سفید بالک گلخانه میزبان های متعددی را مورد حمله قرار می دهد. استفاده فراوان از حشره کش های مصنوعی سبب ایجاد مقاومت و طغیان جمعیت آفت شده است .به همین منظور استفاده از شیوه های جایگزین در مدیریت آفات مانند استفاده از ترکیبات طبیعی در کنترل آفت و کاهش خطرات ناشی از آنها موثر می باشد. آزمایشاتی جهت تعیین تاثیر برخی از عصاره های گیاهی روی سفید بالک گلخانه و مقایسه کارایی آن ها با برخی ازآفت کش های رایج صورت گرفت. در تحقیقات آزمایشگاهی دوایری از برگ لوبیا دارای تخم (7 روزه)، حداکثر تعداد پوره های ظاهر شده (90 درصد) و پوپاریوم تازه تفریخ شده به طور مجزا روی سطح آگار ژل 0.7 درصد در داخل پتری دیش هایی به قطر 5 سانتی متر قرار گرفت. سپس با عصاره ی متانولی زیتون تلخ و اسفند (80 میلی گرم بر میلی لیتر) و آفت کش های متداول (حدکثر غلظت توصیه شده) تیمار شدند. در تیمار شاهد از آب مقطر استفاده شد. در تحقیقات گلخانه ایی عصاره های گیاهی و آفت کش های متداول که در بالا اشاره گردید روی گیاهان خیار دارای تخم (7-5 روزه)، حداکثر تعداد پوره های ظاهر شده (90 درصد) و پوپاریوم های تازه تفریخ شده به طور مجزا اسپری شد. در هر آزمایش به طور جداگانه تعداد پوره ها، پوپاریوم ها و پوسته های خالی شفیرگی مورد شمارش قرار گرفت. همچنین در آزمایشات دیگر، گیاهان خیار با اسانس های گیاهی شامل آویشن، رازیانه، زیره سبز، پرتقال و بومادران ( غلظت40 میکرولیتر بر میلی لیتر) یا عصاره ی آبی حاصل شده از هریک از آن ها تیمار شدند. چهار بوته خیار تیمار و چهار بوته خیار شاهد در داخل یک قفس به صورت تصادفی قرار گرفت. در داخل هر قفس تقریبا 250 حشره کامل رها شد. جهت ارزیابی فعالیت ضد تخمریزی و دور کنندگی سفید بالک گلخانه، بلافاصله، سه روز و پانزده روز پس از تیمار کردن گیاهان، رها سازی حشرات کامل انجام گرفت. سپس سه و شش روز پس از رها سازی حشرات بالغ، تعداد تخم ها وحشرات کامل در سطح برگ گیاه میزبان شمارش گردید. نتایج نشان داد که بالاترین درصد تلفات پورگی (82.18 درصد) و تلفات پوپاریومی (73.90 درصد) توسط عصاره ی متانولی زیتون تلخ ایجاد شد. همچنین در میان تیمارهای مختلف، عصاره ی اسفند (6.58 درصد) و آبامکتین (13.08 درصد) بیشترین تاثیر را روی درصد افزایش طول دوران پورگی سفید بالک گلخانه در شرایط آزمایشگاهی نشان داد. در تحقیقات گلخانه ایی، دو عصاره ی گیاهی تاثیر قابل ملاحظه ایی روی درصد کاهش جمعیت پوپاریوم و حشرات کامل سفید بالک گلخانه ایجاد کردند. علاوه بر این، اسانس گیاهی بومادران، رازیانه و اسانس محلول در آب زیره سبز و آویشن بالاترین فعالیت ضد تخمریزی و دور کنندگی را روی سفید بالک گلخانه نشان دادند. در حالیکه فعالیت ضد تخمریزی و دور کنندگی اسانس های گیاهی بومادران و آویشن، سه و پانزده روز بعد از تیمار کردن گیاهان خیار کاهش یافت. این نتایج نشان می دهد که عصاره و اسانس های گیاهی از پتانسیل لازم در برنامه مدیریت آفات برخوردار می باشد. علاوه بر این، ترکیبات گیاهی در حد آفت کش های رایج یا حتی بیشتر از آن ها در کاهش جمعیت سفید بالک گلخانه می توانند موثر باشند. بنابراین به دلیل اثرات مخرب حشره کش های شیمیایی روی سلامتی بشر و محیط زیست، استفاده از ترکیبات گیاهی نیازمند مطالعات بیشتری خواهد بود.

پسیل معمولی پسته، agonoscena pistaciae از گروه آفات درجه اول پسته ایران است و از مهم ترین راه های کاهش خسارت آن استفاده از آفت کش های شیمیایی است. از جمله آفت کش های مورد استفاده در باغات پسته، آفت کش های نئونیکوتینوئیدی همچون استامی پرید، تیامتوکسام و ایمیداکلوپرید است که با توجه به مصرف زیاد آن ها در باغات پسته، در این پژوهش اثرات جانبی آن ها روی پسیل معمولی پسته و همچنین دشمنان طبیعی آن، کفشدوزک دو نقطه ای (adalia bipunctata) و یازده نقطه ای (coccinella undecimpunctata) بررسی گردید. برای این منظور در آزمایش های مربوط به پسیل پسته ,lc50 lc30 و lc25 هر یک از آفت کش ها با استفاده از روش غوطه وری برگ ها تعیین گردید که میزان آن به ترتیب برای استامی پرید 70/60، 96/29 و 48/24، برای تیامتوکسام 35/56، 54/31 و 71/26 و برای ایمیداکلوپرید 21/138، 11/54 و 38/41 میلی گرم ماده موثره بر لیتر بود. میانگین درصد مرگ و میر برای غلظت lc25 تیامتوکسام با مقدار ± 16/12? 9/0? درصد بیشترین میزان و برای شاهد با میزان 43/0?± 5/3? درصد کمترین بود. میانگین طول دوره رشدی پوره سن پنجم برای غلظت lc25 استامی پرید با مقدار 07/0± 65/5 روز بیشترین و برای تیمار شاهد با مقدار 01/0±82/4 روز کمترین بود. در مورد تحلیل کمی جمعیت میزان نرخ بقای (lx) حشرات کامل پسیل پسته تحت تاثیر غلظت های lc25 و lc30 حشره کش تیامتوکسام در مقایسه با شاهد کاهش یافت در صورتی که ایمیداکلوپرید تاثیر چندانی روی این پارامتر در غلظت های ذکر شده نداشت. در رابطه با حشره کش استامی پرید، زمانی که lc30 روی پوره های پسیل به کار برده شد میزان نرخ بقای حشرات کامل در مقایسه با شاهد کاهش یافت. امید به زندگی (ex) در تیمار سموم نسبت به شاهد کاهش داشت که بیشترین کاهش مربوط به غلظت lc25 تیامتوکسام و برای نرخ مرگ و میر (dx) در تیمار سموم نسبت به شاهد افزایش مرگ و میر وجود داشت که بیشترین آن مربوط به غلظت های زیرکشنده ی تیامتوکسام بود. در مورد پارامترهای جدول تولید مثل، غلظت lc25 تیامتوکسام بیشترین تاثیر را داشت. آزمایشات کفشدوزک ها در شرایط کنترل شده(دمای 1±26، رطوبت نسبی 5±65?، و طول 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی) انجام شد. در مورد کفشدوزک a. bipunctataآزمایش های زیست سنجی به منظور تعیین lc50 و lc25 با استفاده از روش قطره گذاری در سطح پشتی قفس سینه انجام شد که میزان آن ها به ترتیب برای استامی پرید (65/222 و 37/86)، برای تیامتوکسام (37/232 و 100) و برای ایمیداکلوپرید (89/218 و 03/67) میلی گرم ماده موثره بر لیتر بود. آزمایشات مربوط به دز زیر کشنده روی درصد مرگ و میر و طول دوره رشدی لارو سن چهارم و شفیره انجام شد که بر اساس نتایج به دست آمده میانگین درصد مرگ و میر برای تیمار ایمیداکلوپرید با مقدار ± 22? 6/4? درصد برای لارو و با مقدار 3/0? ± 66/10? درصد برای شفیره بیشترین میزان و برای شاهد کمترین بود. میانگین طول دوره رشدی برای تیمار ایمیداکلوپرید با میزان 03/0±50/5 روز برای لارو سن چهارم و با میزان 13/0±20/8 روز برای شفیره بیشترین و برای تیمار شاهد کمترین بود. در مورد آزمایش های مربوط به کفشدوزک c. undecimpunctata آزمایش های زیست سنجی نیز به منظور تعیین lc50 و lc25 با استفاده از روش قطره-گذاری انجام شد که میزان آن ها به ترتیب برای استامی پرید (44/263 و 34/87)، برای تیامتوکسام (62/296 و 277/129) و برای ایمیداکلوپرید (82/447 و 64/139) میلی گرم ماده موثره بر لیتر بود. آزمایشات مربوط به دز زیر کشنده روی درصد مرگ و میر و طول دوره رشدی لارو سن چهارم و شفیره انجام شد که بر اساس نتایج به دست آمده میانگین درصد مرگ و میر برای لارو، تیمار استامی پرید و تیامتوکسام به ترتیب با مقدار 9/0? ± 10? و 0? ± 10? درصد و برای شفیره، تیمار ایمیداکلوپرید با مقدار 33/0? ± 66/8?درصد بیشترین میزان و برای شاهد کمترین بود. میانگین طول دوره رشدی برای تیمار تیامتوکسام با میزان 08/0± 25/6 روز برای لارو سن چهارم و با میزان 146/0±30/8 روز برای شفیره بیشترین و برای تیمار آب با میزان 00/0±00/6 روز برای لارو و 00/0±00/8 روز برای شفیره کمترین بود.

از جمله مهم ترین آفات چوب خوار در ایران، که طی سال های اخیر به صورت آفت کلیدی درآمده است شب پره ی کرم خراط zeuzera pyrina l. (lepidoptera: cossidae) است. دوره ی لاروی بسیار طولانی و فعالیت مخفی لارو درون شاخه ها، مطالعه ی ویژگی های زیستی آفت در طبیعت و مبارزه با آن را بسیار سخت کرده است. شناخت ویژگی های زیستی آفت شناسایی راه های مبارزه با آن را آگاهانه تر و موثرتر خواهد کرد. هدف این تحقیق، مقایسه ی اثر 6 جیره ی غذایی مختلف بر روی ویژگی های زیستی این حشره بود. جهت تعیین برخی از ویژگی های زیستی حشره، تخم های هم سن، در شرایط آزمایشگاهی (دمای 2 ± 25 درجه سانتی گراد، رطوبت نسبی 10 ± 60 درصد و دوره ی نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی) پرورش یافتند و لاروهای هم سن، جهت تعیین طول کل دوره ی رشد و نمو، روی جیره های الف (شامل سویا، مخمر، آگار، پودر کامل شیر، ساکاروز، تفاله ی چغندر قند، اسید استیک و آب)، ب (شامل سویا، مخمر، آگار، کازئین، ساکاروز، تفاله ی چغندر قند، اسید استیک، آب و هموژنایز چوب سیب)، پ (شامل سویا، مخمر، آگار، شیر خشک، عسل، سبوس گندم، اسید استیک و آب)، ت (جیره ی پ همراه با جوانه ی گندم )، ث (شامل سویا، مخمر، آگار، پودر کامل شیر، ساکاروز، سلولز، ویتامین های c، e و آب) و ج (شامل سویا، مخمر، آگار، شیر خشک، عسل، خاک اره ی چوب گردو ، اسید استیک و آب) منتقل شدند. نتایج نشان دادند که در پرورش کرم خراط جیره ی غذایی پ باعث ایجاد کمترین دوره ی جنینی (31/0±5/12 روز) و دوره ی شفیرگی در شفیره های ماده (48/0±75/15 روز) می شود. هم چنین این جیره بیشترین وزن شفیره های نر (015/0±51/0 گرم) و ماده (033/0±85/0 گرم)، بیشترین تخم به ازای هر حشره ماده (12/80±760/545) و بیشترین تخم در اولین روز خروج و طول عمر بالای حشرات بالغ (10/1±94/10 روز در نرها و 94/0±20/7 روز در ماده‎ها) را سبب می شود، ولی در مقایسه با بقیه ی جیره ها طول دوره ی لاروی نسبتاً بالایی (51/1±9/96 روز) دارد. با توجه به این خصوصیات جیره ی غذایی پ به عنوان بهترین جیره پیشنهاد می شود.

تغییرات فصلی جمعیت تخم سوسک برگخوار نارون xanthogaleruca luteola در سال 1379 در نارون کاریهای کرمان مورد بررسی قرار گرفت . میانگین تعداد تخم در هر برگ نارون در فصل بهار و تابستان به ترتیب 1/7-+0/34 و 0/86-+0/3 عدد و میانگین آن در طول کل فصل رویشی درخت نارون برابر 1/30-+0/233 در هر برگ بود. پارازیتیسم تخمهای سوسک برگخوار نارون توسط زنبور tetrastichus gallerucae از تاریخ 78/2/6 به میزان 12/48 درصد شروع و میانیگین پارازیتیسم در سال 1378 و 1379 به ترتیب معادل 22/08-+1/96 و 27-14-+1/42 درصد به دست آمد. بیولوژی زنبور t. gallerucae به عنوان مهمترین دشمن طبیعی تخم سوسک برگخوار نارون در سال 1379 مورد بررسی قرار گرفت . کلیه آزمایشات در دمای 25-+1 درجه سانتیگراد، رطوبت 60 درصد و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی مورد بررسی قرار گرفت . میانگین درصد تعداد زنبورهای ماده در طول زمان فعالیت زنبور معادل 57/57-+1/11 و نسبت جنسی حشرات کامل ماده به نر زنبور t. gallerucae 1:1/35 تعیین شد. میانگین طول عمر حشرات کامل زنبور ماده و نر در ظرف فاقد عسل رقیق شده و تخم میزبان به ترتیب 1/35-+0/49 و 1/23-+0/06 روز و در ظرف محتوی عصل رقیق شده به ترتیب 24/74-+1/36 و 14/64-+1/16 روز و در شرایط حاوی عصل رقیق شده و تخم میزبان به ترتیب 32/72-+1/33 و 13/4-+1/04 روز تعیین شد. میانگین دوره رشد قبل از بلوغ زنبورهای ماده و نر به ترتیب 14/63-+0/12 و 12/97-+0/09 روز و میانگین مرگ و میر زنبور قبل از بلوغ در تخم های پارازیته شده یک روزه، دو روزه، سه روزه، چهار روزه، پنج روزه، شش روزه، هفت روزه و هشت روزه به ترتیب 13/2-+1/1، 14/4-+0/93، 22/8-+1/1، 28/4-+2/2، 38-+2/2، 47/2-+1/8، 71-+1/8 و 93/5-+2/2 درصد به دست آمد. زنبور پارازیتوئید t. gallerucae تخمهای سوسک برگخوار نارون یک روزه را برای پارازیته کردن به تخمهای سایر سنین ترجیح داد. میانگین تعداد نتایج تولید شده توسط هر زنبور ماده در حالت تغذیه با تخم میزبان و عسل رقیق شده در طول دره زندگی 53/94-+4/46 عدد و میانگین تعداد نتایج تولید شده در هر روز 3/7-+0/63 عدد و نرخ تولید مثل خالص (ro) 28/142 عدد، طول مدت هر نسل (-tc) 21/697 روز و نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm) برای هر زنبور ماده در هر روز 0/1598 عدد تعیین شد. مینگین نتایج تولید شده توسط هر زنبور ماده در حالت تغذیه با تخم میزبان در طول دوره زندگی 49/42-+6/26 عدد و میانگین تعداد نتایج تولید شده در هر روز 6/73-+0/43 عدد و نرخ تولید مثل خالص (ro) در هر نسل برابر 25/335 عدد، طول مدت هر نسل (tc) 20/899 روز و تنرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm) برای هر زنبور ماده در هر روز 0/1581 عدد تعیین شد. میانگین تعداد نتایج تولید شده توسط هر سوسک ماده در طول دوره زندگی 139-+22/5 عدد و میانگین تعداد نتایج تولید شده در هر روز 6/83-+0/32 عدد و نرخ تولید مثل خالص (ro) برای هر سوسک ماده در هر نسل برابر 60/59 عدد، طول مدت هر نسل (tc) 31/69 روز و نرخ طبیعی افزایش جمعیت (rm) برای هر سوسک ماده در هر روز 0/13316 عدد تعیین شد. واکنش تابعی به تراکم های 2، 4، 6، 8، 10، 12، 14، 16، 20، 30 و 40 عدد تخم سوسک برگخوار نارون از نوع دوم بده و قدرت جستجو در دو حالت تغذیه با عسل رقیق شده و دون آن یه ترتیب 2/193 و 2/628 و زمان دستیابی بهترتیب 0/112 و 0/114 تعیین شد.