شخصیت مجموعه ای از ویژگی های ظاهری و غیرظاهری رفتار یک فرد است که ثبات و جلوه بیشتری دارد و تا حدی قابل پیش بینی است.توجه به شخصیت بزهکار از نوآوری های مکتب تحققی در اواخر قرن نوزدهم می باشد و پیشنهاد تشکیل پرونده شناسایی شخصیت بزهکار با استفاده از داده های حاصل از آزمایش های روانی و جسمی در کنار پرونده کیفری از دست آورده های مکتب دفاع اجتماعی نوین در اوایل قرن بیستم است. همچنین جریان فکری « فردی کردن کیفر» که ریشه درآموزه های مکاتب نئوکلاسیک ، تحققی و دفاع اجتماعی دارد و بر انطباق نوع و میزان مجازات با شخصیت بزه کار تاکید می کند؛مبنا و پشتوانه محکمی برای توجیه هدف و ضرورت تشکیل پرونده شخصیت است. با این وصف پرونده شخصیت عبارت است از : مجموعه آزمایش های جسمی و روانی و پژوهشی های جسمی و روانی وپژوهش های جامعه شناختی برای شناسنایی شخصیت بزهکاران در راستای اعمال ضمانت اجرای کیفری مناسب و انتخاب شیوه اجرای آن. در حقوق کیفری ایران، در برخی قوانین از جمله در مواد 18 و37 و38 و43 و60 و64 و152 و 188 و... قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 و ماده 22 آئین دادرسی کیفری به طور ضمنی، و مواد 47 64 آئین نامه اجرای سازمان زندان ها و اقدامات تامین و تربیتی کشور مصوب 1384 در مرحله اجرای مجازات حبس صراحتاً به تشکیل پرونده شخصیت اشاره شده است.