جایگزینی قارچ کش های صنعتی به وسیله ترکیبات طبیعی (به ویژه با منشأ گیاهی) که سمی نیستند، توجه زیادی را به خود معطوف کرده است. اهمیت استفاده از گیاهان دارویی در درمان بیماری ها و ممانعت از رشد باکتری های بیماری زا به خوبی شناخته شده و امروزه نیز اثرات ضدقارچی و ضدباکتریایی بسیاری از ترکیبات گیاهی به اثبات رسیده است. گونه های گیاهی مورخوش (zhumeria majdae)، پونه (mentha pulegium) و بومادران (achillea eriophora) از گیاهان دارویی مهم، پرمصرف، اقتصادی، انحصاری و بومی ایران می باشد. این گیاهان به دلیل داشتن خاصیت ضد میکروبی و ضد قارچی حائز اهمیت می باشند. در این آزمایش، بعد از تهیه اسانس به روش تقطیر با آب توسط دستگاه کلونجر، از اسانس های گیاهی به دست آمده در غلظت های مختلف با روش اختلاط با محیط کشت pda برای بررسی اثرات بازدارندگی آنها بر روی رشد قارچ های بیماری زای گیاهی fusarium graminearum، fusarium oxysporum f.sp. lentis، fusarium cerealis، fusarium equiseti، fusarium proliferatum، sclerotinia sclerotiorum، aspergillus niger و botrytis cinerea مورد بررسی قرار گرفت. در این تحقیق از آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی در سه تکرار برای بررسی اثرات ساده و متقابل استفاده شد و تجزیه واریانس ها توسط نرم افزار sas 9.2 محاسبه گردید. پس از کشت قارچ ها در محیط کشت pda اسانس دار، میانگین رشد شعاعی قارچ ها اندازه گیری شده و درصد بازدارندگی غلظت های مختلف اسانس با بهره گیری از فرمول ip=c-t/c ×100 محاسبه شد. هم چنین ترکیبات موثر موجود در اسانس گیاهان دارویی مورخوش، پونه و بومادران با استفاده از دستگاه gc/ms شناسایی گردید.