چکیده دو دوره جنگ ایران و روس در زمان حکومت فتحعلی شاه منجر به جدا شدن بخشهای مهمی از ایران گردید.بنابراین در بررسی های انجام شده در این خصوص ، علل این شکست ها خصوصا شکست در جنگ دوم را می بایست نیروی نظامی آن زمان و حتی دوره های قبل وعلل دیگری از جمله دلایل سیاسی و اقتصادی دانست .جنگ اول و شکست ایران در این جنگ باعث شد عباس میرزا اصلاحاتی به ویژه در حوزه نظامی انجام دهد ولی با وجود تلاش های وی و حتی فتوای جهاد علمای زمان مجددا در جنگ دوم نیز ایران متحمل شکست میشود.با بررسی منابع تاریخی موجود علل این شکست را می توان خیانت عناصر داخلی منطقه قفقاز و حتی تبریز ، عهدشکنی فرانسه و انگلیس در مواقع حساس، فقدان ارتش مدرن و وجود نیروی نظامی ضعیف ،عدم هماهنگی دولتمردان و فرماندهان نظامی، رقابت شاهزادگان بر سر تاج و تخت و عدم توجه آنان به مسائل کشور و مخالفت با اصلاحات عباس میرزا دانست. واژه های کلیدی : روسیه، جنگ، فتحعلی شاه، عباس میرزا، پاسکویچ، آذربایجان، ترکمانچای.