نام پژوهشگر: منصور میرتاجالدینی
عاطفه صابری وحیده ناظری
بدیهی است که تکمیل اسامی گونه های گیاهی و محل رویش و انتشار آنها نیازمند شناسایی و نامگذاری گیاهان مناطق مختلف ایران و کنار هم گذاشتن آنها می باشد. در این راستا، گیاهان خودروی منطقه ریسه وپاقلعه از توابع شهرستان شهربابک واقع در استان کرمان شناسایی و نامگذاری شدند. این منطقه در 63 کیلومتری شمال شرق شهربابک و 300 کیلومتری غرب کرمان قرار گرفته است. مساحت منطقه مذکور حدود 40000 هکتار و ارتفاع متوسط آن از سطح دریا 2300 متر است. منطقه مورد نظر از مناطق خشک و کوهستانی به حساب می آید و در منطقه ایران و تورانی قرار دارد. 1000 نمونه گیاهی از این منطقه جمع آوری شد و شناسایی آنها با کلیدهای معتبر انجام گرفت. که 205 گونه گیاهی متعلق به 41 خانواده و151جنس شناسایی شده که دراین میان 37خانواده ،132جنس و182گونه متعلق به دولپه ای ها و4 خانواده ،19 جنس و23گونه مربوط به تک لپه ای ها بود. بزرگترین خانواده،کاسنی با 33گونه وبزرگترین جنس، جنس astragalus با 16 گونه می باشد. همچنین 9 گونه نادر، 33گونه اندمیک و13 جنس تک گونه ای دراین منطقه وجود دارد. 67%گونه های مورد مطالعه ازنقطه نظر فیتوژئوگرافی متعلق به منطقه ایران وتورانی است. تیپ های رویشی این منطقه به شرح ذیر می باشد: 45% همی کریپتوفیت، 33% تروفیت، 11% کامفیت، 9/4% ژئوفیت و 9/4% فانروفیت می باشند. همچنین شمارش کروموزمی برخی گونه های منطقه انجام شد. تعداد کروموزم هر گونه در زیر نشان داده شده است. 2n=22 chardinia orientadis 2n=18 chenopodium bortys epilobium minutiflorum2n=18 lactuca glaucifolia2n=22 silene pungens 2n=24 lactuca serriol 2n=18 sonchus asper 2n=18 tragopogon graminioliu 2n=24
نجمیه عباسی علی احمدی مقدم
اجتماعات گیاهی همواره تحت تأثیر عوامل اقلیمی و خاکی به وجود می آیند. عامل خاک بعد از اقلیم دومین عامل مهم محیطی تأثیر گذار بر نحوه پراکنش گیاهان است. مطالعات کمی جهت مشخص شدن تأثیر عوامل محیطی روی رشد شیرین بیان و خارشتر در جوامع گیاهی صورت گرفته است. در این تحقیق برخی از خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک از جمله بافت، اسیدیته، هدایت الکتریکی در چهار جامعه خارشتر و شیرین بیان و چهار منطقه شاهد و سطوح عناصر پر مصرف وکم مصرف در خاک سه جامعه خارشتر و شیرین بیان و خاک سه منطقه شاهد فاقد این گیاهان اندازه گیری و مقایسه شد. نتایج به دست آمده ویژگی های مختلف خاک جوامع شیرین بیان و خارشتر را مشخص کرد. نتایج نشان داد که جوامع خارشتر عموماً در خاک های لومی-شنی باشوری متوسط و قلیائیت ضعیف رشد می کنند و اکثر مواد مغذی خاک جوامع با خاک مناطق شاهد تفاوت معنی دار داشتند. جوامع شیرین بیان معمولاً در خاک های لوم و لوم–شنی با ph قلیایی ضعیف و عموماً غیر شور هستند. سنجش میران عناصر نشان داد که اکثر عناصر غذایی در خاک جوامع شیرین بیان بیشتر از مناطق شاهد هستند. در این تحقیق همچنین میزان متابولیت ثانویه گلیسیریزین در گیاه شیرین بیان از ایستگاه های متعدد اندازه گیری شد. تولید متابولیت های ثانویه تحت تأثیر فاکتورهای متعدد قرار می گیرد. یکی از عمده ترین فاکتورهایی که در تولید آنها نقش دارد عناصر غذایی خاک است. به همین جهت برای تعیین ارتباط عناصر موجود در خاک مناطق رویش شیرین بیان بر تولید این متابولیت ثانویه میزان گلیسیریزین که یک نوع ترپنوئید در ریزوم گیاه شیرین بیان است اندازه گیری شد. جهت بررسی اثر عناصر غذایی خاک بر تولید گلیسیریزین، ریزوم گیاهان از سه ایستگاه مختلف جمع آوری و با استفاده از روش کروماتوگرافی مایع میزان گلیسیریزین آنها اندازه گیری شد. سپس همبستگی بین میزان گلیسیریزین و عناصر غذایی ماکرو و میکرو خاک بررسی شد. نتایج نشان داد که بیشترین میزان گلیسیریزین مربوط به جامعه بردسیر و کمترین میزان آن مربوط به جامعه کیسکان است و بین عناصری نظیر کلسیم، پتاسیم، سدیم، فسفر و گوگرد و میزان گلیسیریزین همبستگی معنی دار و مثبت وجود دارد.