نام پژوهشگر: علیرضا شیرنگی
سیده مهتاب میراستوار مقدم محمد رضا خادمی
سابقه و هدف: در پرفشاری خون هر چند بالا رفتن فشار خون مهم است، لیکن آسیب ارگان های هدف از جمله چشم مهم تر است. تاثیر فشار خون بر عروق بدن را می توان با افتالموسکپی مستقیم تنها در عروق شبکیه مشاهده و انواع آن را درجه بندی نمود. لذا این مطالعه به منظور تعیین فراوانی رتینوپاتی هیپرتانسیو در بیماران مبتلا به پرفشاری خون مراجعه کننده به بیمارستان هایخاتم الانبیای و امام حسین(ع) شاهرود در سال 93 انجام شده است. مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی که بصورت مقطعی در بیمارستان هایخاتم الانبیا و امام حسین(ع) شاهرود انجام شد، 135 بیمار بستری مبتلا به پرفشاری خون توسط چشم پزشک معاینه افتالموسکوپی شده و مراحل رتینوپاتی در آنها مشخص شد. یافته ها: از 135 بیمار مبتلا به پرفشاری خون 62 نفر (7/46%) مرد و مابقی زن بودند. میانگین سنی 3/10 ± 5/64سال ( با دامنه 75-36 سال) بود که شایع ترین گروه مبتلاء گروه 59-50 سال با 3/33 درصد قرار داشت. میانگین مدت زمان تشخیص پرفشاری خون 5/5±7/6 سال و میانگین مدت زمان استفاده از داروی ضد فشار خون 7/4± 1/7 سال به دست آمد. 78 نفر (5/57%) افراد مورد مطالعه دچار رتینوپاتی هیپرتانسیو بودند که میزان ابتلای زنان 5/57% و مردان 1/58% بود که تفاوت معنی داری بین آنها دیده نشد. 3/61% بیماران با سابقه خانوادگی مثبت پرفشاری خون، دچار رتینوپاتی بودند. 9/5 درصد افراد دارای پرفشاری خون خفیف، 3/39% متوسط و 8/54% افراد مبتلا به پرفشاری خون شدید بودند. از نظر طبقه بندی رتینوپاتی، 57 نفر ( 5/42%) در گرید صفر ، 48 نفر (4/35%) گرید i، 25 نفر( 3/20%) گرید ii و 5 نفر (8/3%) گرید iii قرار داشتند. شایع ترین یافته های افتالموسکوپیک رتینوپاتی هیپرتانسیو به ترتیب شامل باریک شدن عروق شبکیه ( artrial narrowing) با1/35%، نامنظم شدن شریان ها (artrialirregolarity) با1/17% و لکه سفید و هموراژیک (hemorageanal cotton wool spot)با 3/9% بودند. نتیجه گیری: تفاوت معنی داری از لحاظ ابتلا به رتینوپاتی هیپرتانسیو بین جنس مذکر و مونث وجود نداشته ولی وجود سابقه خانوادگی مثبت پرفشاری خون و ابتلاء دیگر اندام های هدف به عوارض پرفشاری خون بخصوص عارضه مغزی- عروقی از عوامل خطر ابتلا به رتینوپاتی هیپرتانسیو است. تشخیص و کنترل زودرس پرفشاری خون جهت پیشگیری از عوارض چشمی و دیگر عوارض آن ضرورت دارد.