نام پژوهشگر: محمد مهدی جوکار
مهسا اسمعیل زاده عزت الله فرشادفر
گندم نان(triticum aestivum l.) یکی از غلات عمده در جهان بشمار می رود. و غذای اصلی حدود دو سوم از جمعیّت دنیا است. از این رو بمنظور بررسی واکنش ژنوتیپ های مختلف گندم نان نسبت به خشکی با استفاده کشت جنین بالغ، آزمایش با 18 ژنوتیپ مختلف گندم نان تهیه شده از این رو که کشت جنین بالغ، در محیط کشت واستوک(ms)همراه با هورمون 2.4-d در سطح (-12) با استفاده از پلی اتیلن گلایکول 6000 در جنین بالغ اعمال شد. این آزمایش ها به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. پس از تولید کالوس به محیط کشت حاوی peg انتقال داده شد یاداشت برداری از کالوس ها انجام گرفت وارزیابی تحمل به خشکی در ژنوتیب ها از طریق وزن تر،وزن خشک، قطر کالوس مورد برسی قرار گرفت. نتایج تحلیل اماری نشان داد که 1% اختلاف معنی دار وجود دارد. بررسی نتایج از نرم افزارهای spss , mstatc ،statistica استفاده شد.
طیبه کرمی محمد مهدی جوکار
گل همیشه بهار یک گیاه دارویی ارزشمند میباشد که در مواجه با تنش خشکی و شوری خسارت میبیند، کشت بافت به عنوان یک روش مفید جهت مطالعه مکانیسمهای تحمل به استرسهای غیر زنده کاربرد دارد. به منظور بهینهسازی کشت بافت و شناسایی ژنوتیپهای مقاوم به خشکی و شوری گل همیشه بهار و ارزیابی ارتباط بین صفات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی با مقاومت به خشکی و شوری مطالعهای بر روی 2 ژنوتیپ بومی این گیاه که از مرکز تحقیقات جنگلها و مراتع کرج تهیه گردید. در سال 92-91 در آزمایشگاه کشت بافت دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه صورت گرفت. بدین منظور ابتدا جهت بررسی تأثیر تیمارهای هرمونی از ریز نمونه برگ جهت کالزایی استفاده شد. القای کالوس با کشت ریز نمونهها روی محیط پایه ms با 8 تیمار هرمونی شامل bap (2 و 4 میکرومولار ) naa(4 و 6میکرومولار ) 2,4-d (4 و6 میکرومولار ) در قالب طرح کاملاً تصادفی با 5 تکرار انجام شد. با توجه به مقایسه میانگین صورت گرفته ترکیبات تیماری مربوط به اثر متقابل بین ژنوتیپ 1 و ترکیب 2 میکرو مولار bapو 6 میکرو مولار 2,4-d به عنوان بهترین ترکیب هرمونی جهت کالزایی ریز نمونه برگ انتخاب شدند. سپس از کالوس حاصل از ریز نمونه برگ جهت اعمال تنش اسمزی و شوری استفاده شد که برای این امر از 5 سطح تنش اسمزی 0 (شاهد)، 3- ، 6- ، 9- ، 12- بار و 5 سطح تنش شوری0 (شاهد)، 1، 3، 6، 9 گرم در لیتر استفاده شد. در مرحله اعمال تنش پس از 6 هفته ارزیابی صفات فیزیولوژیکی شامل وزن تر کالوس، وزن خشک کالوس، قطر کالوس، cgr،rfwg ،rgr ،rwc ، شاخصهای تحمل، صفات بیوشیمیایی شامل میزان تجمع پرولین، قندهای محلول و قندهای نا محلول و sds-page پروتئینهای برگ مورد ارزیابی قرار گرفت. در میان ژنوتیپهای انتخابی ژنوتیپ 1 از نظر شاخصهای cgr، rfwg، rwc و قطر کالوس، وزن تر کالوس در حد بالاتری میباشد و به عنوان ژنوتیپ برتر در این تحقیق میباشد. اثر متقابل ژنوتیپ 1 و محیط 1 (شاهد) برای صفات قطر کالوس، رشد نسبی کالوسrfwg، سرعت رشد نسبی کالوسrgr، درصد محتوای آب کالوسrwc دارای بیشترین میزان میباشد که این نتایج برای تنش خشکی هم صدق میکند. با افزایش شدت تنش اسمزی بر میزان تجمع پرولین افزوده می شود اما در تودههای مقاوم تر پرولین کمتری نسبت به توده حساس تجمع می یابد. از نظر قند محلول تفاوت معنی داری بین ژنوتیپها مشاهده نشد. با افزایش شدت تنش از میزان تجمع قندهای نامحلول کاسته شد و توده مقاوم میزان قند نامحلول بیشتری را دارا بود. نتایج حاصل از بررسی الگوی باندی ژنوتیپ ها با استفاده از تکنیک sds/page در سطوح تنش شوری نشان داد که با افزایش سطوح تنش شوری میزان بیان باندهای حاصله نسبت به سطح تنش کاهش یافته است.