نام پژوهشگر: احمد غلامزاده کلایی
احمد غلامزاده کلایی کورس سامانیان
مقبره ی شاه عباس دوم صفوی در جوار حرم مطهر حضرت معصومه سلام الله علیها، بقعه ای 12 ضلعی است که در سال 1077 ساخته و تزئین شده است و از ویژگی های منحصر به فرد دوران طلایی هنر صفوی بهره برده است. ازاره ی سنگی این بنا با گُل های زیبایی به همراه تزئینات اسلامی و طلاکاری، آراسته شده است. درحالیکه این آثار، پس از حدود 350 سال از وضعیت مناسبی برخوردار بود، در دهه های اخیر آسیب های زیادی دیده است. در این پژوهش، پس از تبیین مسئله و اهداف پژوهش، اسناد تاریخی مربوط به بنا بررسی و سپس شرحی از وضعیت موجود ارائه و مستندنگاری انجام گردید. برای شناسایی رنگ دانه ها، بست ها و بررسی تطبیقی اثر با آثار شاخص صفوی، مطالعات آزمایشگاهی و پس از آن آسیب شناسی ازاره سنگی انجام شد. با وجود انواع آسیب ها، مانند تغییرات رنگدانه ها در اثر گذشت زمان، ترک های تکیه گاه و...، مهمترین عوامل آسیب به تزئینات بقعه در سال-های اخیر، تعدّد زوّار و تماس فیزیکی، به علاوه ی نگهداری نا مناسب می باشد. با توجه به فعّال بودن عوامل آسیب و شدّت آن، حفاظت کوتاه مدت برای حفظ وضعیت موجود ضروری است. این بنا علاوه بر ویژگی های تاریخی- فرهنگی، دارای کارکرد مذهبی ویژه ای است که حفاظت از آثار را با چـالش هایی روبرو کرده است. پرسش های متعددی در مورد تفاوت حفاظت در یک بنای مذهبی با هزاران زائر و سایر اماکن تاریخی- فرهنگی مطرح است که نیاز به پژوهش و نظریه پردازی توسط اهل فن دارد. در ادامه راه های مختلف حفاظت از اثر بررسی شد. مناسب ترین راه پیشنهادی، استفاده از صفحه های شفافی است که اثر را از دسترس زوّار دور نگاه دارد. در پایان جمع بندی از پژوهش صورت پذیرفت.