مدل های تشخیصی شناختی(cdm) مدل های متغیر مکنون چندبعدی تأییدی با ساختاری پیچیده هستند. در این پژوهش از این مدل‎ها برای بررسی وضعیت دانش‎آموزان پایه اول دبیرستان در درس ریاضیات استفاده شد. سنجش تشخیصی شناختی براساس 8 صفت اصلی، شامل 32 سوال روی نمونه‎ای به حجم 509 دانش‎آموز که براساس روش نمونه‎گیری خوشه‎ای چندمرحله‎ای از بین دانش‎آموزان شهر تهران انتخاب شده بودند، اجرا گردید. از مدل‎های irt برای تعیین ویژگی‎های روانسنجی سوالات استفاده شد