نام پژوهشگر: هادی مددی

بررسی فقهی و حقوقی معافیت پدر از قصاص در قتل عمدی فرزند
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تهران - دانشکده حقوق 1388
  هادی مددی   محمد موسوی بجنوردی

یکی از شرایط قصاص ، انتفائ ابوت است لذا پدر در قتل فرزند قصاص نمی شود بلکه قصاص تبدیل به دیه و تعزیر می شود کفاره نیز سر جای خود باقی می ماند. شیوه قتل و انگیزه قتل نیز تاثیری در این حکم ندارد. دلیل عدم قصاص پدر ، روایات و اجماع می باشد.فقهای عامه چون ملاک حکم را ولادت می دانند، به مقتضای معنای والد، مادر و اجداد پدری و مادری را نیز مشمول حکم دانسته اند ولی امامیه به مورد نص اکتفا کرده اند، البته بنا به صدق عرفی و اجماع فقها، جد پدری نیز در حکم پدر است. در مورد قصاص مادر نیز فقهای جدید احتیاط می کنند.از اَنجا که حکم مذکور د ماده 220 قانون مجازات اسلامی مبنای روایی و تاریخی دارد لذا با توجه به گسترش روز افزون پدیده فرزندکشی و به منظور منع از تجاوز به حق حیات فرزندان و هم چنین جلوگیری از اشاعه و ترویج فرهنگ خشونت در نهاد خانواده و در جامعه با توجه به رویکرد حضرت امام خمینی (ره) مبنی بر لزوم توجه به عنصر زمان و مکان در استنباط احکام شرعی ، اقتضا می نماید که قانونگذار با توجه به شرایط زمانی و مکانی حاضر و نیز مصلحت سنجی مردم و جامعه به گونه ای به اصلاح ماده مذکور اقدام نماید که علاوه بر توجه به جایگاه و مقام پدری ، حق حیات فرزندان و جلوگیری از تعرض به اَنان نیز مورد توجه قرار گیرد.