نام پژوهشگر: نعیمه بختیاری
نعیمه بختیاری محمد علی علیزاده
این تحقیق در باب روابط ایران و آمریکا در مقطعی از حکومت قاجار تا انقلاب مشروطه که در سه بعد اقتصادی، فرهنگی و سیاسی بررسی شده است. سابقه تاریخ روابط ایران وایالات متحده آمریکا به ورود اولین میسیون و هیات مذهبی آن کشور در سال 1208 ه.ش (1829 م) برمی گردد. واعضایی هیئت مزبور در شهر ارومیه به تبلیغ دین مسیح و تدریس زبان انگلیسی پرداختند. قدرت روز افزون روسیه و انگلستان در ایران وضعف شاهان قاجار در مقابل زاده خواهی های این دو کشور ، موجب شد دولت مردان ایران برای جلوگیری از هرگونه رویارویی نظامی که می توانست پیامدهای جبران ناپذیری چون عهده نامه های گلستان و ترکمانچای در پی داشته باشد درصدد برآیند تا راه گریزی از بن بست سیاسی موجود بیابند یعنی ارتباط دیپلماتیک با نیروی سوم ، گزینه ای بود که ازهمان دوران جنگ های ایران و روسیه در زمن فتحعلی شاه با ایجاد ارتباط با فرانسه آغاز شد . تجربه ناموفقی که سایر شاهان قاجار نیز بدان توجه کردند و با انگیزه کاستن فشار دولت های روسیه و انگلیس خطر تجربه دوباره آن را پذیرفتند . دردوران سلطنت ناصر الدین شاه جهت نیل به این هدف ، دولت تازه تاسیس وجوان آمریکا با پیشنهاد میرزا تقی خان امیر کبیر که پیش بینی می کرد این کشور یکی از قدرت های جهان در آینده خواهد بود مورد توجه قرار گرفته برقراری روابط با آمریکا اصل اولیه سیاست خارجی ایران شد . بررسی تاریخ روابط ایران وآمریکا و انتخاب این کشور به عنوان نیروی سوم ، در سیاست خارجی ایران شد . بررسی تاریخ روابط ایران وآمریکا و انتخاب این کشور به عنوان نیروی سوم در سیاست خارجی ایران در دوران سلطنت ناصرالدین شاه ازیک سو ، و انگیزه های متقابل دولت آمریکا درایجاد ارتباط با ایران از سوی دیگر ، موضوع اصلی این پژوهش را تشکیل می دهد . تحقیق حاضر با هدف بررسی روابط ایران و آمریکا و تاثیر آمریکا بر روی رشد فرهنگی و اقتصادی و سیاسی ایران می پردازد در این تحقیق از شیوه تحقیقات اسنادی و پژوهش نظری به روال علوم انسانی بهره گرفته است.