نام پژوهشگر: رضوانه حمیدی

تحلیل هندسی-جنبشی عناصرساختاری منطقه ی خونیک(جنوب قاین-خاور ایران)
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند - دانشکده علوم 1394
  رضوانه حمیدی   محمود رضا هیهات

منطقه ی موردمطالعه در خاور ایران و زون زمین درز سیستان قرار دارد. این منطقه با مساحت تقریبی 20کیلومتر مربع در 18 کیلومتری جنوب شهرستان قاین، واقع شده است. از دیدگاه سنگ شناسی محدوده ی مطالعاتی مشتمل بر واحد های آهکی به سن کرتاسه و واحدهای جوانتر است که شامل: واحد های اولترابازیک (ub) مجموعه ی افیولیتی شامل فیلیش های دگرگون شده، سنگ های ولکانیکی بازیک، لیستوینیت، شیل و ماسه سنگ فیلیش واره و واحد خونیک شامل کنگلومرا، شیل، ماسه سنگ، آهک توده ای اربیتولین دار، کنگلومرای درون سازندی، کنگلومرا با اجزای افیولیتی می باشد. واحد خونیک از دیدگاه سنگ شناسی، دربردارنده ی کنگلومرا، شیل و ماسه سنگ است. دراین محدوده ساختارهای زمین شناسی نظیر : دوپشته(duplex)، چین(fold)، ساخت فرا جسته (pop up) و گسل(fault) با سازوکار مختلف وجود دارد. دوپشته ها(duplexes) و چین ها(folds)از فراوانترین ساختارها ی منطقه است. سنگ شناسی واحدهای تشکیل دهند ه ی دوپشته ها، آهک توده ای اربیتولین دار به سن کرتاسه پایینی بوده که فعالیت گسل خونیک باعث رانده شدن این واحد های آهکی بر روی واحد هایی به سن کرتاسه ی فوقانی شده است. گسل خونیک در بخش مرکزی محدوده ی مطالعاتی با راستای شمال باختری - جنوب خاوری قرار دارد. این گسل از سرشاخه های اصلی گسل نهبندان می باشد. بر اساس برداشت های حاصل از صفحات گسل و ریک حاصل از بردار لغزش در ایستگاه های مختلف، جهت گیری کل تنش بیشینه (1?) آن n51/13 است و همچنین سازو کار اکثر گسل های موجود در منطقه امتداد لغز با مولفه ی راندگی می باشد. برداشت های حاصل از چین های منطقه و تحلیل داده های مربوط به آن نشان داد که جهت گیری کل تنش بیشینه (1?) آن n36/16 است. بر اساس نتایج حاصل از مطالعه ی ساختارها درمنطقه، شیب سطح محوری چین ها در برداشت های صحرایی به سمت جنوب تا جنوب باختر می باشد، بنابر این جهت رانش مواد شمال تا شمال خاور است. امتداد صفحات راندگی بر روی دوپشته های برداشت شده شمال باختر - جنوب خاور بوده و شیب صفحات راندگی به سمت شمال خاور می باشد. بنا براین چین ها ازنظر امتداد سطح محوری با صفحات راندگی برروی دوپشته های منطقه هم جهت هستند. همچنین سوی رانش مواد در دوپشته ها از جنوب باختر به سمت شمال خاور می باشد. نرخ کوتاه شدگی بر روی دوپشته ها با توجه به فراسنج های مرتبطی(پارامترها) چون طول های اولیه و ثانویه و ضخامت، شیب صفحات راندگی، شیب توپوگرافی محاسبه گردید و مقدار طول ثانویه قطعات دوپشته بطور کل 145.63متر و طول اولیه بطور کل 342.13 متر، بوده است، بدین ترتیب نسبت کوتاه شدگی57درصد است که معادل 196.5متر می باشد. از انجاییکه سوی رانش ساختارها همیشه از دگرشکلی بالا به سمت دگر شکلی پایین است و بر اساس برداشت های صحرایی و بررسی میزان دگرشکلی در اطراف دوپشته، بخش hinter land (پس بوم، منطقه ای با دگر شکلی بالا) منطقه تعیین شد. همچنین با برداشت ریک بردار لغزشی بر روی دوپشته ها مشخص گردید که قطعه ای که به پس بوم یا hinter land نزدیک است بر روی قطعات دیگر رانده شده و دارای خش لغز های جوان تری است. بنابر این دوپشته های منطقه از مدل breack back تبعیت می کنند.