«بینامتنی» نظریه ای است که روابط بین متون و چگونگی ارتباط و تعامل آنها را مورد کنکاش قرار می دهد و موجب آفرینش متن جدید می شود،، این رویکرد ادبی نحوه ی نگرش به متون را دگرگون ساخته و هر متن ادبی را به منزله ی جذب و دگرگون سازی می داند، بر این اساس متن پایدار وجود ندارد و متون دائماً در جریان هستند و حاصل آثار پیش از خود یا همزمان با خود می باشند. روابط بینامتنی قرآن کریم با اشعار بوصیری و صرصری به گونه ای زیبا و هماهنگ صورت پذیرفته است، تاثیر پذیری شاعران دوره مملوکی از قرآن کریم و استفاده گسترده آنها از واژگان و مضامین قرآنی در بیان عقاید دینی خود ، منجر به ایجاد روابط بینامتنی بین اشعار آنها با قرآن کریم شده است و این روابط از ویژگی های شعری آنها به شمار می رود. با بررسی عملیات بینامتنی موجود در اشعار بوصیری و صرصری با قرآن کریم مشخص شد که این دو شاعر بیشتر از روابط بینامتنی از نوع نفی متوازی یا امتصاص بهره برده اند که این روابط را، به شیوه محمد بنیس مورد کنکاش قرار می دهیم.

لوسمی نوع خاصی از سرطان است که باعث تکثیر غیرکنترل شده سلول های خونی غیرطبیعی می شود. لوسمی به این دلیل که تشکیل تومور یا توده های جامد نمی کند متفاوت از اکثر سرطان هاست. لوسمی می تواند بر اساس نوع سلول های خونی که تحت تأثیر قرار می گیرند و همچنین براساس شدت و سرعت پیشرفت بیماری (حاد و مزمن بودن) به چهار نوع اصلی تقسیم بندی شود. در این میان می توان به لوسمی میلوئید مزمن (cml) که از شناخته ترین اشکال لوسمی است اشاره کرد. در دهه های گذشته اکثر روش های درمان لوسمی شامل شیمی درمانی و پرتو درمانی بوده است. با این وجود شیمی درمانی با مشکلاتی از جمله اثرات جانبی ترکیبات شیمیایی و مقاومت به دارو همراه است. بر این اساس ترکیبات جدید برای یافتن عواملی که دارای اثرات جانبی کمتر و پتانسیل تومورکشی بیشتری باشند مورد بررسی قرار می گیرند. در این میان می توان به استفاده از مشتقات خانواده ی کرومن اشاره کرد. کرومن ها ترکیباتی هستند که در آنها حلقه بنزن با یک حلقه پیران جوش خورده است. کرومن به عنوان یک داربست فلزی ممتاز، اغلب به عنوان یک ترکیب ساختاری مهم در ترکیبات طبیعی و فعال بیولوژیکی حضور دارد. به طوری که در سالهای اخیر کرومن های عامل دار نقش روز افزونی در زمینه شیمی دارویی و سنتزی ایفا می کنند. مشتقات کرومنی می توانند بر سلول های مختلف اثراتی از جمله آپاپتوز، تمایز و مهار رشد اعمال کنند. تاکنون اثرات ضد سرطانی کرومن ها بر سلول های سرطانی مختلف به اثبات رسیده است. در مطالعه حاضر اثر برخی از مشتقات پیرانوکرومنی بر رشد، زیستایی، آپاپتوز و تمایز رده ی سلولی k562 به عنوان مدلی برای cml مورد مطالعه قرار گرفته است. به این منظور رده ی سلولی k562 انسانی پس از کشت، تحت تأثیر ترکیبات پیرانوکرومنی (4-pc، 4-nc، 4-cnc و 4-hc) در غلظت و زمان های مختلف قرار گرفت. از آزمون دفع رنگ تریپان بلو برای بررسی اثرات مهار رشدی و زیستایی این ترکیبات استفاده شد. برای بررسی سلول‎ های تمایز یافته از رنگ آمیزی رایت-گیمسا و آزمون بلع ذرات لاتکس استفاده شد. مرگ سلولی به شیوه آپاپتوز با استفاده از میکروسکوپ فلورسنت و آزمون قطعه قطعه شدن dna مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج حاصل از مطالعات حاضر نشان داد که: 1) مشتقات پیرانوکرومنی مورد نظر سبب مهار رشد وابسته به غلظت و زمان در سلول های k562 می شوند، 2) این مشتقات پیرانوکرومنی باعث کاهش زیستایی و القاء آپاپتوز (پس از 48 ساعت) بصورت وابسته به غلظت و زمان می شوند، 3) ترکیبات پیرانوکرومنی همچنین باعث القاء تمایز مونوسیت- ماکروفاژی در رده ی سلولی k562 می گردد، 4) این ترکیبات دارای فعالیت ضد توموری ضعیف تا متوسط بوده و ic50 آنها از 240 تا 60 میکرومولار می باشد و در بین آنها 2-آمینو-4-(4-نیتروفنیل)-5-اگزو-4h،5h-پیرانو-[c-2,3]-کرومن-3-کربونیتریل[4-nc] بالاترین فعالیت را نشان داد. 5) مطالعه ساختار- فعالیت نشان داد ترکیبات دارای استخلاف (بطور ویژه گروه الکترون کشنده) روی حلقه بنزن و حلالیت بیشتر اثر مهار رشدی بیشتری اعمال می کنند. با توجه به اثرات مهار رشد، القاء تمایز و آپاپتوز توسط مشتقات پیرانوکرومنی در رده ی سلولی k562، این ترکیبات را می توان به عنوان عوامل جدید و موثر برای مطالعات بیشتر در درمان لوسمی پیشنهاد کرد.

لوسمی بیماری است که از تکثیر نئوپلاستیک سلول های خونساز یا لنفوسیدی به وجود می آید. لوسمی می تواند بسته به نوع سلول های خونی که تحت تاثیر قرار می گیرند و نیز بر اساس شدت و سرعت پیشرفت بیماری (حاد و مزمن بودن) به چهار نوع اصلی تقسیم بندی شود. لوسمی میلوئید مزمن (cml) از شناخته شده ترین اشکال لوسمی می باشد. علی رغم تلاش های صورت گرفته برای درمان لوسمی هنوز درمان قطعی برای این بیماری گزارش نشده است. به همین دلیل امروزه تلاش های بسیاری در جهت یافتن داروها و ترکیبات ضد سرطان جدید در حال انجام است. ترکیبات شیمیایی سنتتیک برای یافتن داروهای ضد سرطانی جدید، به ویژه داروهای اختصاصی برای cml که مولکول ها و مسیرهای مشخص را هدف قرار می دهند، مورد توجه فراوان قرار دارد. در این میان پیریمیدین ها به عنوان ساختار های هتروسیکلیک مورد توجه خاص قرار دارند. پیریمیدین ها دارای نقش های زیستی فراوان می باشند، از جمله ویژگی ضد سرطانی، ضد باکتریایی، ضد ویروسی، ضد تیروئیدی، ضد مالاریایی و ضد التهابی. در این مطالعه ما به بررسی اثرات مهار رشدی و آپوپتوزی 5 ترکیب آمینوپیریمیدینی پرداخته ایم. برای این منظور از رده ی سلولی سرطانی k562 که مدل آزمایشگاهی لوسمی میلوئید مزمن (cml) محسوب می شود، استفاده کردیم. این سلول ها پس از تیمار با ترکیبات مورد مطالعه برای مدت زمان 24- 72 ساعت و در غلظت های مختلف ترکیبات ، توسط آزمون دفع رنگ تریپان بلو و بررسی های آماری spss ، مورد بررسی قرار گرفته اند. برای تایید القای آپوپتوز توسط این ترکیبات از آزمون قطعه قطعه شدن dna و تصاویر میکروسکوپ فلئوروسانس استفاده شد. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که: 1) ترکیبات تازه سنتز شده آمینوپیریمیدینی، باعث مهار رشد وابسته به غلظت و زمان در سلول هایk562 می شوند. 2) این ترکیبات باعث کاهش زیستایی و القای آپوپتوز در سلول های k562 می شوند. 3) میزان تاثیر این ترکیبات بر سلول های k562، بسته به ساختار آنها، با یکدیگر متفاوت است. به طور کلی با توجه به اثرات مهار رشد و القای آپوپتوز توسط ترکیبات تازه سنتز شده ی آمینوپیریمیدینی، می توان این ترکیبات را به عنوان ترکیباتی جدید و موثر برای مطالعات بیشتر در درمان بیماران لوسمی پیشنهاد کرد.

زمینه تحقیق: سرطان معده (با90% آدنوکارسینوما)، چهارمین سرطان شایع دنیا و دومین علت مرگ ومیر (سالیانه 700000 نفر) در اثر سرطان می باشد. بعد از اینکه آژانس بین المللی تحقیقات در سرطان، در سال 1994 عفونت hp را در رده ی اول سرطان زاها قرار داد، آدنوکارسینومای معده یک نوع بیماری عفونی در نظر گرفته شد. در میان سویه های متفاوت هلیکوباکترپیلوری تنوع ژنتیکی وجود دارد. بنابراین تشخیص سویه هایی که باعث افزایش سرطان معده می شوند ضروری می باشد. هلیکوباکترپیلوری از فاکتورهای بیماریزایی گسترده ای جهت غلبه بر مکانیسم های دفاعی میزبان استفاده می کند. چنانچه نشان داده شده است این فاکتورها نقش مهمی در تعیین بیماریزایی هلیکوباکترپیلوری دارند. یکی از فاکتورهای مستقل هلیکوباکترپیلوری که منجر به افزایش بیماری می شود، سیتوتوکسین واکوئله کننده (vaca) می باشد که پروتئین vaca سمی ترشحی را کد می کند. تنوع در میزان سمیت این پروتئین به تنوع اللی در سه ناحیه موجود در ژن vaca نسبت داده می شود: ناحیه پپتید نشانه (s)، میانی (m) و حدواسط (i) که هر کدام دارای دو آلل مختلف شامل s1,s2، m1,m2 و i1,i2 می باشند. مطالعه ای اخیرا نشان داده ناحیه چهارم و مرتبط با ایجاد بیماری ها ناحیه ای حذفی d می باشد که بین دو ناحیه i و m واقع شده است. ناحیه d می تواند به دو زیر واحد d1 (بدون حذف) که به عنوان ریسک فاکتور سرطان معده در سویه های غربی شناخته شده، و d2 (با حذف 69 تا 81 جفت باز) تقسیم شود. هدف: آیا آلل d1 ژن vaca می تواند به عنوان نشانگر آدنوکارسینومای معده و بیماری زخم پپتیک در بیماران مراجعه کننده به بیمارستان امام رضا (ع) در نظر گرفته شود؟ روش: نمونه های بیوپسی از ناحیه آنتروم 115 بیمار با بیماریهای مختلف معده-دوازدهه جمع آوری شد (هیچ یک از بیماران حداقل سه ماه قبل آندوسکوپی از داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی یا داروهای استروئیدی استفاده نکرده بودند). بر اساس بررسی های بافت شناسی و یافته های آندوسکوپی از 115 بیمار، 16 بیمار دارای زخم پپتیک، 65 بیمار دارای التهاب (افرادی که دچار زخم پپتیک و بدخیمی معده نبودند) و 34 نفر دارای سرطان معده بودند. از 34 فرد سرطانی، 30 فرد دارای آدنوکارسینومای معده بودند که از این 30 نفر، 27 نفر دارای آدنوکارسینومای نوع روده ای و 3 نفر دارای آدنوکارسینومای نوع منتشر بودند. ژنوتیپ ناحیه d ژنvaca در 83 سویه جدا شده از بیمارانی با ناراحتی های مختلف معده-دوازدهه با روش pcr تعیین گردید. نتایج: آنالیز داده ها با استفاده از نسخه 19 نرم افزار spss انجام گرفت و p value کمتر از 0.05 به عنوان سطح معنی دار در نظر گرفته شد. نتایج تست های کای دو (x2) و فیشر و نیز آنالیزهای رگرسیون چندگانه خطی و رگرسیون چندگانه لجستیک نشان داد که ارتباط معنی داری بین آدنوکارسینومای معده و زخم معده با ژنوتیپ ناحیه vaca d1 هلیکوباکترپیلوری در بیماران مبتلا به آدنوکارسینومای معده و زخم پپتیک وجود دارد. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه پیشنهاد می کند که ژنوتیپ vaca d1 ( یک نشانگر جدید سرطان معده) مارکر مفیدی جهت پیش گویی آدنوکارسینومای معده، زخم معده در منطقه آذربایجان، ایران می باشد.

چکیده: لوسمی سرطانی است که از سلول‏های مغز استخوان شروع شده و اثر آن در خون تجلی می‏یابد. انواع مختلفی از سرطان خون گزارش شده است که در این میان می‏توان به لوسمی میلوئید حاد (aml) و لوسمی میلوئید مزمن) cml (اشاره کرد. در دهه‏های گذشته اکثر روش‏های درمان سرطان خون شامل شیمی درمانی و پرتو درمانی بوده است. با این حال شیمی درمانی با مشکلاتی همراه است که از آن جمله می‏توان به اثرات جانبی ترکیبات درمانی اشاره کرد. مقاومت به دارو مشکل بالقوه‏ای دیگر است. این موارد لزوم ارائه‏ی ترکیبات دارویی جدید که اثرات جانبی کمتر و پتاسیل تومور کشی بیشتری داشته باشند را برای درمان سرطان توجیه می‏کند. در این میان می توان به استفاده از مشتقات خانواده ی پیرانوپیردینی اشاره کرد. پیرانوپیردین‏ها ترکیباتی هستند که حاصل جوش خوردن حلقه پیران و پیردین می‏باشندپیرانوپیردین حاصل اتصال حلقه پیران با پیردین است و این مشتقات آنالوگ‏های فضایی فلونوییدها هستند مشتقات متنوعی از آنها سنتز شده و خصوصیت های دارویی متفاوتی از قبیل ضدباکتریای، ضد قارچی، ضد جلبکی، ضد التهابی، خاصیت مهارکنندگی آنزیم اینتگراز آنزیم ویروس hsv-1 وخاصیت ضد سرطانی برخی از این مشتقات برروی رده های سلولی سرطانی متفاوت به اثبات رسیده است. این ترکیبات می توانند روی سلول‏های مختلف اثرات سلول کشی داشته باشند و یا سبب توقف چرخ? سلولی و رشد سلولی شوند. در مطالعه حاضر اثر برخی از مشتقات پیراپیردینی بر رشد، زیستایی، آپاپتوز و سلولی k562 به عنوان مدلی برای cml مورد مطالعه قرار گرفته است. به این منظور رده ی سلولی k562 انسانی پس از کشت، تحت تأثیر ترکیبات پیرانو پیربدینی(tpm.p , p.p,n.p.p ,4-c.p.p) در غلظت و زمان های مختلف قرار گرفت. از آزمون دفع رنگ تریپان بلو وmmt برای بررسی اثرات مهار رشدی و زیستایی این ترکیبات استفاده شد آزمون قطعه قطعه سدن dna ،تشخیص آپاپتوز با استفاده از میکروسکوپ فلوروسنس،بررسی چرخه سلولی با رنگ آمیزی پروپیدیوم یودید ( pi)، بادستگاه فلوسایتومتری و تست ا annexin-v/pi با استفاده از دستگاه فلوسایتومتریمورد مطالعه قرار گرفت. داده های بدست آمده با استفاده از آزمون آماری student-t-test و نرم افزار excel 2010 مورد ارزیابی قرار گرفت و داده های با ارزش p<0.05 معنا دار در نظر گرفته شد. نتایج حاصل از مطالعات حاضر نشان داد که: 1) مشتقات پیرانوپیردینی مورد نظر سبب مهار رشد وابسته به غلظت و زمان در سلول های k562 می شوند، 2) این مشتقات پیرانوپیردینی باعث کاهش زیستایی و القاء آپاپتوز بصورت وابسته به غلظت و زمان می شوند، 3) این ترکیبات دارای فعالیت ضد توموری ضعیف تا متوسط بوده و ic50 آنها از 120 تا 40 میکرومولار می باشد و در بین آنها 8-(4- کلروبنزیدین)-2- آمینو-4- (4-کلروفنیل)-5، 6 ،7، 8 – تتراهیدرو-6- فنیل- 4h –پیرانو- -[3,2-c] پیردین -3- کربونتریل [4-c.p.p] بالاترین فعالیت را نشان داد. 4) مطالعه ساختار-فعالیت نشان داد ترکیبات دارای استخلاف (بطور ویژه گروه الکترون کشنده) روی حلقه بنزن و حلالیت بیشتر اثر مهار رشدی بیشتری اعمال می کنند. با توجه به اثرات مهار رشد، و آپاپتوز توسط مشتقات پیرانوکرومنی در رده ی سلولی k562، این ترکیبات را می توان به عنوان عوامل جدید و موثر برای مطالعات بیشتر در درمان لوسمی پیشنهاد کرد.

هدف نهایی از رویکرد زیست شناسی سامانه ها یافتن ارتباط میان خصوصیات فنوتیپی و ویژگی های دینامیک اجزای تشکیل دهنده همانند متابولیت های اولیه و ثانویه و مسیرهای متابولیکی و ژنتیکی مرتبط با آنها است . این ارتباط از اندام تا اجزای مولکولی بصورت سلسله مراتبی وجود داشته و باعث حفظ پیوستگی و عملکرد موجود زنده میگردد. شبکه در حالت کلی مجموعه ی اجزای تشکیل دهنده ی واحد موردنظر و واکنش های مرتبط برای تبدیل اجزا به هم را در نظر میگیرد و ارتباط کمی و کیفی میان زیرمجموعه های مختلف را بررسی می نماید. مثلا یک شبکه متابولیکی که مجموعه ای از واکنش های بیوشیمیایی است و یا ژن ها و شبکه ی تنظیمی مربوط به آن و یا شبکه ی برهم کنش های پروتئین پروتئین .حالت های مختلف سامانه ها توسط اجزای تشکیل دهنده و شار واکنش ها تعیین میشود که در بعد کمی به ضرایب استکیومتری و توپولوژی شبکه واکنش ها مربوط میشود . استواری یکی از مشخصات خاص سیستم های بیولوژیکی است و به نظر میرسد جنبه ی بنیادین سیستم های پیچیده ای باشد که قابلیت تغییر دارند. خصوصیات مشترکی میان ارگانیسم های بیولوژکی و سیستم های مهندسی پیچیده وجود دارد. ویژگی های ذاتی استواری با بوجود آمدن خصوصیات معماری خاصی در سیستم نهادینه میشوند. میان استواری، فروپاشی، عملکرد ارگانیسم و تقاضای منابع رابطه ای وجود دارد که رفتار سیستم را توضیح میدهد که شامل الگوهای شکست شبکه نیز هست. نگرش درست به مشخصات درونی یک سیستم پایدار به ما کمک خواهد کرد تا درک بهتری از بیماری های چند عاملی بدست آورده و اصولی برای طراحی درمان تعریف نماییم . علاوه بر آن استواری به سیستم کمک می کند تا در برابر آشوب ها و جهش ها ساختار و عملکرد خود را حفظ کند. این پدیده در میان تمام گونه ها از سطوح ژنی تا سطوح سیستماتیک هوموستئاز مشاهده شده است. به عنوان مثال باکتری در برابر طیف گسترده ای از سموم در غلظت های مختلف پایداری نشان میدهد و قابلیت تطبیق با محیط مستقل از غلظت های لیگاندی برای آن وجود دارد. در این پژوهش با الهام از تئوری نفوذ با رویکرد حذف باند، واکنش های شیمیایی شبکه متابولیکی که ستون های ماتریس استکیومتری را تشکیل میدهند، در معرض جهش های حذفی تصادفی قرار می گیرند و فرآیند تا رسیدن شبکه متابولیکی مدل مورد نظر )گونه منتخب( به فروپاشی و عدم کارایی شبکه ادامه پیدا می کند. آستانه ی فروپاشی بصورت عدد استواری شبکه متابولیکی محاسبه شده و معیار مقایسه میان شرایط زیستی و محیطی گونه ی مورد آزمایش و تحمل شبکه متابولیکی در برابر جهش های داخلی و آشوب های خارجی خواهد بود.چهارده مدل کامپیوتری ژنوم مقیاس شامل یوکاریوت ها و باکتری ها با شرایط رشد و تکثیر متفاوت انتخاب شده و تحت - فرآیند حذف های تصادفی شبکه متابولیکی قرار گرفتند. نتایج حاکی است گونه هایی که برای رشد و تکثیر نیازمند محیط های با شرایط خاص هستند نسبت به مدل های یوکاریوتی و مدل های با پراکندگی زیاد و شرایط آزاد رشد و تکثیر، استواری متابولیک کمتری داشته و در برابر جهش ها بسیار آسیب پذیر تر عمل می کنند. این فرآیند می تواند الهام بخش مقابله با گونه های پاتوژن و یا حداکثر کردن بازده تولید در صنایع پزشکی و یا بیوتکنولوژی باشد چرا که با شناخت مسیرهای مختلفی که قادر به افزایش و یا کاهش کارایی متابولیک گونه هستند، دست ورزی و اعمال تغییرات در آنها تسهیل خواهد شد. در فصل اول به بحث در مورد پیشینه ی زیست شناسی سامانه ها و اهمیت بررسی سیستماتیک ساختارهای زیستی می - پردازیم و همچنین اشاره ای به ارتباط بیوانفورماتیک و زیست شناسی سامانه ها خواهیم داشت. استواری زیستی و انواع مکانیسم های ایجاد استواری در ساختارهای زنده موضوع بعدی بحث در فصل اول خواهد بود. فصل دوم به معرفی بنیان نظری آزمایش و تعریف کلی از آنالیز همراهی شارها fca می پردازد. تئوری نفوذ و روش انجام آن در پژوهش حاضر نیز در ادامه معرفی می شود. مدل های کامپیوتری منتخب را معرفی نموده و با برنامه ی کبرا تولباکس آشنا خواهیم شد. در فصل سوم جدول نتایج ارئه شده و در ادامه به بحث در مورد نتایج حاصل خواهیم پرداخت. برای تایید نتایج حاصل روش فوق با آزمایش آنالیز تعادل شارها fba نیز مورد آزمون قرار گرفته و تایید شده است.

لوسمی میلوئیدی مزمن یک ناهنجاری ژنتیکی است که باعث تکثیر سلول های میلوئیدی خون می شود. تمامی لوسمی ها از مغز استخوان جایی که سلول های خونی در حال تکامل معمولا گلبول های سفید دچار یک تغییر سرطانی می گردند آغاز می شوند. نقصی که در بیش از 95% مبتلایان به این بیماری دیده می شود ساختاری به نام کوروموزوم فیلادلفیا می باشد که در اثر جابه جایی بین دو بازوی بلند کوروموزوم های و 22 ایجاد می شود. در اثر این جا به جایی ژن الحاقیbcr/abl ایجاد می شود که یک تیروزین کیناز غیرطبیعی را کد می کند.این تیروزین کیناز بدون نیاز به سیگنال به طور دائم فعال می باشد در نتیجه باعث تکثیر بی رویه ی سلول ها می گردد. درمان لوسمی بسته به نوع دقیق آن سن بیماران و سلامتی عمومی آنان متفاوت است. درمان اصلی لوسمی شیمی درمانی با داروهایی مانند هیدروکسی اوره ایماتینیب وبوسولفان می باشد اما به علت به وجود آمدن مقاومت دارویی در مبتلایان پژوهشگران در پی یافتن داروهای ضد سرطان جدید می باشند. در این میان مشتقات خانواده ی دی تیوکاربامات (dithiocarbamate) مورد توجه قرار گرفته است. دی تیوکاربامات ها ترکیباتی هستند که دارای گروه تیول می باشند و خصوصیات بیولوژیکی و شیمیایی پیچیده ای از خود نشان می دهند. این ترکیبات به عنوان آنتی اکسیدان ترکیبات ضد قارچ دارو و همینطور مهار کننده ی فعال سازی رونویسی در بیولوژی مولکولی استفاده می شوند. بسیاری از اثرات بیولوژیکی دی تیوکاربامات ها به علت خواص شلاته کننده ی فلز در آنها می باشد. این ترکیبات سال ها در روش های تحلیلی برای تعیین فلزات سنگین به خصوص به علت ماهیت لیپوفیلیک آنها برای نمونه های آلی استفاده می شدند. اثرات تعدادی از مشتقات این خانواده روی مهار رشد و همینطور القای آپوپتوز در رده های سلولی سرطانی به اثبات رسیده است. دراین مطالعه اثرات تعدادی از مشتقات جدید خانواده ی دی تیوکاربامات بر رده ی سلولی لوسمی انسانی (k562) مورد بررسی قرار گرفت. از آزمون دفع رنگ تریپان بلو برای نشان دادن اثر مهار رشدی این ترکیبات استفاده شد و همینطور آزمون قطعه قطعه شدن dna نشان داد که این ترکیبات باعث آپوپتوز در رده ی سلولی k562 می شوند.

چکیده: توسعه اختلالات متابولیکی مانند دیابت و مقاومت به انسولین در پستانداران توسط فاکتورهای بی شماری تنظیم می شود و به نظر می رسد استرس اکسیداتیو، یک نقش مهم و مرکزی در این فرآیند داشته باشد بطوریکه شواهد اخیر، یک افزایش عمومی در آسیب اکسیداتیو و یک کاهش در دفاع اکسیداتیو را در اختلالات متابولیکی نشان می دهد. در این راستا، مولیبدنیوم هیدروکسیلازها، که در اکسید و احیای رنج وسیعی از داروها و دیگر گزنوبیوتیکها، متابولیسم برخی ترکیبات اندوژن و نیز برخی فرایندهای بیولوژیکی نقش دارند، ممکن است از منابع افزایش دهنده استرس اکسیداتیو تحت شرایط اختلالات متابولیکی ازجمله دیابت باشند، بنابراین تداخل در عملکرد این آنزیمها می تواند بسیار مهم باشد. با توجه به نقش آنتی اکسیدانی شناخته شده پلی فنل های گیاهی در کنترل و کاهش آسیبهای اکسیداتیو، این مطالعه با هدف بررسی اثر دریافت عصاره الکلی تیغه های میانی گردو بر فعالیت آنزیمهای آلدهید اکسیداز و گزانتین دهیدروژناز بافت کلیه و کبد و دیگر پارامترهای بیوشیمیایی در موشهای صحرایی سالم و دیابتی شده، طراحی و اجرا شد. روش تحقیق: حدود 30 موش صحرایی نژاد ویستار (wistar) بطور تصادفی درپنج گروه تقسیم شدند و گروههای دیابتی توسط تزریق داخل صفاقی (mg/kg 50) استرپتوزوتوسین (stz) دیابتی شدند. در ادامه عصاره الکلی تیغه میانی گردو تهیه گردید و بصورت گاواژ داخل معده ای، در موشهای صحرایی گروههای مداخله بمدت 28 روز تجویزگردید که در پایان، جهت ارزیابی فعالیت آنزیمهای آلدهیداکسیداز و گزانتین دهیدروژناز به روش طیف سنج uv، بافت کبد و کلیه آنها برداشت شد. همچنین جهت سنجش فعالیت آلدهید اکسیداز کلیه نیز از روش hplc (high-performance liquid chromatography) استفاده گردید. فعالیت آنزیم پاراکسوناز سرمی و نیز دیگر پارامترهای بیوشیمیایی در نمونه های خون و بافت مورد ارزیابی و سنجش قرار گرفت. از بافت کبد وکلیه نیز جهت بررسیهای هیستوپاتولوژیک در فرمآلدهید 10 درصد نگهداری شد. نتایج: عصاره الکلی تیغه میانی گردو در گروه رتهای سالم دریافتکننده عصاره (n+e) افزایش معنی دار در فعالیت کلیوی آنزیم آلدهیداکسیداز را نسبت به گروه کنترل نشان داد درحالیکه فعالیت گرانتین دهیدروژناز بافت کلیه حیوانات سالم کاهش معنی داری داشت (جدول 3-9). همچنین هیچ تغییر معنی داری در سطوح فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدان کلیه دیده نشد، درحالیکه تیمار با عصاره تیغه گردو هیچ افزایش معنی داری را در فعالیت ao ، xdh و آنزیمهای آنتی اکسیدان کبد نشان نداد. میزان گلوکز پلاسما و مالون دی آلدهید (mda) سرم نیز در رتهای سالم، افزایش معنی داری داشت. در گروه دیابتی دریافت کننده عصاره الکلی با دوز 250 میلی گرم برکیلوگرم وزن بدن (mg/kg)، فعالیت آنزیمهای آلدهیداکسیداز و گزانتین دهیدروژناز مورد بررسی قرار گرفت و در مقایسه با گروه شاهد دیابتی، در دو بافت کبد و کلیه تغییر معنی داری مشاهده نشد. در مقابل فعالیت آنزیم سوپر اکسید دسموتاز (sod) ، به عنوان آنزیم آنتی اکسیدان، در بافت کبد کاهش معنی داری داشت و کاهش معنی دار در ارتباط با فعالیت آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز (gpx) بافت کلیه مشاهده شد. میزان گلوکز پلاسما با وجود کاهش در موشهای صحرایی دریافت کننده عصاره در مقایسه با گروه شاهد دیابتی، این تغییر از نظر آماری معنی دار نبود (5/0 > p). نتیجه گیری: از یافته های تحقیق حاضر می توان چنین نتیجه گرفت که تجویز خوراکی 1000 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن (mg/kg) عصاره الکلی تیغه میانی گردو در موشهای صحرایی سالم نژاد ویستار (wistar) هیچگونه علایم هیستوپاتولوژیکی دیده نگردید. پارامترهای بیوشیمیایی سرم که جهت ارزیابی تغییرات ممکن در عملکرد کبد و کلیه استفاده می شود در این تحقیق اثرات غیرسمی عصاره در این دو بافت را تاکید می کند. در بافت کلیه کاهش جزئی کراتینین و کاهش معنی دار در سطح اوره و فعالیتxdh _به عنوان یک آنزیم درگیر در بیوسنتز اوریک اسید_ طی مصرف 28 روزه عصاره، نشانه تاًثیر عصاره در درمان بیماریهای مزمن همچون دیابت و نیز دیگر بیماریهای مرتبط با آنزیم xor می تواند باشد. عدم هر گونه تغییر در آنزیمهای آنتی اکسیدان خون و افزایش لیپیدپراکسید (mda) طی تیمار عصاره احتمالاً به دلیل کاهش سیستم دفاع غیرآنزیمی می تواند باشد و نیاز به مطالعات بیشتر را می طلبد. با توجه به مطالعات پیشین، نتایج تأثیر عصاره تیغه میانی گردو بر قند خون حیوانات دیابتی، بر اساس تفاوت در گونه های جانوری، نوع عصاره گرفته شده و مقدار دوز آن، مرحله ابتلا به بیماری و مدت تیمار با عصاره، موجب تفاوت در اثر ایجاد شده ناشی از این عصاره می گردد. همچنین تجویز 250 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن ( kg/ mg) از عصاره الکلی تیغه های میانی گردو بر موشهای صحرایی دیابتی بعد چهار هفته، بر فعالیت آنزیمهای مولیبدنیوم هیدروکسیلاز بافتهای کبد و کلیه بی تأثیر می باشد در حالیکه کاهش فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدانی همچون سوپراکسید دسموتاز (sod) بافت کبد و گلوتاتیون پراکسیداز (gpx) بافت کلیه بر اثر تجویز عصاره، می توان چنین نتیجه گرفت که عصاره در کاهش تولید رادیکالها و متعاقباً کاهش القای آنزیمهای آنتی اکسیدان نقش داشته است و احتمال اینکه بر دیگر سیستمهای آنتی اکسیدان غیر آنزیمی نیز تأثیر بگذارد وجود دارد.

بروسلا ملیتنسیس(brucella melitensis) عامل بروسلوز گوسفند و بز، دارای قدرت بیماری زایی بیشتری نسبت به سایر انواع بروسلاها می باشد و از بین همه ی بروسلا ها شایع تر می باشد. بروسلا ملیتنسیس با ایجاد ارکیت و اپیدیدیمیت باعث ایجاد ناباروری در قوچ ها می شود، سلول های اسپرماتوگونی بیضه تنها سلول های بنیادی بدن هستند که هم دارای قدرت خود افزایی (self renewal) و هم قدرت انتقال ژن به نسل های بعدی هستند. این سلول ها در طول حیات مرتباً تقسیم شده و با تولید اسپرماتوزوئیدها قدرت باروری جنس نر را حفظ می کنند. آسیب های وارد شده به بافت بیضه با تحت تأثیر قرار دادن سلول های ژرم، باروری جنس نر را متأثر می سازند. در این مطالعه جداسازی و خالص سازی سلول های اسپرماتوگونی بیضه ی گوسفند درdmem ، انجام گرفت. سلول ها با باکتری بروسلا و متابولیت های آن تیمارشدند. و اثر سیتوپاتیک احتمالی باکتری و متابولیت های آن از طریق mtt، بررسی پاتولوژیکی و فلوسایتومتری مورد ارزیابی قرارگرفت. نتایج این مطالعات نشان داد که بروسلا ملی تنسیس روی سلول های سرتولی و سلول های بنیادی اسپرماتوگونی اثر سیتوپاتیک را به صورت نکروز و مرگ سلولی ایجاد می کند.

لوسمی میلوئیدی مزمن (cml-chronic myeloid leukemia) یک بیماری کلونال با منشأ سلولهای بنیادی خون است که نتیجه آن افزایش سلولهای میلوئیدی، اریتروئیدی و پلاکتها در خون محیطی و در مغز استخوان است. بیش از 90 درصد از لوسمی میلوئیدی مزمن در نتیجه یک جابجایی دوطرفه بین کروموزوم 9 و 22 می باشد که کروموزوم کوتاه شده 22 (فیلادلفیا) و کروموزوم طویل شده 9 را تولید می¬کند. ژن حاصل از این جایجایی یک پروتئین ناکارامد به نام تیروزین کیناز bcr-abl تولید می کند. تیروزین کیناز bcr-abl منجر به رشد و تکثیر سلولی غیر نرمال می گردد که دلیلی برای توسعه cml است. برای درمان این بیماری تاکنون ترکیبات مختلفی برای القای تمایز و آپوپتوز ارائه شده است ولی به دلیل مقاومت دارویی سلولهای سرطانی و دیگر اثرات جانبی آنها این ترکیبات چندان موثر نبوده اند. بنابراین تلاش برای یافتن ترکیباتی که توانایی تومورکشی بیشتر و اثر جانبی کمتر داشته باشند ادامه دارد. یکی از دلایل مهم آپوپتوز عدم تعادل اکسید-احیا درون سلول می باشد. گونه های فعال اکسیژن (ros) در طی متابولیسم های هوازی نرمال سلول تولید و توسط آنزیم های آنتی اکسیدانی حذف می گردند. اما هنگامی که تعادل از بین رفته باشد شرایط استرس اکسیداتیو ایجاد می شود. در صورت ادامه یافتن استرس اکسیداتیو، آسیب های اکسیداتیو به بیومولکولهای حیاتی وارد آمده و تجمع این آسیب ها در نتیجه منجر به بروز بیماری هایی از جمله سرطان می گردد. مولکول های دی تیوکاربامات (dtc) هر دو فعالیت آنتی اکسیدانی و پرواکسیدانی را نشان می دهند. این ترکیبات، ترکیبات ارگانوفسفریک با ساختار عمومی (r1r2)n-(c=s)-sx می باشند که r می تواند با یک آلکیل، آلکیلن، آریل یا گروه های مشابه دیگر جایگزین شده و x معمولا می¬تواند با یک یون فلزی جایگزین شود. dtc در سال 1930 برای اولین بار به عنوان قارچ¬کش در جنگ جهانی ii استفاده شد. آنیون دی تیوکاربامات با مولکول¬های دیگر دارای گروه sh واکنش داده و تشکیل شلاته¬های فلزی می-کند. اتصالات متعدد dtc فعالیت بیولوژیکی پروتئین ها و آنزیم¬های مختلف را تحت تاثیر قرار می¬دهد. برخی از ترکیبات dtc دارای کاربردهای کلینیکی هستند. در مطالعه حاضر اثرات ترکیب فعالی از خانواده دی¬تیوکاربامات(2-ndc) بر مهار رشد و کشندگی سلولی مورد مطالعه قرار گرفت. در ابتدا قدرت ادامه حیات (viability) و مهار رشد سلول¬های k562 تیمار شده با ترکیب مورد نظر در غلظت 120-0 میکرو مولار در مدت 24، 48 و 72 ساعت مورد بررسی قرار گرفت. در ادامه با استفاده از آزمون قطعه قطعه شدن dna و دستگاه فلوسایتومتری القای آپوپتوز در این سلول¬ها، بررسی گردید. نتایج بدست آمده نشان دهنده کاهش زیستایی در مدت 24 و 48 ساعت در 30-10 میکرومولار و افزایش رشد و تکثیر در مدت 72 ساعت می¬باشد. همچنین زیستایی سلولها در غلظت های بالاتر (120-40 میکرومولار) نسبت به غلظت ic50 (30 میکرومولار) افزایش می یابد. برای مطالعه خاصیت اکسیداسیونی این ترکیب، در ابتدا سطح ros درون سلولی با فلوسایتومتری سنجش گردید، و در نهایت سطح پروتئین ها و آنزیم های دخیل در استرس اکسیداتیو از جمله سوپراکسید دیسموتاز، کاتالاز و تیول تام مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج بدست آمده گواهی بر خاصیت پرواکسیدانی ترکیب مورد نظر بود که موجب افزایش ros درون سلولی در 48 و 72 ساعت می¬گردید.

سرطان یک فرایند چند مرحله ای است که حاصل بیان و یا عملکرد پروتئن های سلولی است. در این حالت , رشد سلول ها بیش از حالت طبیعی بوده وعدم تعادل بین تکثیر و ورود به مرگ سلولی آپاپتوز و یا تمایز سلولی دیده می شود. لوسمی ها گروهی از سرطان ها هستند که خون و مغز استخوان را تحت تاثیر قرار می دهند و بسته به نوع سلول های خونی که تحت تاثیر قرار می دهند و همچنین بر اساس شدت و سرعت پیشرفت بیماری (حاد و مزمن بودن) به چهار نوع اصلی تقسیم بندی می شوند. لوسمی میلوئید مزمن (cml) از شناخته شده ترین اشکال لوسمی می باشد. روش های درمانی مختلفی تاکنون بکاربرده شده است.اغلب داروهای شیمی درمانی با مهار تکثیرسلولی وپیش بردن سلول به سمت مرگ سلولی فعالیت می کنند. با این حال شیمی درمانی با مشکلاتی همراه است از آن جمله می توان به مقاومت دارویی و اثرات جانبی این ترکیبات اشاره کرد. بر این اساس ترکیبات جدید برای یافتن عواملی که دارای اثرات جانبی کمتر و پتانسیل تومور کشی بیشتری باشند مورد بررسی قرار می گیرند. در این میان می توان به استفاده از مشتقات آمینوپیریمیدون ها اشاره کرد. در این مطالعه اثر مهار رشد و القا آپاپتوز 4 ترکیب آمینو پیریمیدونی بر رده ی سلولی k562 وmcf-7 مورد بررسی قرار گرفته است. برای این منظور از رده ی سلولی k562 به عنوان مدلی برای cml ورده ی سلولیmcf-7 به عنوان مدلی برای سرطان سینه استفاده شد. در این مطالعه مشتقات آمینوپیریمیدون ها در غلظت های مشخصی به محیط کشت حاوی سلول های k562 وmcf-7 اضافه شدند. از آزمون دفع رنگ تریپان بلو و mtt برای تعیین زیستایی (viability) و مهار رشد سلول ها استفاده شد. در ادامه با استفاده از الکتروفورز قطعه قطعه شدن dna، و با استفاده از میکروسکوپ فلئورسانس القاء آپاپتوز در سلول های k562 بررسی شد. همچنین با استفاده از فلوسایتومتری نشان داده شد که چرخه سلولی در چه فازی متوقف شده است.

سرطان به طور کلی بیش از 100 بیماری مختلف را شامل می شود که هرکدام از آن ها با رشد غیر کنترل شده و گسترش غیر طبیعی سلول ها که از زنجیره ای از تغییرات ژنتیکی چندگانه حاصل می شوند، توصیف می گردند. این تغییرات باعث از دست دادن کنترل رشد، فقدان تمایز و آپاپتوز، ناپایداری ژنومی و متاستاز می شوند. در سال های اخیر روش های مرسوم زیادی برای درمان سرطان مورد مطالعه قرار گرفته، مثل جراحی، شیمی درمانی، رادیو درمانی، هدف درمانی و بسیاری دیگر و ترکیبات جدیدی برای یافتن عواملی با عوارض جانبی کم و فعالیت ضد توموری بالا مورد بررسی قرار گرفته اند. داکسی ریبو نوکلئیک اسید(dna) ، اولین هدف مولکولی بسیاری از داروهای درمانی ضد سرطانی بر اساس بیولوژی سلول است. درمیان روش های درمانی مختلف برای ریشه کردن سلول های سرطانی از طریق آسیب رساندن به dna ، دیدگاه استفاده از مولکول های کوچکی که توانایی اتصال به dna به عنوان داروی ضد سرطانی را داشته باشند، موضوع چالش برانگیزی در شیمی درمانی است. مشتقات پیرانوکرومن، ترکیبات هتروسیکلیک با توانایی فعالیت های ضد توموری هستند. این مشتقات قادر به القاء آپاپتوز، تمایز و کاهش زیستایی در سلول های مختلف می باشند. در تحقیق ما، اثر برخی از مشتقات پیرانوکرومنی بر تکثیر، زیستایی و آپاپتوز بر رده سلولی k562 لوسمی انسان بررسی گردید و در مطالعه دیگری ما به بررسی میان کنش dna با یکی از مشتقات پیرانوکرومنی (3-hc) پرداختیم. سعی کردیم تا با بررسی امکان اتصال این ترکیب به dna درک بهتری از مکانیسم اتصال آن به عنوان یک عامل ضد سرطانی بدست آوریم. سلول های k562 در حضور غلظت های مختلفی از مشتقات پیرانوکرومن (3-hc، 4-moc،4-cc و3,5-dcc) برای مقادیر زمانی مختلف کشت شدند. اثرات زیستایی ترکیبات با آزمون تریپان بلو مورد سنجش قرار گرفت. آپاپتوز با آزمایش میکروسکوپ فلورسنت و قطعه قطعه شدن dna آشکار شد. خاصیت اتصال 3-hc به dna با طیف سنجی جذبی الکترونی ،فلورسانس و دورنگ نمایی دورانی و اندازه گیری ویسکوزیمتری بررسی شد. طبق مطالعات ما، مشتقات پیرانوکرومنی سبب مهار رشد وابسته به غلظت و زمان در سلول های k562 شدند، این ترکیبات دارای فعالیت ضد توموری ضعیف تا متوسطی بودند و ic50 آن ها از 55 تا 146 میکرومولار بود. مشتقات پیرانوکرومنی باعث مهار زیستایی و القاء آپاپتوز به صورت وابسته به غلظت و زمان شدند. اتصال dna به 3-hc منجر به اثر هایپرکرومیسم در طیف جذبی ماورا بنفش - مرئی dna گردید ، همچنین ثابت اتصال پایین 3-hc نشان داد که این ترکیب به صورت غیر درج شونده به dna متصل گردید. مطابق این نتایج، به نظررسید که این ترکیبات کاندیدهای مناسبی برای ارزیابی های بیشتر به عنوان یک عامل شیمی درمانی موثر با عمل القاء آپاپتوز و اتصال به dna باشند.

survivin عضوی از خانواده ی پروتئین های مهار کننده ی آپاپتوز (iap) محسوب می شود که بیان متفاوتی از آن در سلول های نرمال و سرطانی گزارش شده است. افزایش بیان survivin باعث مهار آپاپتوز، افزایش پیشرفت تومور و مقاومت به شیمی درمانی می شود. نقش survivin در بقا و تقسیم سلولی و تفاوت بیان آن در سلول های نرمال و سرطانی، این پروتئین را به یک مارکر تشخیصی و هدف درمانی تبدیل کرده است. امروزه به علت همراهی اکثر روش های درمانی با مشکلاتی از جمله اثرات جانبی و ایجاد مقاومت، تلاش های بسیاری برای یافتن ترکیبات جدید در حال انجام و بررسی است. ترکیباتی که تا حدودی مشکلات روش های درمانی را کاهش داده و دارای اثرات جانبی کمتر و پتانسیل فعالیت بیشتری باشند. اخیراً مشتقات کوینازولین در فعالیت های زیستی مخصوصاً در درمان سرطان مورد توجه قرار گرفته است. کوینازولین ها ترکیبات هتروسیکلیک محسوب می-شوند که از دو حلقه ی آروماتیک شش ضلعی شامل یک حلقه بنزن و یک حلقه پیریمیدین تشکیل شده اند. در این مطالعه فعالیت مشتق فعالی از خانواده کوئینازولین با نام 4t-qtc بر روی بیان survivin در دو رده ی سلولی k562 وmcf-7 مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور این دو رده ی سلولی با ترکیب مورد نظر در غلظت های مشخص تیمار شد و میزان بیان پروتئین survivin نسبت به سلول های کنترل با استفاده از روش وسترن بلات مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصل کاهش بیان survivin را در این دو رده ی سلولی پس از تیمار نسبت به سلول های کنترل در یک رفتار وابسته به زمان و غلظت نشان داده است. از آنجایی که مهار بیان این پروتئین باعث مهار رشد، القای آپاپتوز و افزایش حساسیت به شیمی درمانی می شود این ترکیب می تواند به عنوان یک کاندید برای انجام مطالعات بیشتر مورد استفاده قرار گیرد.

لوسمی، سرطان مغز استخوان یا سرطان خون می باشد. تقریبا %90 موارد بر اساس نوع سلول درگیر و سرعت رشد بیماری به چهار گروه اصلی (all، cll، aml،cml) تقسیم بندی میشود. cml یک اختلال کلونال سلولهای بنیادی خونساز است که جزو اختلالات در تکثیر میلوئیدی کلونی تقسیم بندی می شود. در دهه های گذشته اکثر روش های درمان سرطان خون شامل شیمی درمانی و پرتو درمانی بوده است. داروهای شیمی درمانی اغلب از طریق آسیب dna و تنش اکسیداتیو باعث القاء آپوپتوز می شوند، تنش اکسیداتیو حالتی است که درآن عدم تعادل درمیزان تولید رادیکالهای آزاد و سیستم دفاع آنتی اکسیدانی پیش می آید. دراین میان استفاده از ترکیباتی که با سیستم استرس اکسیداتیو در داخل سلول سرطانی عمل کنند مثل مشتقات خانواده ی پیرانوپیردینی، مفید خواهد. دراین تحقیق فعالیت استرس اکسیداتیو مشتقی فعال از خانواده پیرانوپیریدین در رده سلولی k562بعنوان مدلی برای بررسی های آزمایشگاهی cml بررسی گردید. بدین منظور سلولهای k562در غلظت ic50 ( µm 30) تیمار شدند. بدنبال آن، فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی کاتالاز (cat)، سوپراکسیددیسموتاز (sod)، میزان تیول تام، مقادیر پروکسیداسیون لیپید (mda) و اکسیداسیون پروتئین ها (pco) بعنوان نشانه های استرس درون سلولی به روش اسپکتروفوتومتری سنجیده شد. تشخیص سطح ros داخل سلولی با استفاده از دستگاه فلوسایتومتری مورد مطالعه قرار گرفت. داده های بدست آمده با استفاده از آزمون آماری spss و نرم افزار excel 2010 مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج این مطالعه نشان داد که فعالیت sodوسطوح پروکسیداسیون لیپیدی و اکسیداسیون پروتئین بطور معنی داری افزایش یافت، درحالیکه فعالیت cat و محتوای تیول تام نسبت به گروه کنترل پایین تر بود. بعلاوه نتایج حاکی از آن است که ترکیب فعال در غلظت ic50 تولید ros داخل سلولی را بالا می برد. بنابراین با توجه به عملکرد sod که تبدیل مولکولهای سوپراکسید به h2o2 میباشد و کاهش فعالیت cat و نیز افزایش ros داخل سلولی می توان نتیجه گرفت که تجمع رادیکالهای آزاد درون سلول وضعیت استرس اکسیداتیو را ایجاد می کنند. بر پایه ی اطلاعات حاضر و نیز نتایج مطالعات قبلی که ویژگی القاء آپوپتوزی این ترکیبات بررسی و تائید شده مشتقات جدید پیرانوپیریدینی می توانند گزینه ی مناسبی برای تحقیقات بیشتر در زمینه ی شیمی درمانی باشند.