نام پژوهشگر: الیاس مخمی

نقش هنرسازه های بدیعی در تعجب برانگیزی مخاطب از دیدگاه فرمالیسم روسی در سوره های مکی(مطالعه ی موردی: ده سوره از جزء سی ام)
thesis دانشگاه تربیت معلم - تهران - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1394
  الیاس مخمی   حسین ابویسانی

لفظ "هنرسازه" به مجموعه ای از فنون بلاغی ای اطلاق می شود که از عوامل زیبایی شناسی آثار ادبی به شمار می روند. صورت گرایان بر این عقیده اند که هنر در وهله ی نخست، موضوع سبک و تکنیک است؛ تکنیک علاوه بر این که شیوه می باشد، موضوع هنر نیز هست؛ بنابراین "آن چه" نویسنده می گوید مهم نیست، بلکه این که "چگونه" می گوید اهمیت دارد، همچنین آن چه را که صورت گریان روس در ادبیات و هنر قابل مطالعه و بررسی می دانند فقط حوزه ی هنرسازه هاست و نه چیز دیگر. در این پایان نامه سعی شده است بر اساس تقسیم بندی شفیعی کدکنی از هنرسازه های بدیعی، میزان مفید یا غیرمفید بودن آن ها در ده سوره از جزء سی ام (النازعات، الإنفطار، البروج، الطارق، الأعلی، الغاشیه، البلد، الشمس، الهمزه و الناس) بررسی شود، سپس با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی و با تکیه بر مولّفه های پنج گانه ی فرمالسیم روسی، به بیان نقش این هنرسازه های بدیعی در تعجب برانگیزی مخاطب پرداخته شود. این پژوهش با بررسیِ ده سوره ی مکی به نتایجی دست یافته است که مهم ترین آن ها انعکاس بی-شمار هنرسازه های بدیعی از نوع مفید است. این نوع هنرسازه ها با توجه به ویژگی هایی چون موسیقی و تداعی، در مولّفه های پنج گانه ی فرمالیسم روسی یعنی "ادبیت"، "فرم"، "آشنایی زدادیی"، "جادوی مجاورت" و "ساختار ساختارها"، به شکل شگفت انگیزی تداعی کرده و در نتیجه باعث جذب و تعجب برانگیزی شنونده و خواننده ی سوره های مکی شده است.