خلیج فارس و نواحی پس کرانه ای آن، به خاطر موقعیت جغرافیایی خاصی که دارد همواره مورد توجه قدرت های استعماری بوده است. حضور پرتغالی ها در خلیج فارس مصادف با تشکیل دولت صفویه در ایران بوده است.با قدرت رسیدن شاه عباس اول و اخراج پرتغالی ها از جزیزه هرمز و انتقال مرکز تجاری و بازرگانی به بندرعباس، شرکت های تجاری و کمپانی های هند شرقی انگلیس و هلند نقش ویژه ای در تجارت دریایی خلیج فارس ایفا نمودند.هلندی ها در سال های پایانی صفویه و در دوران افشاریه و زندیه قدرت برتر تجاری منطقه بودند و برتری مشهودی نسبت به انگلیس داشتند و توانستند امتیازات مهم تجاری قابل ملاحظه ای از شاهان صفوی بگیرند وتجارت ابریشم را در قرن هفدهم میلادی در اختیار خود بگیرند. و در دوره زندیه توسط میرمهنای بندر ریگی از خلیج فارس بیرون رانده شدند.