نام پژوهشگر: امیر آشفته تهرانی
الهام شجاعی کاشانی امیر مسعود امیر مظاهری
هدف از انجام این پژوهش بررسی عوامل اقتصادی ، اجتماعی و جمعیتی موثر بر باروری زنان 49-25 ساله قمصر کاشان می باشد . از بین کل جمعیت قمصر تعداد 917 را زنان 49-25 ساله قمصر تشکیل داده اند که طبق فرمول کوکران این تهپعداد بالغ بر 270 نفر می باشد . هدف اصلی : بررسی عوامل اقتصادی ، اجتماعی و میتی مرثر بر باروری زنان 49-25 ساله قمصر کاشان می باشدد اهداف فرعی : بررسی تأثیر افزایش میزان هزینه های خانواده بر میزان بتروری انان ، بررسی تأثیر نوع اشتغال بر میزان باروری آنان ، بررسی تأثیر تحصیلات زنان بر میزان باروری انان ، بررسی ترجیح جنسی بر میزان باروری آنان ، بررسی تأثیر سن ازدواج بر میزان باروری زنان 49-25 ساله قمصر کاشان .
عمادالدین قاسمی پناه امیر آشفته تهرانی
این پژوهش در بزرگ ترین چاپخانه خصوصی کشور(چاپخانه رواق) انجام شده که هدف از آن مطالعه از خود بیگانگی در میان کارکنان آن بوده است. به همین منظور، برای فرضیه های پژوهش، متغیرهای مستقل ناخرسندی شغلی، بی قدرتی، کنترل و نظارت مدیران و پایگاه اجتماعی،اقتصادی انتخاب شد و کوشش شد رابطه آنها با متغیر وابسته از خود بیگانگی بررسی شود. روش پژوهش پیمایشی و از نوع توصیفی است و از آنجا که به بررسی رابطه متغیرهای بالا با متغیر از خود بیگانگی می پردازد از نوع مطالعات همبستگی است. روش نمونه گیری از نوع نمونه گیری تصادفی ساده است و ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه بوده که با نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتیجه کلی: با رگرسیون چندمتغیری گام به گام تنها دو متغیر کنترل و نظارت مدیران و ناخرسندی شغلی وارد معادله شد که در مجموع 5/32 درصد تغییرات از خود بیگانگی را تبیین می کردند. خلاصه تحلیل رگرسیون نشان داد که کنترل و نظارت مدیران بیشترین تأثیر را بر از خود بیگانگی داشته است. در واقع، کنترل و نظارت مدیران 3/30 درصد و ناخرسندی شغلی 2/2 درصد از خود بیگانگی را تبیین می کرد و دو متغیر دیگر (بی قدرتی و پایگاه اجتماعی،اقتصادی) تأثیر ناچیزی بر از خود بیگانگی داشته اند. در فصل اول علاوه بر بیان مسئله،اهمیت پژوهش،اهداف،فرضیه هاو مدل پژوهش به قلمرو پژوهش ، محدودیت های پژوهش و تعریف متغیرهای مستقل و وابسته پرداخته شده است. قلمرو پژوهش با سه مولفه موضوعی، زمانی و مکانی شناخته می شود. به لحاظ موضوعی ، پژوهش به بررسی از خود بیگانگی با استفاده از نظریات کارل مارکس و هری بریورمن خواهد پرداخت که در اواخر سال 1389 خورشیدی آغاز و پیش بینی می شود تا شهریور ماه 1390 ادامه پیدا کند (زمانی). همچنین این پژوهش در چاپخانه رواق تهران (مکانی) به آدرس تهران، ابتدای بزرگراه فتح، جنب بیمارستان شریعت رضوی انجام می شود. محدودیت ها و مشکلات پژوهش یکی از مشکلات پژوهش اشتغال نگارنده در این چاپخانه است. این موضوع از این لحاظ نگران کننده است که احتمالاً کارکنان با انگیزه های متفاوت از پاسخ گویی دقیق به پرسش ها طفره خواهند رفت. بنابراین، ضروری است که با استفاده از تعدادی پرسشگر به این امر مبادرت شود که در نتیجه هزینه هایی را برای پژوهش به دنبال خواهد داشت. نکته دیگر، زمان پاسخ گویی کارکنان به پرسشنامه خواهد بود. در ساعات پایانی، کارکنان برای ترک چاپخانه عجله دارند. آنها خسته هستند و می خواهند به سرعت به منزل و نزد خانواده خود بازگردند که امکان بی توجهی در پاسخ به پرسش ها را در پی خواهد داشت. در ساعات اولیه نیز، کارکنان برای معرفی خود به مسئوول و حضور در قسمت مربوط شتاب می ورزند. در نتیجه ضرورت دارد که پرسشگرها در اوقات استراحت محدود آنها به تکمیل پرسش نامه ها بپردازند. نکته دیگر، وجود 2 یا 3 نوبت در بخش های گوناگون چاپخانه است که جهت فراگیری نمونه گیری و عدم تأثیرگذاری پاسخ گویان بر یکدیگر، پرسشگر لازم است در زمان ها و نوبت های متفاوت مأموریت خود را به انجام رساند. آخرین نکته، دریافت مجوزهای لازم برای پژوهش و تکمیل پرسش نامه هاست. با وجود هماهنگی اولیه(پیش از گزینش موضوع و عنوان پایان نامه) با مدیر تولید(یکی از سهامداران عمده چاپخانه) که به نظر می رسید نماینده سایر مدیران نیز باشد، در زمان توزیع پرسش نامه ها میان کارکنان، آن چه که «تأیید پرسش نامه» از سوی مدیران خوانده می شد زمان انجام پژوهش را با کندی روبرو کرد. این پرسش نامه پس از سه جلسه گفتگو با مدیران که در مجموع حدود چهار ساعت به طول کشید، نهایتا پس از 11 روز تأیید شد. مجموعه این مشکلات منجر به صرف زمان زیادی جهت تکمیل پرسش نامه ها شد که در نتیجه به زمان بر بودن امر پژوهش منجر گردید. در نهایت، نگارنده به منظور تشویق آزمودنی ها تصمیم گرفت به هر یک از افراد جمعیت نمونه یک خودکار چهاررنگ هدیه بدهد که این موضوع به هزینه های پژوهش افزوده شد. در فصل دوم به تاریخچه و خاستگاه از خود بیگانگی،مطالعات داخلی و خارجی مرتبط با مفهوم بیگانگی،چهار پایان نامه، از خود بیگانگی در سینما و ادبیات و نظرات هگل،باوئر، فوئرباخ،فروم،دورکیم،مرتن،پارسونز،مارکس،وبر،زیمل،لوکاچ،شوتز،بریورمن و سیمن اشاره شده است. چارچوب نظری نیز از نظرات کارل مارکس و هری بریورمن شکل یافته است. جامعه آماری شامل کارکنان چاپخانه رواق اعم از کارگران و کارمندان خواهد بود که حجم آن مشتمل بر 250 نفر است.با استناد به جدول کوکران(chocran) که برای جامعه آماری 250 نفره جمعیت نمونه 148 نفری تعیین شده است، یک نمونه یکصد و پنجاه نفری انتخاب شده است.با انجام یک پیش آزمون (pretest) با حجم 15 نفر و استفاده از آلفای کرونباخ نسبت به پایایی پرسشنامه آگاهی نسبی حاصل شد. سپس پرسش نامه به رویت اساتید راهنما و مشاور و همچنین یکی دیگر از اساتید رسید و آنها نیز نظرات کارشناسی خود را بیان کردند تا روایی آن نیز تأیید شود و پس از آن، گویه های نامناسب اصلاح گردید.گروه کارکنان که شامل کارگران و کارمندان خواهد بود واحد تحلیل این پژوهش قرار می گیرند. در فصل چهارم بخشی به آمار توصیفی اختصاص یافته که شامل توزیع فراوانی جمعیت نمونه و متغیرهای مستقل و وابسته است و بخش دیگر شامل تحلیل داده های پژوهش است. فصل پنجم به نتایج و پیشنهادها اختصاص یافته است.کارشناسان این چاپخانه 3/1% سرپرستان و مدیران 12% جمعیت نمونه را تشکیل می دادند و مابقی کارگر و کارمند بودند. این موضوع از این جهت اهمیت دارد که نشان دهنده حجم زیاد مدیران و سرپرستان می باشد. در واقع، به طور تقریب، بازای هر 8 نفر یک سرپرست مشاهده می شود. بر اساس یافته های پژوهش 24% ناخرسندی شغلی کم ، 3/39% ناخرسندی شغلی متوسط و 7/36 % ناخرسندی شغلی زیاد داشتند. همچنین، احساس بی قدرتی 3/5 % در سطح کم، 50 % در سطح متوسط و 7/44 % در سطح زیاد است. 7/18% در سطح پایین احساس می کردند که تحت کنترل و نظارت مدیران قرار دارند. 38 % پاسخگویان در سطح متوسط این احساس را تجربه می کردند و 3/43% آنها در سطح بالا دچار این احساس بودند. پایگاه اجتماعی و اقتصادی 12 % از پاسخگویان در سطح پایین بود. پایگاه اجتماعی و اقتصادی 72 % جمعیت نمونه در سطح متوسط و پایگاه اجتماعی و اقتصادی 16 % از آنها در سطح بالا بود. بعلاوه، 3/9 % جمعیت نمونه در سطح کم احساس انزوا داشتند. 70 % در سطح متوسط و 7/20 % در سطح زیاد این احساس را تجربه می کردند. 7/6 % پاسخگویان در سطح کم احساس بی تفاوتی داشتند. 70 % در سطح متوسط و 3/23 % در سطح زیاد دارای احساس بی تفاوتی هستند. بی هنجاری 7/2 % آزمودنی ها در سطح کم ، 32 % در سطح متوسط و 3/65 % در سطح زیاد است. همچنین، 4/11 % از پاسخگویان در سطح کم، 3/47 % در سطح متوسط و 3/41 % در سطح زیاد احساس بی معنایی را تجربه می کردند. از خود بیگانگی 6/2 % آزمودنی ها در سطح کم است. 7/62 % آنها در سطح متوسط و 7/34 % آنها در سطح زیاد از خود بیگانه هستند. در فرگرد دوم به این موضوع اشاره شد که رابرت بلونر تکنولوژی را عاملی موثر بر از خود بیگانگی می داند که باعث ناتوانی و احساس بی قدرتی کارگر است. او در سال 1960 صنعت چاپ را به عنوان صنعتی افزارمند می دانست که کارگر در آن احساس بیگانگی کمی دارد؛ زیرا تکنولوژی افزارمند به کارگران این اجازه را می دهد که با توسل به مهارت های سنتی کار کنند و نظارت نسبتاً زیادی بر ابزار و فنون داشته باشند. نگارنده با اشاره به دیجیتالی شدن صنعت چاپ در زمان کنونی، گویه "دستگاه ها، ماشین آلات و کامپیوترها کار مرا آسان تر کرده است" را به پرسش گذاشت و در جستجوی پاسخ آزمودنی ها به این نتیجه رسید که 7/4 % جمعیت نمونه با این گویه کاملاً مخالف بودند. 3/9 % مخالف، 3/15 % بی تفاوت، 7/44 % موافق و 26 % کاملاً موافق بودند. در تحلیل داده ها و در جستجوی همبستگی متغیرهای مستقل با از خود بیگانگی از ضریب همبستگی پیرسون بهره گرفته شد که نتایج به این شرح است: در فرضیه اول(به نظر می رسد ناخرسندی شغلی با از خود بیگانگی رابطه معنادار دارد.) ضریب همبستگی پیرسون برای ناخرسندی شغلی و از خود بیگانگی با احتمال کمتر از 001/0 و 438/0=r معنادار بود. بنابراین، ناخرسندی شغلی با از خود بیگانگی رابطه معنادار دارد. در فرضیه دوم( به نظر می رسد بی قدرتی با از خود بیگانگی رابطه معنادار دارد.) ضریب همبستگی برای بی قدرتی و از خود بیگانگی با احتمال کمتر از 001/0 و 448/0=r معنادار بود. بنابراین، بی قدرتی با از خود بیگانگی رابطه معنادار دارد. در فرضیه سوم( به نظر می رسد کنترل و نظارت مدیران با از خود بیگانگی رابطه معنادار دارد.) ضریب همبستگی پیرسون برای کنترل و نظارت مدیران و از خود بیگانگی با احتمال کمتر از 001/0 و 551/0=r معنادار بود. در نتیجه، کنترل و نظارت مدیران با از خود بیگانگی رابطه معنادار دارد. در فرضیه چهارم ( به نظر می رسد پایگاه اجتماعی، اقتصادی کارکنان با از خود بیگانگی رابطه معنادار دارد.) ضریب همبستگی پیرسون برای پایگاه اجتماعی، اقتصادی کارکنان و از خود بیگانگی با توجه به این نکته که 05/0 <sig است معنادار نبود. با این حال، برای برآورد میزان تأثیر متغیرهای مستقل بر متغیر وابست? از خود بیگانگی از رگرسیون چندمتغیری گام به گام (step wise) استفاده شد. ضریب همبستگی مبنایی برای تعیین دقت برآورد رگرسیون است. تحلیل رگرسیون این امکان را برای پژوهشگر ایجاد می کند که تغییرات متغیر وابسته را از طریق متغیرهای مستقل پیش بینی و سهم هر یک از متغیرهای مستقل را در تبیین متغیر وابسته تعیین کند. بنابراین به منظور تعیین سهم هر یک از عوامل چهارگانه( ناخرسندی شغلی، بی قدرتی، کنترل و نظارت مدیران، پایگاه اجتماعی، اقتصادی کارکنان) در از خود بیگانگی از آزمون گام به گام استفاده شد. با رگرسیون گام به گام تنها دو متغیر کنترل و نظارت مدیران و ناخرسندی شغلی وارد معادله شد که در مجموع 5/32 % تغییرات از خود بیگانگی را تبیین می کردند. خلاصه تحلیل رگرسیون نشان داد که کنترل و نظارت مدیران بیشترین تأثیر را بر از خود بیگانگی داشته است. در واقع، کنترل و نظارت مدیران 3/30 % و ناخرسندی شغلی 2/2 % از خود بیگانگی را تبیین می کرد و دو متغیر دیگر (بی قدرتی و پایگاه اجتماعی، اقتصادی) تأثیر ناچیزی بر از خود بیگانگی داشتند. پس می توان نتیجه گرفت که فرضیه دوم و چهارم پژوهش تأیید نشده و تنها فرضیه های اول و سوم مورد تأیید قرار گرفته است. همچنین به نظر می رسد که در تبیین از خود بیگانگی عوامل دیگری سهیم بوده اند که یا در پژوهش وارد نشده اند یا از دید پژوهشگر پنهان مانده اند. یکی از کارهایی که در این پژوهش و در بخش تحلیل داده ها صورت گرفت پرداختن به رابطه همبستگی متغیرهای مستقل با آنچه که ابعاد از خود بیگانگی یا آنچه در فرگرد اول به عنوان تعریف عملیاتی از خود بیگانگی ذکر شده است می باشد. در تعریف عملیاتی از خود بیگانگی چهار عنصر انزوا، بی تفاوتی، بی هنجاری و بی معنایی در فرگرد اول ذکر شد. نگارنده در تنظیم پرسش نامه هر یک از این چهار عنصر را به سنجش گذاشت و در بخش تحلیل داده ها به رابطه یابی متغیرهای مستقل با آنها به وسیله ضریب همبستگی پیرسون اقدام کرد. نتیجه گیری های بعدی مربوط به متغیرهای شخصی جمعیت نمونه است که شامل سمت، تحصیلات، درآمد، سن، سابقه کار، قسمت کاری، نوع استخدام، جنسیت و وضعیت تأهل می باشد. نتایج آزمون تحلیل واریانس یکطرفه (one way anova)بیانگر این بود که تحصیلات و درآمد بر از خود بیگانگی تأثیر معنادار دارد اما سمت پاسخگویان بر از خود بیگانگی تأثیری نداشت. طبق نتایج این آزمون میانگین از خود بیگانگی در افرادی که مدرک کارشناسی داشتند بیشتر و در بیسوادان کمتر بود. همچنین افرادی که درآمدشان کمتر از 400 هزارتومان بود میانگین از خود بیگانگی کمتری داشتند و افرادی که درآمدشان بین 700 تا 900 هزار تومان بود بیشترین میانگین از خود بیگانگی را از آن خود کرده بودند. به علاوه، نتایج این آزمون نشان داد که متغیرهای شخصی سن، سابقه کار، قسمت کاری و نوع استخدام بر از خود بیگانگی تأثیر نداشته است. از آزمون t برای گروه های مستقل استفاده شد. نتایج آزمون t نشان داد که وضعیت تأهل بر از خود بیگانگی تأثیر معنادار داشته است اما جنسیت افراد پاسخگو تأثیری بر از خود بیگانگی نداشت. آنچه از این آزمون برآمد این بود که افراد متأهل با میانگین 54/3 از افراد مجرد با میانگین 1/3 بیشتر از خود بیگانگی را تجربه می کنند. پیشنهادهای حاصل از پژوهش همانگونه که از نتایج پژوهش بر می آید، دو متغیر کنترل و نظارت مدیران و ناخرسندی شغلی بیشترین تأثیر را بر از خود بیگانگی داشتند. در نتیجه تمرکز پیشنهادهای مرتبط با پژوهش بر این دو متغیر خواهد بود. با توجه به مشاهدات نگارنده طی 5/3 سال اشتغال در این چاپخانه، به نظر می رسد مدیران ارشد این مجموعه از توانایی لازم برای اداره امور برخوردارند. با این حال، مدیران میانی و مدیران جزء یا به عبارتی سرپرستان و سرشیفت ها دوره های آموزشی لازم را درباره سمت خود پشت سر نگذاشته اند. بنابراین، پیشنهاد می شود که به سرپرستان و سرشیفت ها شیوه های حل مسئله و روش های برخورد اقناعی(در مقابل برخوردهای آمرانه و قهرآمیز) آموزش داده شود. گردش های یک روزه در طبیعت با حضور کارکنان، سرپرستان، سرشیفت ها و مدیران به همبستگی و یگانگی کارکنان و مدیران کمک خواهد کرد. پیشنهاد دیگر، تشکیل گروهی از کارکنان است که دارای ذوق هنری و نگاه زیبایی شناختی باشند تا مدیریت بتواند نظر آنها را در مورد زیباسازی محیط کار جویا شود که به نظر می رسد به احساس سهیم بودن کارکنان در تصمیم گیری های مدیران کمک می کند. آزمایش کلاسیک مایو نشان داده است که حتی اگر کار کسل کننده باشد، چنانچه کارگران بدانند در کاری شرکت دارند که به وسیله فردی با استعداد و با روح که توانایی برانگیختن علاقه و مشارکت آنان را دارد رهبری می شود، به آن دل خواهند بست(فروم،1387، ص139). نکته دیگر، همان طور که در فصل اول بیان شد، تلفیق مالکیت و مدیریت در این مجموعه است. به نظر می رسد زمانی که سرمایه مالی یک مجموعه تجاری از یک سطح مشخص فراتر رفت، لازم است که مالکین اداره امور را به عهده مدیران که در واقع، حکم همکار را با کارکنان دارند بگذارند. اشتراک شخصیت مدیر با شخصیت مالک از آنان نه چهره یک مدیر بلکه چهره یک رئیس را تصویر می کند. به طور عموم، مالکین به سودهای کوتاه مدت فکر می کنند و روش مدیریتی خود را بر اساس آن تنظیم می کنند. اما مدیران با آینده نگری سود بلندمدت را در نظر می گیرند، هرچند ممکن است این موضوع هزینه هایی نیز به همراه داشته باشد. در مورد ناخرسندی شغلی، یکی از فاکتورها، درآمد کارکنان است. در پرسش های عمومی پرسش نامه، میزان درآمد کارکنان به این شکل سوال شده بود: درآمد(حقوق+اضافه کار+کارانه). بررسی فراوانی پاسخ ها به این پرسش نشان می داد 6 % در پاسخ به این پرسش تنها حقوق را مد نظر داشته اند. تعدادی ازافراد اضافه کار را نیز در نظر گرفته بودند و افراد کمی(7/12 %) کارانه را جزء درآمد محسوب کرده بودند. آنچه در قراردادهای کارکنان مشاهده می شود تنها ذکر حداقل حقوق قانونی است که هر سال از سوی وزارت کار اعلام می شود. به عبارت دیگر، 6 % از کارکنان آنچه را امضا کرده اند به مثابه درآمد خود پنداشته اند. حال آنکه به سایر منابع درآمد خود توجه نکرده اند. در گفتگو با مدیران ارشد مشخص شد که این موضوع به وسیله تدوین نظام جدید حقوق و دستمزد در حال بررسی و اصلاح است که به نظر می رسد در آینده بر میزان ناخرسندی شغلی تأثیرگذار باشد. به خصوص در شرایط کنونی که با هدفمندی یارانه ها گرانی و تورم کم نظیری وضعیت اقتصادی کارکنان را متأثر کرده است. نتایج پاسخ های داده شده به پرسش «امکانات رفاهی» نشان دهنده رضایتمندی مناسبی بود، با این حال پیشنهاد می شود با اجاره یک سالن یا زمین ورزشی میزان رضایت از امکانات رفاهی را افزایش داد. ایجاد گروه های ورزشی در محیط کار(ایجاد گروه غیر رسمی درون گروه رسمی) ممکن است مانند گمینشافت فردیناند تونیس عمل کند و همبستگی در میان کارکنان را افزایش دهد. در پایان به پژوهش رابرت بلونر در مورد چهار صنعت عمده امریکا استناد می کنیم. بلونر پایین بودن سطح از خود بیگانگی را در بین کارگران صنایع شیمیایی ناشی از مدیریت روشن بینانه یا پیشرو (متغیر کنترل و نظارت مدیران) به اضافه دستمزدهای بالا (متغیر ناخرسندی شغلی) می داند(توسلی، 1387،ص105). پیشنهادهای جانبی یکی از این پیشنهادها می تواند تدارک وسایل سرگرمی هدفمند باشد. نصب تخته هدف گیری به تمرکز کارکنان کمک شایانی خواهد کرد. آنها با نشانه روی سیبل پیش روی خود هدفمندی در زندگی را در ناخودآگاه خود تقویت می کنند. همچنین استفاده از شطرنج در محیط کار به کارکنان می آموزد که مسائل خود را با تفکر حل کنند و از روش های هنجارمند برای حل مشکلات خود استفاده کنند. شطرنج نیروی تفکر را در افراد افزایش می دهد و به نظر می رسد رقابت هنجارمند را در آنها تقویت کند. امکان استفاده کارکنان و خانواده های آنها از شهربازی، سینما، تئاتر، کنسرت های موسیقی و رستوران های درجه یک، هم به پیوندهای خانوادگی کارکنان کمک می کند و هم احساس رضایتمندی از شغل را تقویت خواهد کرد. پیشنهاد دیگر، استفاده از رنگ های شاد و فضای سبز عمودی (به دلیل کمبود فضا) و موسیقی معناگرا در محیط کار است که می تواند کارکنان را از کسالت دور کند. مورد دیگر، استفاده از نوشته هایی است که دارای محتوای منسجم کننده و مسئولیت آور باشد. و در نهایت، می توان به تهیه یک خبرنامه داخلی اقدام کرد که اخبار متنوعی از کارکنان، محیط کار، موفقیت فرزندان آنها، تبریک روز تولد کارکنان و فرزندان آنها، اعلام تسلیت به کارکنانی که عزیزان خود را از دست داده اند، اعلام اسامی کارکنانی که مورد تشویق قرار گرفته اند، برگزاری مسابقات فرهنگی و ... را به انتشار گذارد. پیشنهاد برای پژوهشگران پسین به پژوهشگران پسین پیشنهاد می شود در پژوهش های میدانی از سایر روش های نمونه گیری مانند خوشه ای و طبقه ای بهره گیرند. همچنین امکان بهره گیری از روش تحلیل عاملی(factor analysis) در تحلیل داده ها نیز می تواند وجود داشته باشد. در پژوهش های اسنادی پیشنهاد می شود به بیگانگی در هنر، ادبیات، سیاست، مذهب، خانواده، فرهنگ و آموزش پرداخته شود.
الهام شجاعی کاشانی امیر مسعود امیر مظاهری
در جهان امروز ، برنامه ریزی در امور اجتماعی از اهمیت ویژه ای برخوردار است ، و جمعیت شناسی و اهمیت به آن به لحاظ میزان موالید و مرگ و میر، از جمله مواردی است که کشورها برای آن اهمیت خاصی قائل شده اند. می توان عمده ترین دلایل آن را کمبود منابع و محدودیت در امکانات دانست. از سویی دیگر شناخت عوامل مرگ و میر و زاد و ولد در یک جامعه می تواند دورنمای هرم انسانی جامعه را مشخص نماید و بر این اساس برنامه ریزان توانایی جمع بندی و مدیریت عوامل فوق را خواهند داشت . پژوهش حاضر که هدف آن بررسی تاثیر عوامل اقتصادی ، اجتماعی و جمعیتی بر میزان باروری در زنان 25 تا 49 ساله شهر قمصر کاشان است ضمن بررسی دیدگاهها و تئوریهای گوناگون اندیشمندان این حوزه ،به بحث و بررسی در این خصوص پرداخته و در این بین با استفاده از ابزارهای لازم ، در تحقیقات میدانی به این نتیجه دست یافته است که سن زنان و تحصیلات از جمله عواملی است که می تواند در میزان باروری زنان 25 تا 49 ساله قمصر کاشان تاثیر گذار باشد به نحوی که در این تاثیر گذاری سن با 514/0 وضعیت محل سکونت 228/0 بیشترین تاثیر را بر میزان باروری زنان گذارده است البته عواملی هم چون تحصیلات نیز می تواند در این زمینه موثر واقع گردد . بدیهی است که در بررسی میزان باروری و عوامل تاثیرگذار بر آن ، فرهنگها و قومیتها نیز باید مد نظر قرار گیرد کما اینکه در برخی از قومیتها امکان وجود فرزند بیشتر نشان از قدرت طایفه یا ایل محسوب گردد اما مطلبی که در پژوهش حاضر از اهمیت خاصی برخوردار است این است که با توجه به گسترش جوامع و بالا رفتن سطح اگاهی افراد و همچنین برخی مشکلات و محدودیتهای اقتصادی ، آحاد جامعه نیز به این نتیجه دست یافته اند که تعداد فرزندان را به نسبت امکانات و مقدورات خود کنترل نمایند. واژگان کلیدی : باروری ، ترجیح جنسی ، سطح تحصیلات ، روش های پیشگیری ، نوع اشتغال زنان
مراد غلام زاده امیر آشفته تهرانی
چکیده رشد بالای جمعیت از ویژگی های هم کشورهای کمتر توسعه یافته و در حال توسعه است، ایران نیز به عنوان کشوری در حال توسعه با این مسئله روبرو می باشد. گرایش به برنامه های رشد جمعیت به صورت بی رویه عامل مهم و باز دارنده در امور توسعه اقتصادی و اجتماعی در کشورهای در حال توسعه و از جمله کشور ما به حساب می آید. در این فرایند باروری از مهمترین و تأثیرگذارترین متغیر در ساختار جمعیتی در کشور می باشد. در این پژوهش عملکرد سازه های اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی موثر بر باروری زنان شوهر کرده شاغل در آموزش و پرورش و سایر زنان خانه دار شهر آبدانان از توابع استان ایلام مورد بررسی و پژوهش قرار گرفته اند که با تدوین 11 فرضیه به عنوان پایان نامه کارشناسی ارشد در رشته جمعیت شناسی انتخاب و به شکل پیمایشی و با استفاده از پرسشنامه اجرا گردید. جامعه آماری مورد بررسی زنان شوهر کرده شاغل در آموزش و پرورش این شهر و سایر زنان خانه دار می باشند که تعداد آنها 3637 نفر بوده و با استفاده فرمول کوکران از میان فرهنگیان 200 نفر و از میان غیر فرهنگیان 360 نفر به عنوان نمونه مورد بررسی قرار گرفته اند. در این فرضیه ها تأثیر متغیرهایی همچون ( سن ازدواج، تحصیلات، اشتغال زنان ، سیاستهای تنظیم خانواده، درآمد، داشتن امکانات زندگی، منبع درآمد، مکان زندگی، نقش زن در تصمیم گیری ، تعداد مسافرتها و نو گرایی) بر باروری مورد پژوهش و آزمون قرار گرفت که در مجموع ( بجز متغیرهای منبع درآمد و مکان زندگی و مسافرت به خارج) سایر متغیرها در شکل گیری نگرش زنان نسبت به باروری موثر بوده اند و ارتباط معنی داری با باروری زنان این شهر داشته اند. همچنین در مقایسه بین دو قشر فرهنگی و غیر فرهنگی از نمونه آماری فوق اختلاف معنی داری وجود دارد به شکلی که میزان باروری در میان غیر فرهنگیان نسبت به فرهنگیان بیشتر بوده است. واژه های کلیدی: باروری، نوگرایی، فرهنگ، اقتصاد، اجتماع، جامعه ، اشتغال، سطح تحصیلات، نگرش.
فضه هوشیار مهربان شهلا کاظمی پور
هدف از این پژوهش مقایسه «سبک زندگی» افراد با تأکید بر عوامل جمعیتی نظیر: سن و جنس و تحصیلات و شغل و تعداد افراد خانوار و قومیت می باشد. همچنین برای سنجش مفهوم سبک زندگی، پس از بررسی ادبیات تجربی و نظری تحقیق، از دو شاخص" مصرف فرهنگی" و "نحوه گذران اوقات فراغت" استفاده و مورد تعریف عملیاتی قرار گرفت تا بتوان از طریق سنجش آنها به میزان تفاوت ها و تشابه های میان سبک زندگی شهروندان مناطق 2و 19 شهر تهران دست یافت. با توجه به مبانی نظری مطروحه و دیدگاه پیر بوردیو در کتابش با عنوان "تمایز"، سه فرضیه مورد استخراج قرار گرفت. جامعه آماری کلیه شهروندان و افراد خانوار ساکن در مناطق 2و 19 شهر تهران می باشد که براساس آخرین آمار جمعیت ساکن منطقه 19 در حدود 249 هزار و منطقه 2 نیز دارای 645 هزار نفر بوده است. برآورد نمونه آماری ازطریق فرمول عمومی کوکران برابر با 384 نمونه می شد که با توجه به نظر استاد راهنما و میزان حجم نمونه به دلیل گستردگی جمعیت آماری و محدودیت های جمع آوری اطلاعات حجم نمونه برای هر منطقه 150 نفر مشخص گردید. همچنین با توجه به وجه توصیفی، گستردگی جامعه آماری و ضرورت تعمیم پذیری داده ها دراین تحقیق از روش نمونه گیری خوشه ای استفاده شده است. فرضیه های پژوهش شامل : 1- بین سبک زندگی شهروندان منطقه 2 و 19 شهر تهران و هریک از متغیر های جمعیت شناختی ، سن ، جنس ، تحصیلات ، شغل درآمد ، وضعیت مسکن ، تاهل ، تعداد افراد خانوار ، محل تولد ، قومیت ، منطقه محل سکونت و مدت سکونت رابطه معنا داری وجود دارد . 2- به نظر می رسد بین سبک زندگی و مصرف فرهنگی شهروندان منطقه 2 و 19 شهر تهران رابطه وجود دارد . 3- به نظر می رسد بین سبک زندگی و اوقات فراغت شهروندان منطقه 2 و 19 شهر تهران رابطه وجود دارد . آزمون فرضیه های پژوهش مبنی بر وجود رابطه بین متغیر های مستقل ( جمعیت شناختی، مصرف فرهنگی و اوقات فراغت ) و متغیر وابسته ( سبک زندگی ) با استفاده از آزمون خی دو و ضرایب وابسته برای هر یک از فرضیه ها، بطور کلی نشان می دهد که با توجه به اینکه سطح معناداری کوچکتر از سطح خطا است لذا فرض صفر رد می شود. به عبارتی دیگر در سطح اطمینان 95%درصد می توان گفت که داده های نمونه دلالت کافی برای تأیید فرض صفر را ندارد و بنابراین با 95%درصد اطمینان می توان گفت بین متغیرهای مستقل و سبک زندگی رابطه معناداری وجود دارد. لازم به ذکر می باشد در تحقیق حاضر، پرسشنامه نهایی از طریق پیش آزمون و حذف گویه های زاید و اضافه کردن گویه های لازم، و همچنین میزان آلفای کرونباخ مقیاس ها و شاخص های پرسشنامه محاسبه و تهیه گردید. آلفای کرونباخ یک از ضرایب متداول برای بررسی سازگاری درونی داده هاست که نشان داد پایایی متغیرهای اصلی پژوهش (مصرف فرهنگی: 642%، سبک زندگی: 617%، اوقات فراغت: 736%) در سطح قابل قبولی می باشد. در نهایت پس از جمع آوری اطلاعات حاصل از روش های تحقیق کمی وکیفی، داده ها کد گذاری و وارد نرم افزار آماریspss شده و براساس سئوالات، اهداف و فرضیه های تحقیق مورد پردازش، تجزیه و تحلیل و آزمون قرار گرفته اند و در مرحله بعد نتایج تحقیق در دو بخش توصیفی و تحلیلی نمایش داده شده است.
علی سیف اله زاده حسین ابوالحسن تنهایی
این پژوهش در صدد بررسی نقش نخبگان در شکل گیری جنبش مشروطه در دوره قاجار ، به منظور پاسخ به پرسش های مربوط به :«آیا نخبگان مذهبی ، نخبگان حاکم ، نخبگان غیر حاکم ، نخبگان لیبرال و سوسیالیست در شکل گیری جنبش مشروطه و برقراری اقتدار عقلانی و دموکراتیک نقش داشتند؟» می باشد. چارچوب نظری پژوهش تلفیقی از نظریه اقتدار ماکس وبر و agitation بلومر و طبقه فرادستان و فرودستان ابوالحسن تنهایی است. این پژوهش از نوع کیفی و از روش تاریخی برای مطالعه استفاده شده است. داده های پژوهش از طریق فن کتابخانه ای به دست آمد.حدود مطالعه از زمان به صدارت رسیدن امیر کبیر(1227/1849)تا شکل گیری مجلس دوم(1288-1909)می باشد. نتایج این مطالعه شامل یافته های توصیفی و تحلیلی است که نشان می دهد، اصلاحات نخبگان درون حکومت با ساختار طبقاتی فرادستان در بیداری مردم ایران نقش داشت. نخبگان غیر حاکم یا ایدئولوژیک که جزو طبقه فرودستان بودند با سخنرانی و نوشتن کتاب و رسالات باعث بیداری مردم شدند. نخبگان مذهبی نو اندیش باعث پیشبرد اهداف مشروطه خواهی شدند ولی شیخ فضل ا... در نقش قشر فرعی طبقه فرادستان در مقابل آزادیخواهان مقاومت می کرد. شخصیت های لیبرال و سوسیالیست با ترویج اندیشه های مدرن و فعالیت در صحنه اجتماعی و سیاسی باعث بیداری و پیروزی جنبش شدند.
شهرزاد مشیدی محمد صادق مهدوی
موضوع پژوهش مطالعه تحول معیارهای همسرگزینی می باشد . مبانی نظری بر پایه نظریه پردازان جامعه شناسی خانواده ، لارنس استون ، تالکوت پارسونز ، رنه کونیگ ، بروس کوئن ، ویلیام جی گود ، راندل کالینز ، هلموت شلسکی ، جورج هومنز ، پیتر بلاو ، ماکس وبر ، رابرت کی مرتن ، هانری مندراس ، ازکمپ ، باورمن ، محمد صادق مهدوی ، برجس و والین ، برنارد مورستین ، فردریک واندنبرگ ، رابرت وینچ ، امیل دورکیم ، ریمون آرون تدوین شده است . تحول همسرگزینی از انتخاب خانواده به انتخاب آزاد حرکت کرده است و تحولات همسرگزینی در جوانان طبقات بالا در مقایسه با گروههای دیگر نمود بیشتری داشته است . همچنین مدرن شدن باعث بالا رفتن سن ازدواج و تبعیت کمتر جوانان از والدینشان می شود . و همانگونه که در جامعه سنتی همسرگزینی از طریق خانواده باعث انسجام اجتماعی است ، در جامعه مدرن ، همسرگزینی از طریق انتخاب آزادانه فردی منجر به انسجام اجتماعی می شود . همچنین با تحول معیارهای همسرگزینی با بحران نظام خانواده و خویشاوندی روبرو می شویم و تحول معیارهای همسرگزینی با ابهام معیارهای همسرگزینی همراه می باشد و در نهایت تحول معیارهای همسرگزینی ، ناشی تحول هدف تشکیل خانواده از خانواده دائم و با ثبات و هدفمند به خانواده موقت و بی هدف و بی ثبات می باشد . جامعه مورد مطالعه جوانان 29-20 ساله و والدین 69-500 ساله شهر اراک در سال 1389 بوده است . روش نمونه برداری سهمیه ای و حجم نمونه 400 نفر بوده است . شیوه جمع آوری اطلاعات به صورت پرسشنامه بوده است . یافته ها پس از جمع آوری با استفاده از نرم افزار spss و با استفاده از روش های آماری ضریب همبستگی اسپیرمن ، رگرسیون ، تحلیل عاملی و تحلیل مسیر مورد تحلیل قرار گرفته است . در ابتدا با استفاده از روش آماری ضریب همبستگی اسپیرمن ، وجود همبستگی و معنی داری رابطه های بین متغیرها مورد سنجش قرار گرفته و سپس میزان همبستگی و اثر متغیرها با استفاده از روش های رگرسیون چند متغیره و تحلیل عاملی و تحلیل مسیر محاسبه گردیده است . در پژوهش حاضر همه فرضیه ها به اثبات رسیدند ، به نحوی که رابطه معنی دار بین متغیرهای مستقل و وابسته به اثبات رسیده و میزان این تاثیر گذاری ها با استفاده از تحلیل مسیر مشخص شده است .همچنین در این پژوهش ملاحظه گردید که معیارهای همسرگزینی در نسل جوان متحول شده و تحولات همسرگزینی بیشترجوانان طبقه بالا را دستخوش تحول کرده است . نتایج یافته های حاصل از این مقاله پژوهشی نشاندهنده تحول شیوه های همسر گزینی به صورت زیر می باشد : 1. حرکت شیوه همسرگزینی بر پایه تبعیت از نظر خانواده به همسرگزینی بر پایه عشق آزاد. 2. حرکت شیوه همسرگزینی با الگوهای مشخص و روشن معیارهای همسرگزینی به سوی ابهام در الگوها 3. تحول الگوهای همسرگزینی از تحصیل منافع به سبب تبعیت از والدین به تحصیل منافع بر اساس معیارهای فردی انتخاب آزاد همسر. 4. حرکت از تشکیل خانواده سنتی با ثبات هدفمند به خانواده جدید بی ثبات و بی هدف . 5. حرکت ارزشهای خانواده از ارزشهای سنتی مبتنی بر پایداری و حفظ خانواده به هر قیمت به سوی ارزشهای جدید و از بین بردن قبح طلاق و رواج جدایی است.
فرحناز باباپور سید رضا معینی
شاخصهای مرگ و میر کودکان زیر 5 سال جزو معیارهای مهم در ارزیابی وضعیت بهداشتی جامعه می باشد. این شاخصها نشان دهنده ابعاد مختلف سلامت و میزان دسترسی افراد جامعه به امکانات مختلف در بخشهای متفاوت خدماتی و اجتماعی جامعه است که نهایتا مرگ و میر کودکان را تحت تاثیر قرارمی دهند .ما در این تحقیق به بررسی علل مرگ و میر و عوامل اجتماعی زمینه ساز بروز علل مرگ در مناطق روستایی استان اردبیل طی سالهای 89-88 می پردازیم تاببینیم عوامل موثر درمرگ و میر کودکان زیر 5 سال مناطق روستایی این استان کدامند و چگونه می توانیم روند روبه کاهش مرگ و میر را در این استان با لحاظ نمودن علل و عوامل موثر سرعت بخشید .در این مطالعه ،جامعه آماری شامل کلیه کودکان کمتر از 5 سال فوت شده در مناطق روستایی استان در طی سالهای 89-88 می باشد .روش تحقیق در این پژوهش از نوع روش اسنادی و گذشته نگر می باشد که با مراجعه به پرونده بهداشتی خانواده های کلیه کودکان کمتر از 5 سال فوت شده در مناطق روستایی استان وتکمیل پرسشنامه در طی سالهای مذکور است .ابزار اندازه گیری استفاده از نرم افزار آماری spss16 و excel به منظور توصیف و تحلیل نتایج می باشد .همچنین به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روشهای آماری توصیفی و استنباطی مانند آزمون کای اسکور استفاده شده است . نتایج نشان می دهند که مهم ترین علت های مرگ و میر در سالهای 88 تا 89 مربوط به ناهنجاری مادرزادی ،نارسی و سوانح و حوادث بوده است همچنین مشخص شد که الگوی مرگ و میر کودکان زیر 5 سال روستایی استان اردبیل تقریبا مشابه الگوی کشوری می باشد - نسبت خویشاوندی والدین ، سن مادر ، تحصیلات مادر ، اشتغال مادر ،رتبه کودک همچنین جنس کودک در مرگ و میر کودکان کمتر از 5 سال تاثیر دارد ..بنابراین بایستی مداخلات لازم هماهنگ با کشور و مداخلات بومی جهت کاهش میزان مرگ و میر انجام پذیرد .
مریم اهدایی سعید معدنی
چکیده هدف از این تحقیق بررسی عوامل موثر در اعتیاد زنان در بین مراجعه کنندگان به درمانگاه ترک اعتیاد سرزمین پاک استان البرز می باشد. در این تحقیق از روش اسنادی و پرسشنامه استفاده گردید. اهمیت اصلی این مسئله در این است که گرایش زنان به مصرف مواد مخدر می تواند به عنوان یک خطر جدی برای جامعه محسوب شود. از این رو با بررسی عوامل شخصیتی، اجتماعی و خانوادگی، موضوع اعتیاد زنان مورد مطالعه قرار گرفت. در این تحقیق با استفاده از چارچوب نظری نظریه انزواطلبی مرتن، نظریه برچسب زنی، نظریه بی هنجاری (آنومی) دورکیم، نظریه پیوند افتراقی سادرلند و ناکامی منزلتی کوهن به مسئله گرایش زنان به اعتیاد پرداخته شد. بدین منظور در این تحقیق از دو جامعه آماری نمونه گیری به عمل آمد که جامعه زنان معتاد 60 نفر، و زنان غیر معتاد 40 نفر از روش نمونه گیری تمام شماری در بین زنان معتاد و نمونه گیری سیستماتیک در بین زنان غیر معتاد نمونه گیری و سپس پرسش به عمل آمد. از طریق ابزار پرسشنامه، ده فرضیه مورد نظر در این تحقیق، مورد ارزیابی قرار گرفت و به اطلاعات پایه دست یافته شد، سپس با استفاده از نرم افزار spss جهت توصیف داده ها، آزمون کالموگراف اسمرینوف، آزمون لوین، آزمون t برای گروه های مستقل و آزمون کای اسکوئر استفاده گردید. نتایج تحقیق نشان می دهد که پایگاه اجتماعی- اقتصادی مصرف کنندگان، میزان درگیری و خشونت و ناسازگاری میان اعضای خانواده، دوستان ناباب، دسترسی آسان به مواد مخدر، میزان لذت جویی و راحت طلبی، میزان دینداری افراد، میزان افسردگی و وجود افراد معتاد دیگر در خانواده می تواند عامل موثری در بروز اعتیاد زنان باشد. کلمات کلیدی: مواد مخدر، اعتیاد، زنان معتاد.
نفیسه ابراهیمیان حسین آقا جانی
ایرانیان از دیرترین روزگار به اصول اخلاقی معتقد بوده و بنا به دستور پیامبر باستانی خود از اندیشه نیک، گفتار و کردار نیک پیروی می کردند و حتی با غیر ایرانی رفتار با عدل و انصاف داشتند، بدیهی است با زنان هم بر مبنای این اصول به عدل و انصاف رفتار می کردند.از آثاری که طی حفاری های شوش پیدا شده و نیز تحقیقاتی که از روی قراین تاریخی و اسناد و سنگهای منقوش معمول است که زن به صورت ربه النوع مجسم و مورد ستایش قرار می گرفته و از لحاظ اجتماعی هم مقامی ارجمند داشته است. بنا به اعتقاد ایرانیان عهد باستان زن و مرد را اهورامزدا آزاد و یکسان و محترم خلق کرده و اهورامزدا با آن دو به یک زبان سخن گفته و قانون و دستور یکسانی را برای زندگیشان مقرر داشته است. اکنون این سوال پیش می آید که: پایگاه اجتماعی، فرهنگی زنان در ایران باستان عصر هخامنشیان چگونه بوده است؟ در این تحقیق منابع اصلی مورد استفاده، کتب و مدارک منثور و منظومی است که از دوره های گذشته به جای مانده است. اسنادی که در پژوهش اسنادی مورد استفاده قرار میگیرند عمدتا شامل اطلاعات و نتایجی است که توسط نویسندگان و پژوهشگران قبلی در حوزه مورد بحث فراهم گردیده اند. اما آنچه معروف است اینکه؛ پژوهش اسناد اعم از اسنادی و تاریخی است؛ به همین جهت در این نوشتار تحقیق کتابخانه ای به عنوان یکی از اقسام تحقیق اسنادی مورد بررسی قرار خواهد گرفت. و اما در پاسخ به سوالات زیر باید گفت: موقعیت اجتماعی فرهنگی زنان در عهد هخامنشیان چگونه بوده است؟ نقش اسطوره های زن در دور? هخامنشیان چگونه بوده است؟ منزلت زنان در دور? هخامنشیان چگونه بوده است؟ در دوره ی هخامنشی ها، اگر چه مقام و موقعیت اجتماعی زن به پایه ی گذشته نمی رسید و همچنین حقوق و امکانات او در خارج از خانه و اجتماع از بعضی جهات با مرد نمی توانست قابل مقایسه باشد ولی آنچه به تحقیق دانسته شده تا حد زیادی انسانی و عادلانه بوده است .
زری وحدتیان امیر آشفته تهرانی
این پژوهش به منظور بررسی تاثیر توانمند سازی زنان سرپرست خانوار بر کاهش مشکلات اجتماعی-اقتصادی این زنان وفرزندانشان توانمند سازی امری ضروری جهت توانمند کردن افراد کم درآمد برای رسیدن به حقوقشان از طریق دستیابی وکنترل بر منابع طبیعی سازمان موجود وتغییر یافته تعریف می شود .ازآنجا که در تمام جامعه ها زنان سرپرست خانوار ازآسیب پذیرترین لایه های جامعه هستند که با دشواری وسختی های بیشماری روبرو هستند سعی میشود در طرح توانمند سازی به این افراد کمک شود تا بتوانند بر ضعف هایشان غلبه کنند وجنبه های مشترک زندگیشان را بهبود بخشند ومهارت ها وتوانایی هایشان را برای کنترل عاقلانه بر زندگی افزایش داده وآنها را در عمل پیاده نمایند وبا آموزش مهارت های حرفه ای به ایجاد پیشه وبالا بردن سطح درآمد مناسب به این زنان یاری رساند ومیزان آسیب پذیری این زنان را کاهش داد.هفت فرضیه ویک سوال در این پژوهش مطرح شده .جامعه آماری از نوع تمام شمار میباشد که در خانه آوای ماندگار محله مولوی تحت تعلیم وآموزش قرار داشتند .با استفاده از روش پیمایشی وبر اساس تئوری های به کار برده شده به تهیه پرسشنامه پرداخته تا از این طریق در کمترین زمان بیشترین اطلاعات جمع آوری گردد.با انجام روش های آماری مرتبط با فرضیه ها جداولی رسم شد که پس از تفسیر آنها نتایج حاصل شد که نشان دهنده ی آن است که اگر توانمند سازی به صورت اصولی ودقیق همانگونه در سایر کشورها اجرا می شود، اجرا شود نتایج مثبتی به همراه خواهد داشت. کلید واژه ها: زنان سرپرست خانوار –توانمند سازی –مشکلات اجتماعی –مشکلات اقتصادی
جواد غریب سید محمد ثقفی نژاد
پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل اجتماعی موثر بر میزان دینداری دانشجویان دانشگاه آزاد نوشهر انجام شده است. در این پژوهش آنچه مورد توجه است، ضرورت اهمیت دادن به دینداری دانشجویان است. چارچوب نظری و مدل تحلیلی با استفاده از نظریه نظریه پردازانی همچون کارل مارکس، ماکس وبر، امبل دورکیم و پیتر برگر و تامس لاکمن ارائه شد. این پژوهش به روش پیمایشی انجام شد و با تکنیک پرسشنامه که دارای اعتبار صوری و اعتبار سازه ای و اعتماد (آلفای کرونباخ بالای 70 درصد) به گردآوری اطلاعات اقدام شد. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی 5480 نفر از دانشجویان دانشگاه آزاد نوشهر بودند که از بین آن ها با استفاده از فرمول کوکران تعداد 358 نفر به روش تصدفی طبقه ای به عنوان نمونه انتخاب گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از دو شیوه آمار توصیفی و استنباطی و با بهره گیری از نرم افزار spss، پس از تهیه جدول ماتریس، اطلاعات در قالب جداول یک بعدی و دوبعدی تنظیم شد. یافته های پژوهش نشانگر این بودند که دینداری دانشجویان در حد متوسط رو به پایینی می باشد و میزان دینداری (متغیر وابسته) با متغیرهای جنسیت، پایگاه اقتصادی- اجتماعی، رسانه های جمعی، نوگرایی و تعلق سیاسی رابطه معنی داری دارد. بین متغیر سن با دینداری هیچ گونه رابطه معنی داری مشاهده نشد
سهیلا کرمی کشمرزی سیدرضا معینی
هدف این پژوهش بررسی عوامل اقتصادی ، اجتماعی و جمعیت موثر بر باروری زنان 49-15 ساله همسردار منطقه 2 تهران می باشد . برای انجام این پژوهش با استفاده از روش پیمایشی با تکنیک پرسشنامه ، 385 زن همسردار 49-15 ساله منطقه 2 تهران در سال 1388 با استفاده از نمونه گیری تصادفی مورد سوال قرار گرفتند . بعد از جمع آوری پرسشنامه ها داده ها با استفاده از نرم افزار spss تجزیه و تحلیل شد آمار استنباطی که در تجزیه و تحلیل به کار گرفته شد ، شامل آزمودن خی دو و ضریب همبستگی اسپیرین می باشد . در این تحلیل متغیرهای سن زنان ، سن شوهران ، میزان تحصیلات زنان ، میزان تحصیلات شوهران ، نوع شغل زنان ، نوع شغل شوهران ، تعداد فرزندان ، تعداد دلخواه فرزندان ، میزان تصمیم گیری زنان در خصوص باروری، ترجیح سنی به نفع پسر ، میزان درآمد خانواده ، میزان هزینه خانواده ، میزان آشنایی با وسایل جلوگیری از باروری مورد بررسی قرار گرفتند . نتایج تحقیق 1- بین سن ازدواج زنان و میزان باروری آنها رابطه وجود دارد . 2- بین سطح تحصیلات زنان و میزان باروری آنها رابطه وجود دارد . 3- بین اشتغال زنان و میزان باروری (تعداد فرزندان) رابطه وجود دارد . 4- بین استقلال زنان و میزان باروری آنها رابطه وجود دارد . 5- بین ترجیح سنی فرزندان (به نفع پسر) و میزان باروری رابطه وجود دارد . 6- بین روش های پیش گیری از بارداری و میزان باروری آنها رابطه وجود دارد . 7- بین میزان درآمد خانواده و میزان باروری (تعداد فرزندان) رابطه وجود دارد . لازم به ذکر است که از 7 فرضیه این تحقیق ، 5 فرضیه تأیید شد و 2 فرضیه مربوط به میزان درآمد خانواده و ترجیح جنسی رد شد .
مرضیه عموقلی میراخوری زهرا قاسمی
پژوهش حاضر به منظور« بررسی عوامل موثر بر گرایش جوانان به انواع موسیقی مطالعه موردی جوانان 17 تا 27 سال مناطق 1 و 3 شهر تهران» می باشد. جامعه آماری ما شامل کلیه جوانان 17 تا 27 سال مناطق 1 و 3 شهر تهران و نمونه آماری ما 383 نفر می باشد که به روش نمونه گیری تصادفی اتفاقی گزینش شده اند. روش پژوهش مطالعه اسنادی و کتابخانه ای و توصیفی- پیمایشی می باشد. لذا علاوه بر مطالعه کتابخانه ای با تکنیک پرسشنامه ای که 52 سئوال را در برمی گیرد، عوامل موثر بر گرایش جوانان مناطق 1 و 3 شهر تهران مورد بررسی قرار گرفته است که شامل بررسی 8 هدف می باشد: 1ـ شناخت انواع موسیقی (تعریف انواع موسیقی) 2- شناخت جوانان و ویژگی های آنها 3- بررسی گرایش جوانان به انواع موسیقی 4- شناخت اثرات سرمایه اقتصادی ( میزان ثروت و درآمد) بر گرایش جوانان به انواع موسیقی 5- شناخت اثرات سرمایه فرهنگی( میزان تحصیلات و...) برگرایش جوانان به انواع موسیقی 6- شناخت اثرات سرمایه اجتماعی( میزان مشارکت در انجمن های مختلف و ...) بر گرایش جوانان به انواع موسیقی 7- شناخت نوع و سبک زندگی (میزان آزادی عمل، استقلال و ...) برگرایش جوانان به انواع موسیقی 8- تبیین اثرگذاری متغیرهای زمینه ای (جنس و سن) برگرایش جوانان به انواع موسیقی. در یافته های جداول توصیفی، سرمایه های اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و نوع سبک زندگی جوانان و گرایش جوانان به انواع موسیقی دارای سطح خوبی است. به منظور سنجش رابطه میان هریک از سرمایه های اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، نوع و سبک زندگی و متغیرهای زمینه ای با گرایش جوانان به انواع موسیقی و تحلیل آمار استنباطی، از جداول تحلیل و آزمون خی2، کای اسکویر، تاوبی کندال و ضریب همبستگی پیرسون استفاده شده است و نتایج حاصله چنین بدست آمده است: بین سرمایه های اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، نوع و سبک زندگی و گرایش به موسیقی رابطه مستقیم وجود دارد. یعنی هرچه سرمایه های اقتصادی،فرهنگی، اجتماعی، نوع و سبک زندگی بیشتر باشد میزان گرایش به موسیقی نیز بیشتر می شود. همچنین بین متغیر زمینه ای سن و میزان گرایش بر موسیقی رابطه معنادار وجود دارد. بین متغیر جنس و گرایش به موسیقی رابطه ای وجود ندارد. بنابراین از 6 فرضیه مطرح شده، 5 فرضیه تحقیق تایید شده و رابطه معنادار بین این متغیرها و گرایش به موسیقی بدست آمده است.
سهراب قلی پور امیر آشفته تهرانی
جهانی شدن پدیده ای است که زوایای مختلف زندگی امروزی ما از قبیل سازمان ها، اجتماعات و هویت های فرهنگی را در برگرفته است. شدت و حدت جهانی شدن در سال های اخیر به مراتب بیشتر شده است. شهرستان هرسین نیز در سال هایی از این تأثیرات بی نصیب نبوده است. فشردگی زمان ـ فضا و از جا کندگی از ویژگی های مهم جهانی شدن هستند.از طرف دیگر، زمان، فضا و فرهنگ پایه های اساسی هر نوع هویت فرهنگی هستند به همین خاطر بیشترین تأثیر جهانی شدن بر روی هویت است. این رساله می خواهد تاثیر فرآیندهای جهانی شدن را بر هویت فرهنگی جوانان شهر هرسین بررسی نماید. پارادایم نظری این پژوهش مطالعات فرهنگی، روش بررسی آن «پیمایش» و تکنیک های جمع آوری اطلاعات پرسشنامه است. داده های این پژوهش حاکی از آن است که: جوانان شهر هرسین در فرآیندهای یکسان کننده جهانی هضم نشده اند. آن ها با استفاده از فرصت ها و امکانات جهانی شدن هویت فرهنگیِ خویش را به شیوه ای عام گرایانه بازسازی می کنند یعنی عناصر عام وجهانی را با عناصر خاص و محلی تلفیق کرده اند و نوعی هویت ترکیبی را به وجود اورده اند. عناصر فرهنگی قدرت هویت سازی مشابهی ندارند.عناصر فرهنگی ای که در معرض فرایندهای قدرت، مقاومت و تفاوت قرار دارند از توان هویت سازی بالاتری برخوردارند. واژگان کلیدی: جهانی شدن رسانه، هویت فرهنگی، بازسازی عام گرایانه، ازجاکندگی، فشردگی زمان و مکان
محمد فلاح کتی لته امیر آشفته تهرانی
جمعیت درحال گذردرجامعه ای که در جریان یک تحول عظیم اجتماعی است مسایلی را مطرح می سازد که به شکل بسیار در هم تنیده¬ای ابعاد جمعیتی- اجتماعی می یابد و با مسائل دیگر در هم می آمیزد و شناخت و حل فصل آنها راه و روش خردمندانه می طلبد. سلامت ما تنها نتیجه چگونگی زندگی کردن ما نیست بلکه از نوع شغلی که در اختیار داریم، درآمد ما و جهان اجتماعی ای که در آن مقیم هستیم نیز متاثر است. تا وقتی که مردم از چگونگی وقوع بیماری ها اگاهی نداشتند وراههای تشخیص ودرمان آنها را نمی دانستند، امراض گوناگون در میان آنها شیوع داشت. برای بهبود جمعیت انسانی و توسعه کشور ، حفظ تندرستی و وضعیت سلامتی در ابعاد مختلف (جسمی ، روانی، معنوی واجتماعی ) به طور عام برای تمام افراد و وضعیت افراد یکه توان جمعیتی کشور به دوش آنهاست (جمعیت 35 تا 65 ) به طورخاص، امری اجتناب ناپذیر می باشد. امروز بیماری های غیر مسری ازجمله بیماری های قلبی ـ عروقی شایع ترین بیماری ها و اصلی ترین عامل مرگ و میر در بین گروه های سنی خاصی هستند. شیوع این بیماری ها علاوه بر علل زیستی – بیولوژیکی و زیستی- روانی با عوامل محیطی و اجتماعی بویژه سبک زندگی افراد مرتبطند. از سویی مطالعه در زمینه سبک زندگی بهداشتی به لحاظ کاربردی نیز بسیار حائز اهمیت است. اگربتوان الگوهای سبک زندگی را براساس گروه بندی های اجتماعی تبیین و توزیع اجتماعی آن ها را شناسایی کرد، میتوان سیاست هایی برای ارتقای سلامت در پیش گرفت. هدف این پژوهش توصیف ویژگیهای فردی و اجتماعی او سبک زندگی فرد مبتلا و غیر مبتلا به بیماری های قلبی - عروقی است. این تحقیق سعی کرده است تا با توجه به توانمندی ها و همچنین محدودیت های زمانی و مکانی به بررسی گوشه ای از مسائل مربوط، در زمینه سبک زندگی و تاثیر آن بر وضغیت سلامتی افراد بپردازد تا بتواند بخشی از این خلاء علمی و همچنین ضرورت اجتماعی و جمعیت شناسی آن را پر کند. روش تحقیق مورد استفاده علی- مقایسه ای می باشد. مهم ترین تکنیک جمع آوری داده های این تحقیق پرسشنامه است. جمعیت آماری شامل گروه مورد است که در شهرستان قائم شهر زندگی می کنند و به بیماری های قلبی عروقی مبتلا هستند و انتخاب گروه شاهد از همین شهرستان برای مقایسه این جمعیت از گروه سنی 35 تا 65 سال انتخاب شده اند. با توجه به گروه سنی جمعیت آماری تحقیق(35 تا 65 سال) و وضعیت های خاص این گروه سنی پرسشنامه به صورت مصاحبه ای تکمیل شده است. تجزیه و تحلیل داده های تحقیق با استفاده از نرم افزار spss13 از آمارهای توصیفی و آزمون های آماری از قبیلx2 ( خی دو) و...تحلیل عامل، و رگرسیون لوجستیک استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان داد که بین دو گروه مبتلا و غیر مبتلا به بیماری قلبی–عروقی ویژگی های فردی، اجتماعی افراد مورد بررسی در بعضی از متغیرها بین دو گروه متفاوت معناداری وجود دارد در متغیرهای سن و محل اقامت ما تفاوتی را به خاطر همسان سازی مشاهده نمی کنیم ولی در متغیرهایی مثل میزان تحصیلات، میزان درآمد و وضعیت اشتغال و میزان حیات والدین و تعداد فرزندان تفاوت قابل ملاحظه ای را مشاهده می کنیم. همچنین در ارتباط با سبک زندگی بهداشتی یافته های تحلیلی نشان می دهد که بین سبک زندگی بهداشتی با وضعیت سلامت رابطه معنادار وجود دارد.
ملیحه اعرابی رضا فاضل
پیوند انسان در گروه های اجتماعی و سیاسی، ضرورت مشارکت اجتماعی افراد را فراهم ساخته و نوع مسئولیت و کارکرد و جایگاه واقعی و یا آرمانی فرد را معین می سازد. انسان اجتماعی برای خود دارای گرایش های سیاسی خاصی است. هدف این تحقیق، بررسی پایگاه اجتماعی و اقتصادی جوانان 19-29 سال شهر تهران در گرایش سیاسی است. روش مورد استفاده در این پژوهش نیز، پیمایش بوده و جامعه آماری جوانان 19-29 سال شهر تهران است و به دلیل گستردگی حجم جامعه آماری پنج منطقه(1-6-9-13-20) را به عنوان حجم نمونه به تعداد 400 نفر انتخاب نمودیم. نحوه نمونه گیری نیز به صورت تصادفی سهیمه ای است. از مهمترین نتایج این تحقیق این است که بین پایگاه اجتماعی-اقتصادی جوانان با گرایش سیاسی آنها رابطه وجود دارد. و فرضیه اول تایید شد. هرچه تحصیلات، میزان درآمد، اشتغال و منزلت شغلی و اجتماعی والدین بالاتر باشد در گرایش سیاسی جوانان تاثیر گذار است و همچنین بین جنسیت و گرایش سیاسی تفاوت معنی داری وجود دارد یعنی گرایش سیاسی مردان بیشتر از زنان است. واژگان کلیدی: پایگاه اجتماعی-اقتصادی، گرایش سیاسی، جوانان 19-29 سال شهر تهران، جنسیت.
جاسم برازیده امیر آشفته تهرانی
پژوهش حاضر با عنوان جهانی شدن وهویت های قومی «مطا لعه ی موردی شهرستان کهکیلویه» در بین مردم شهرستان کهکیلویه با رویکرد پیمایشی صورت گرفته است. جامعه آماری این پژوهش را افراد 20 سال به بالای خانوارهای ساکن در شهرستان کهکیلویه تشکیل می دهند که از بین آنها نمونه ای با حجم 374 نفر به روش نمونه گیری انتخاب شده است. پرسشنامه پیش آزمون (pretest) بین 10درصد حجم نمونه اجرا گردید ودرنهایت پس از اصلاح پرسشنامه دربهار 91 دربین نمونه آماری تکمیل گردید. چارچوب نظری این پژوهش برپایه نظریه های چهارحوزه اجتماعی ، فرهنگی ، سیاسی واقتصادی جهانی شدن می باشد. دراین پژوهش تاثیر متغیر های سن ، جنس ، تاهل، شغل ، تحصیلات واستفاده از وسایل ارتباط جمعی درارتباط با ابعاد جهانی شدن وهویت قومی سنجیده شد .هویت های جمعی (قومی، جهانی وملی ) باهم مقایسه شد که دراین ارتباط مردم شهرستان کهکیلویه در اولویت اول خودرا وابسته به هویت ملی وسپس قومی وجهانی می دانند .نتایج تحلیل دومتغیر داده ها (آزمون تی – تحلیل واریانس ورگرسیون ) رابطه هویت قومی وجهانی را بی ارتباط تبیین می کند. واژه های کلیدی : جهانی شدن – هویت قومی – هویت ملی – قوم لر .