نام پژوهشگر: محمدعلی ابراهیمی فرسنگی
سامان شریفی محمدعلی ابراهیمی فرسنگی
تونل انتقال آب صفا، بهرامجرد با قطر 3 متر و سطح مقطع 7 متر مربع، در راستای طرح تأمین آب درازمدت شهر کرمان به پشتوانه حوزه آبخیز جازموریان، طراحی شده است. آب از طریق حفر این تونل در دل سلسله کوه های لاله زار به کرمان منتقل می شود. این تونل در راستای شمالی– جنوبی حفرمی شود و دهانه شمالی حدوداً در 45 کیلومتری جنوب– جنوب شرقی شهر کرمان و دهانه جنوبی آن تقریباً در 7 کیلومتری رابر قرار دارد. حداکثر روباره تونل 1160 متر و طول آن 64 کیلومتر است. از نظر تقسیمات زمین شناسی ایران تونل صفا– بهرامجرد در کمربند آتشفشانی ارومیه– دختر یا سهند– بزمان قرار می گیرد. این کمربند عمدتاً متشکل از مجموعه های رسوبی آتشفشانی با سن ائوسن است. سنگ های رسوبی اکثراً شامل ماسه سنگ، سیلت استون، گل سنگ، کنگلومرا و سنگ آهک بوده و سنگ های آتشفشانی نیز شامل جریانهای گدازه، مواد آذرآوری، توف و خاکستر آتشفشانی نیز با جنس آندزیت، آندزیت بازالت، تراکیت و بازالت است. تحقیق حاضر به انتخاب روش حفر مناسب، بر اساس مطالعات فنی و اقتصادی می پردازد. امکان پذیری استفاده از دو روش حفر «حفاری و انفجار» و «حفاری مکانیزه» مورد بررسی قرار گرفته است. با توجه به مشخصات هندسی تونل، مطالعات زمین شناسی و خواص ژئومکانیکی مسیر تونل، روش حفاری مکانیزه دوسپره انتخاب شده است. هزینه اجرای این پروژه با روش حفاری مکانیزه (سپری) حدود 1532 میلیارد ریال برآورد شده است که در قالب یک برنامه 77 ماهه قابل اجرا است. همچنین بررسی ها نشان می دهد که روش حفاری مکانیزه «دوسپره» به سرمایه گذاری بیشتری (حدود دو برابر) نسبت به روش «حفاری و انفجار» احتیاج دارد. علاوه بر آن هزینه های عملیاتی در روش «حفاری و انفجار» نسبت به روش «حفاری مکانیزه دوسپره»، بیشتر است.