این پژوهش تاثیر تیمارکلسیم در 4 سطح (0، 5/0، 1و 5/1 میلی گرم در لیتر) و پلیآمین (اسپرمین) در 4 سطح (0، 4/0، 8/0 و 2/1 میلیمولار در لیتر) بر تنش دمای پایین در دماهای (0، 3-، 6- و 9- درجه سلسیوس) به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار بررسی شد. شاخص های میزان فعالیت آنزیم های سوپراکسیددیسموتاز، پراکسیداز، کاتالاز، لیپیدپراکسیداسیون، پروتئین کل، میزان پرولین و نشت یونی به منظور تعیین سطح مقاومت پس از تنش دمای پائین، اندازهگیری شد. نتایج نشان داد که اسپرمین و کلسیم با اثر حفاظتی برترکیبات غشاء سبب کاهش لیپیدپراکسیداسیون و نشت یونی گردید. به علاوه فعالیت آنزیم سوپراکسیددیسموتاز پس از تیمار با اسپرمین و کلسیم افزایش یافت. نتایج این آزمایش نشان داد که تیمارهای اسپرمین و کلسیم بطور معنیداری موجب افزایش فعالیت آنزیمهای پراکسیداز و کاتالاز شد. میزان پروتئین وپرولین در دانهال های تیمار شده با کلسیم و اسپرمین افزایش معنیداری را نشان داد. بنابر تاثیر قابلملاحظه ای که تیمارها بر شاخص های آنتی اکسیدانی داشته اند می توان نتیحه گرفت کاربرد اسپرمین و کلسیم مانع از اثرات سوء تنش سرمایی بر لیمو آب بوده است.
سارا نیکخواه بهرامی یوسف حمید اوغلی
در پژوهش حاضر، اثرات غلظت های مختلف سالیسیلیک اسید (50، 150،100 و 200 میلی گرم در لیتر) در 4 دوره نمونه برداری، بر ویژگی-های مورفولوژیک و فیزیولوژیک گل لیزیانتوس بررسی گردید. فاکتورهایی نظیر طول عمر گلجایی، جذب محلول، وزن تر، پروتئین کل، پرولین، آنزیم لیپوکسی ژناز و سیستم دفاعی آنتی اکسیدانی شامل آنزیم سوپراکسید دیسموتاز اندازه گیری شد. کاربرد 100 میلی گرم در لیتر سالیسیلیک اسید در محلول نگهدارنده، باعث کاهش اثرات مخرب حاصل از پیری، کاهش پرولین آزاد، افزایش میزان جذب آب، وزن تر نسبی و در نهایت عمر پس از برداشت، نسبت به شاهد شد. سالیسیلیک اسید با کاهش فعالیت آنزیم لیپوکسی ژناز و همچنین به دلیل داشتن خاصیت آنتی اکسیدانی و افزایش فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز و در نهایت تولید پروتئین های مقاومت، پیری گل ها را به تأخیر انداخت.
یحیی تاجور یوسف حمید اوغلی
اغلب ارقام تجاری جنس مرکبات نسبت به تنش دمای پایین آسیب پذیرند. در این پژوهش تغییرات، فیزیولوژیکی، بیوشیمیایی و مورفولوژیکی برخی درختان جوان و میوه مرکبات تحت تنش سرما و یخبندان بررسی شد. در آزمایش اول، واکنش درختان جوان پیوندی (دو ساله) پرتقال تامسون ناول و نارنگی پیج روی سه پایه نارنج، سیترنج و پونسیروس پس از طی اعمال تیمارهای دمایی (9، 6، 3، 0، 3- ، 6- وc ? 2 ± 25 به عنوان شاهد) و در مرحله بازگشت از تنش مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج آزمایش بیانگر آن بود که در تامسون ناول و پیج تنزل دما در کاهش کلروفیل، محتوی آب برگ و افزایش پراکسیداسیون لیپید، نشت یونی، پرولین، کربوهیدرات محلول، کاروتنوئید کل، فنل کل، فعالیت آنزیم های سوپراکسایددیسموتاز و پراکسیداز برگ تاثیر گذار بود. در تامسون ناول و پیج، پایه پونسیروس موجب کاهش پراکسیداسیون لیپید و افزایش فنل کل برگ شد. پایه پونسیروس در رقم نارنگی پیج، بر افزایش ظرفیت آنتی اکسیدانی (تا میانگین 87/72 %) و فعالیت آنزیم کاتالاز (تا مقدار 431/0 میلی گرم در گرم وزن تر برگ) نیز تاثیر گذار بود (p?0.01). با توجه به نتایج، نارنگی پیج روی پایه پونسیروس در مقایسه با تامسون ناول نسبت به تنش یخبندان متحمل تر بود. حساسیت میوه مرکبات نسبت به تنش دمای پایین در ارقام مختلف می تواند متفاوت از درجه آسیب پذیری بخش های هوایی آنها باشد. در آزمایش دوم اثر تنش دمای پایین (3، 0، 3- ، 6- وc ? 15 به عنوان شاهد) بر تغییرات کیفی میوه تامسون ناول، نارنگی پیج و انشو بررسی شد. برهمکنش اثرات ژنوتیپ و دما در هر سه میوه نشان داد که میزان کاروتنوئید کل، فنل کل و ظرفیت آنتی اکسیدانی نسبت به شاهد در سطح یک درصد افزایش داشت. در مرحله بازگشت از تنش یخبندان در میوه تامسون ناول تلخی گوشت تا 8 برابر شاهد افزایش داشت. در میوه های مورد مطالعه اعمال تنش دمای 6- درجه سانتی گراد موجب 7 برابر شدن نشت یونی پوست میوه نسبت به شاهد گردید که در مرحله بازگشت از تنش، پوسیدگی میوه را تا 70 % افزایش داد. همچنین در طی تنش دمای پایین فلاونوئید کل، فعالیت آنزیم سوپراکساید دیسموتاز و آسکوربات پراکسیداز گوشت میوه ارقام مورد مطالعه نسبت به نمونه های شاهد افزایش معنی داری نشان داد. در مجموع، می توان نتیجه گیری کرد که میوه تامسون ناول، انشو و پیج با افزایش پتانسیل آنتی اکسیدانی قادر به تحمل تنش سرما (دمای بالای صفر درجه) است. همه ارقام مورد مطالعه در این آزمایش حساس به تنش یخبندان (دمای زیر صفر درجه سانتی گراد) بوده و میوه تامسون ناول نیز به دلیل بروز تلخی، نسبت به تنش مذکور حساسیت بیشتری نشان داد. در بررسی تیپ های طبیعی منطقه شمال ایران به منظور استفاده در برنامه های اصلاحی مقاومت به یخبندان در پژوهش بعدی، میزان تحمل پذیری به تنش یخبندان (0 ، 3- ، 6- و c ? 2 ± 25 به عنوان شاهد) چهار تیپ بذری مرکبات سیاورز، شل محله، معلم کوه و نارنج آف تایپ مورد ارزیابی قرار گرفت. در برهمکنش اثرات دما و ژنوتیپ، افزایش خسارت ساقه، پراکسیداسیون لیپید، نشت یونی، آب گزیدگی، ظرفیت آنتی اکسیدانی و کاهش محتوی آب و رنگ سبز برگ، معنی دار بود (p?0.01). بر اساس تجزیه داده ها تنش دمای پایین، مقدار کربوهیدرات و فعالیت آنزیم آسکوربات پراکسیداز را در c?3- و پرولین و سوپراکساید دیسموتاز را در صفر درجه سانتی گراد افزایش داد. با توجه به شاخص های اندازه گیری شده در بین تیپ های مورد مطالعه معلم کوه نسبت به تنش یخبندان متحمل تر بود.
سحر امین کار یوسف حمید اوغلی
به منظور بررسی اثر فصل و تاریخ های کشت مختلف بر ویژگی های کمی و کیفی ژنوتیپ های مختلف لوبیای بومی استان گیلان (پاچ باقالا)، آزمایشی در سال زراعی 90-1389 به صورت کرت های خرد شده با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در یک مزرعه پژوهشی در ناحیه خشکبیجار در استان گیلان انجام شد. شش تاریخ کشت 5 فروردین، 20 فروردین، 4 اردیبهشت، 5 مرداد، 20 مرداد و 4 شهریور در دو فصل کشت پاییز و بهار، در کرت های اصلی و هفت ژنوتیپ لوبیای بومی استان گیلان (رگه مشکی، رگه قهوه ای، دو ژنوتیپ بدون رگه، دو ژنوتیپ رگه قرمز وژنوتیپ بالارونده) در کرت های فرعی در نظر گرفته شدند. تجزیه واریانس داده های اندازه گیری شده نشان داد که وزن غلاف ، وزن دانه، وزن غلاف و دانه، وزن صد دانه ، پروتئین کل، نشاسته کل، فنول کل، فلاونوئید کل و ظرفیت آنتی اکسیدانی به طور معنی داری تحت تاثیر تاریخ کاشت و ژنوتیپ قرار گرفته اند. برهمکنش تاریخ کاشت × ژنوتیپ فقط در کشت بهاره و در مورد ویژگی های وزن غلاف، وزن دانه و فنول کل از لحاظ آماری معنی دار نبود. در کشت بهاره وزن دانه، وزن غلاف، وزن دانه و غلاف و وزن صد دانه با تاخیر در کاشت به صورت خطی کاهش یافت ولی در کشت پاییزه وزن دانه، وزن دانه و غلاف و وزن صد دانه با تاخیر در کاشت افزایش پیدا کرد. نتایج همچنین نشان داد که واکنش ژنوتیپ ها از نظر تعداد دانه در غلاف در تاریخ های کشت، متفاوت و معنی دار بوده است. مقایسه میانگین داده ها نشان دادکه میزان فنول کل، فلاونوئید کل و ظرفیت آنتی اکسیدانی در ژنوتیپ های مختلف در کشت پاییزه بیشتر از کشت بهاره ومتوسط نشاسته دانه در کشت بهاره بیشتر از کشت پاییزه بود. متوسط پروتئین دانه در ژنوتیپ های رگه مشکی (a)، رگه قرمز (d)، رگه قهوه ای (e) و بدون رگه (c) در کشت پاییزه بیشتر از کشت بهاره بود در حالیکه، در ژنوتیپ های رگه قرمز (b)، بدون رگه (f) و بالارونده (g) متوسط پروتئین دانه در کشت بهاره بیشتر از کشت پاییزه بود.
حمید حسن پور حبیب الله سمیع زاده لاهیجی
با وجود سطح زیر کشت گسترده ذغال اخته در شمال غرب ایران، توجه چندانی از حیث به نژادی، بهره وری باغبانی و اقتصادی به این ریز میوه نشده است. به منظور ارزیابی ذغال اخته های منطقه ارسباران استان آذربایجان شرقی، تنوع ژنتیکی با استفاده از نشانگرهای مورفولوژیکی و مولکولی issr مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از تجزیه واریانس صفات مورفولوژی نشان داد که تفاوت معنی دار در سطح احتمال 1 درصد در همه صفات اندازه گیری شده وجود دارد. با توجه به خصوصیات میوه ازجمله وزن میوه، وزن گوشت و.. می توان گفت که دو نمونه c26 و c37 دارای ارزش بالاتری نسبت به بقیه نمونه های ذغال اخته مورد مطالعه هستند. بیشترین ضریب همبستگی مثبت بین وزن میوه با وزن گوشت میوه (99/0) بدست آمد. تجزیه خوشه ای به روش complete، نمونه های ذغال اخته مورد مطالعه را در پنج گروه مجزا قرار داد که به ترتیب 35، 10، 22، 8 و 25 نمونه در گروه ها قرار گرفت. صحت گروه بندی حاصل از تجزیه خوشه ای با تابع تشخیص کانونی به روش خطی فیشر 79 درصد بود. براساس مولفه های اصلی پس از چرخش وریماکس شش عامل را که در مجموع 1/78 درصد از تغییرات بین صفات را توجیه نمودند، استخراج شدند. با استفاده از 20 آغازگر تعداد 171 باند چندشکل به دست آمد که از بین آغازگرهای مورد استفاده، آغازگرهای ubc810، ubc829 و ubc837 با تعداد 12 باند بیشترین تعداد باند و آغازگرهای ubc827 و ubc838 با تعداد 6 باند کمترین تعداد باند را ایجاد نمودند. pic آغازگرها بین 311/0 تا 49/0 و mi آنها از 99/1 تا 83/5 متغیر بود. تجزیه به مختصات اصلی نشان داد که سه مولفه اول توانستند مجموعا 6/10 درصد از واریانس کل را توجیه کنند. تجزیه خوشه ای به روش complete، 100 نمونه ذغال اخته مورد مطالعه را در هفت گروه قرار داد که به ترتیب شامل 6، 8، 23، 21، 8، 21 و 13 نمونه بودند. صحت گروه بندی حاصل از تجزیه خوشه ای توسط تابع تشخیص کانونی به روش خطی فیشر با 97 درصد تائید شد. بطور کلی نتایج نشان داد که سطح بالایی از چندشکلی در میان نمونه های ذغال اخته منطقه ارسباران استان آذربایجان شرقی وجود دارد و می توان از این ذغال اخته ها برای کارهای اصلاحی و معرفی یک ژنوتیپ برتر استفاده نمود. نتایج مطالعات بیوشیمیایی روی ژنوتیپ های برتر انتخاب شده از لحاظ مطالعات مورفولوژیکی نشان داد که مقدار فنل کل در محدوده 19/1097 تا 75/2695 میلی گرم گالیک اسید در هر 100 گرم بافت میوه بر اساس وزن تر بوده و محتوی فلاونوئید کل در محدوده 27/321 تا 669 میلی گرم کاتچین در هر 100 گرم بر اساس وزن تر است. همچنین مشخص گردید که محتوی آنتوسیانین کل در ژنوتیپ های ذغال اخته مورد بررسی در محدود 89/106 تا 11/442 میلی گرم وزن تر بر اساس سیانیدین 3- گلوکوزاید بوده و مقدار ویتامین ث در محدوده 25/183 تا 5/299 میلی گرم در هر 100 گرم بر اساس وزن تر است. همچنین نتایج نشان داد که بالاترین فعالیت آنتی اکسیدانتی مربوط به ژنوتیپ c24 (37/82 %) می باشد. مطالعه بیوشیمیایی حاضر اثبات کرد که ژنوتیپ های c24 و c27 پتاسیل بالای برای بهبود ارزش غذایی از طریق برنامه های اصلاحی دارند.
محمد مفاخری یوسف حمید اوغلی
رازک (humulus lupulus)، گیاه دارویی- زینتی با ارزشی است که به صورت وحشی در مناطق جنگلی ایران (شمال کشور) رویش می نماید. در دهه های اخیر با گسترش حریم روستاها و شهر ها به سمت جنگل، رویشگاههای این گیاه در معرض تخریب شدید قرار گرفته است. این پژوهش با هدف بررسی امکان ارائه پروتوکلی جهت ریزازدیادی گیاه رازک با استفاده از ریزنمونه نوک شاخساره و گره انجام شد. ریزنمونه های گره از پایه مادری تهیه و پس از گندزدایی، در محیط کشت موراشیگی اسکوگ (ms) استقرار یافتند. پس از 6 هفته، گره و نوک شاخساره گیاهان رشد یافته در شرایط درون شیشه ای جدا و سپس در محیط ms همراه با سطوح مختلفی از تنطیم کننده های رشد شامل تیدیازورون (tdz: 0، 0/1، 0/5، 1 و 2 میلی گرم در لیتر ) ، کینیتین ( :kin 0، 0/1، 0/5، 1 و2 میلی گرم در لیتر ) وبنزیل آدنین (:ba0، 0/1، 0/5، 1 و2 میلی گرم در لیتر) به تنهایی و در ترکیب با ایندول استیک اسید (iaa: 0، 0/1 و 0/5 میلی گرم در لیتر) کشت گردیدند. نتایج نشان داد ترکیب 1 میلی گرم برلیتر baبه همراه 0/1 iaaبهترین تیمار به کار گرفته رفته در همه صفات ارزیابی شده می باشد. و پس از آن غلظتهای 0/5 میلی گرم در لیتر tdz و kin به همراه 0/1 میلی گرم در لیتر iaa مناسب تشخیص داده شدند. بهترین تیمارها برای پرآوری ریزنمونه های نوک شاخساره یهترین تیمارها برای پرآوری ریزنمونه گره شناخته شدند، به جز در مورد kin که بهترین نتایج برای پرآوری ریزنمونه گره در غلظت 1 میلی گرم در لیتر kin در ترکیب با 0/1 میلی گرم در لیتر iaaمشاهده گردید. جهت ریشه زایی شاخساره های رشد یافته در شرایط درون شیشه ای، گیاهچه ها به محیط کشت ریشه زایی حاوی محیط 2/1 ms همراه با غلظت های مختلف iaa (0، 0/5 و 1 میلی گرم در لیتر ) و ایندول بوتریک اسید (:iba 0، 0/5 و 1 میلی گرم در لیتر) انتقال داده شدند. بیشترین ریشه زایی در محیط ms 1/2 همراه با ترکیب 1 میلی گرم برلیتر iba و iaaمشاهده شد. بر اساس یافته های پژوهش حاضر، محیط کشت ms حاوی 1 میلی گرم ba همراه با 0/1 میلی گرم در لیتر iaa برای اهداف تجاری ریزازدیادی این گیاه پیشنهاد می شود.
فاطمه قایدشرف یوسف حمید اوغلی
چکیده ندارد.
عبداله پارسای ارسون یوسف حمید اوغلی
چکیده ندارد.