سال های سلطنت ناصرالدین شاه را می توان نقطه عطفی برای آشنایی انسان ایرانی با پدیده های اروپایی به ویژه در عرصه ی هنرها دانست. این رو در رویی از علاقه ی شخصی شاه قاجار به پدیده های جدید و سفرهای دوجانبه ی ایرانیان و اروپاییان نشأت می گیرد. گرچه می بایست تا زمان مشروطیت صبر کرد تا این تجددگرایی در جامعه ی ایرانی و روشنفکرانش به ثمره و انجامی از تحول اجتماعی و سیاسی بدل شود. به همین سبب می توان سال های حکومت ناصرالدین شاه و مظفرالدین شاه را مرحله ی گذاری برای عبور از سنت به مدرنیسم (یا به عبارت صحیح تر تجددگرایی و نوگرایی) تلقی کرد؛ به ویژه برای هنرها. در این پژوهش تلاش بر این است تا سیر تحقق این نوگرایی و زمینه های اجتماعی و فرهنگی آن، از طریق دو تن از شاخص ترین هنرمندانی که در زمینه ی فعالیت خود نقطه ی گذار و گسستن پیوند هنرشان با سنت های چندصد ساله محسوب می شوند، پی گرفته شود: محمد غفاری (کمال الملک) و کلنل علینقی وزیری. هر دو هنرمند با اندکی اختلاف زمانی مسیر تازه ای را در هنر ایران گشودند که توسط پیروان و شاگردانشان به تثبیت نوگرایی در هنر منجر شد. پرسش اصلی در آن است که کمال الملک و وزیری هر یک چقدر در دریافت روح متغییر زمانه شان و گشودن منظر تازه به هنری متناسب با جامعه ی در حال تغییر ایران در آن زمان موفق بوده اند. حرکت آن ها تا چه اندازه برآمده از تجددخواهی آنان و چه حد متأثر از فضای فرهنگی زمانه شان بوده است. به همین منظور مبتنی بر اسناد مکتوب، تصویری و شنیداری به بررسی نظریه طرح شده پرداخته شده و هنر در این مقطع تاریخی تأثیرگزار در دو رشته موسیقی و نقاشی مورد مطالعه قرار گرفته است.به وجود آمدن دو گروه موافقان و مخالفان تجدد در موسیقی و نقاشی نمایانگر اهمیت حرکت این هنرمندان و نقش آنان در تغییری بنیادی در هنر ایران است، خواه در برخی موارد موفق و در مواردی ناکام مانده باشند