نام پژوهشگر: جواد خوش نگاه
آفرین محمودی قرایی جواد خوش نگاه
در مطالعه ی حاضر، 368 صاحب سگ خانگی مراجعه کننده به درمانگاه دانشکده دامپزشکی پرسش نامه هایی را که به منظور جمع آوری اطلاعات در مورد انواع مشکلات رفتاری و عوامل موثر بر رخداد آن ها طراحی شده بود، تکمیل نمودند. عمده ی شرکت کنندگان در این مطالعه (85/6 درصد) وجود حداقل یک مشکل رفتاری در حیوانشان را تأیید کردند. شایع ترین مشکلات رفتاری گزارش شده توسط صاحبان سگ های خانگی در مطالعه ی حاضر عبارتند از "جنب و جوش و فعالیت بیش از حد" (34 درصد) و "ترسیدن و ترسو بودن" (30/2 درصد). جهت بررسی رابطه ی برخی از عوامل موثر احتمالی بر میزان شیوع "مشکلات رفتاری در سگ های خانگی" از آزمون کای مربع استفاده شد و مقادیرp<0/05 معنی دار در نظر گرفته شد؛ میزان بروز رفتارهای پرخاش گری و تهاجم به انسان های غریبه یا سایر سگ ها، دفع ادرار و مدفوع در محل نامناسب و وجود مشکلات عدیده در منزل در سگ های نژاد بزرگ بیشتر است. در مقابل، رفتار ترس و رفتار جنسی نامناسب و دور از ادب در سگ های نژاد کوچک شایع تر از نژاد بزرگ بود. مشکل رفتاری پارس کردن بیش از حد در سگ های ماده بیشتر دیده شد. تأثیر متغیر سن در مطالعه ی ما بسیار بارز بود به گونه ای که در سنین تولگی مشکلات رفتاری کم تری (به ویژه رفتارهای جنسی دور از ادب) نسبت به سنین جوانی و بالغین دیده شد. هم چنین بررسی آماری تأثیر متغیر نحوه ی به دست آوردن حیوان در میزان شیوع مشکلات رفتاری نشان دهنده ی کم تر بودن مشکلات رفتاری در سگ هایی است که از بدو تولد نزد صاحب خود بوده اند. رفتارهای ناخوشایند ترس، مشکلات جنسی و مشکلات عدیده در نگهداری از حیوان در منزل، در سگ هایی که در فضای محدود و با امکان تحرک کم (آپارتمان) زندگی می کردند بیشتر از سگ هایی بود که در فضای باز (باغ، کارخانه و ...) زندگی می کردند.یافته های مطالعه ی ما که برای اولین با در ایران صورت پذیرفته است، ضمن آن که هشداری جدی در لزوم توجه به شیوع فراوان این مشکلات در جمعیت سگ های خانگی است و موید تأثیر عوامل خطر بسیاری در کاهش یا افزایش شدت بروز این مشکلات است.
علیرضا بنی اسدی جلیل مهرزاد
بروسلوز یکی از خطرناکترین بیماری های عفونی مشترک بین انسان و حیوانات است. از نظر اپیدمیولوژی دام های اهلی مخصوصاً گربه ها نیز می توانند آلوده شوند و یک باکتریمی گذرا و خفیف داشته باشند، اما نسبتا مقاوم هستند. هدف اصلی مطالعه حاضر، بررسی سرواپیدمیولوژی بروسلوز با تمرکز بیشتر بر بروسلا ابورتوس و ملی تنسیس در گربه های ولگرد، خانگی و جمع آوری شده از گاوداری های شیری شهرستان مشهد می باشد. در این بررسی 140 قلاده گربه شامل، 48 گربه ولگرد، 42 گربه خانگی و 50 گربه صید شده ازگاوداری های شیری شهرستان مشهد مورداستفاده قرارگرفتند و با آزمونهای سرولوژیکی مثل تست های آگلوتیناسیون سریع و لوله ای شامل رزبنگالrose bengal، رایت wright و 2-مرکاپتواتانول(2-me) مورد بررسی قرارگرفتند. همچنین مقایسه بین سن، جنس، وزن و نوع گربه ها (ولگرد، خانگی و صید شده از دامپروریهای شیری) با نتایج آزمونهای سرمی بروسلوز بوسیله تست هایchi square وfisher exact test مورد بررسی قرارگرفتند. نتایج حاصله نشان دادکه از مجموع 140 گربه موردآزمایش، 8 مورد مثبت درتیترهای پایین و به صورت خفیف مشاهده شد .ازاین موارد مثبت فقط دو مورد درآزمون 2-me تیتر مثبت را نشان دادند. ارتباط آماری معنی داری بین جنس گربه(نروماده) با نتیجه سرولوژی مشاهده نشد (p=0.07). اماارتباط معنی داری بین گروههای سنی گربه ها مشاهده شد (p=0.009). ارتباط قابل توجهی بین گربه های ولگرد وگربه های دامپروری مشاهده نشد، اما بین گربه های ولگرد وگربه های خانگی رابطه معنی داری مشاهده شد (p=0.028). بررسی های سرواپیدمیولوژی حاضر نشان داد که اولاً آلودگی بروسلایی درگربه های نر و ولگرد سنین 1-2 سال بیشتر از سایرین است، ثانیا آلودگی بروسلایی درگربه ها به صورت اولیه وخفیف دیده می شود، ثالثا عدم آلودگی درگربه های خانگی نشان دهنده ی وضعیت مطلوب بهداشت وپایش دقیق سلامت درآنها می باشد. گربه های ولگرد می توانند یک عامل احتمالی خطر ابتلا به بروسلوز در جمعیت های انسانی و حیوانی در حومه مشهد باشند و توصیه می شود که در کلان شهرهایی مثل مشهد نظارت وکنترل بیشتری روی گربه های ولگرد بوسیله نهادهای زیربط انجام گیرد. مطالعه بیشتر جنبه های اساسی شیوع، اپیدمیولوژی و ایمونولوژی بروسلوز در گربه ها در ایران ضروری است.
مهدی پورتقی محمد حیدرپور
hfghsdfh
روجا ابراهیمی جواد خوش نگاه
درماتیت آتوپیک، درماتوزی شایع در سگ ها و در واقع دومین دلیل ایجاد خارش در آن هاست. این بیماری به عنوان یک بیماری پوستی خارش دار و التهابی با زمینه ی ژنتیکی همراه با تظاهرات مشخص بالینی، شناخته می شود. نقش کلیدی را در این بیماری، ایمنوگلوبولین های e برعهده دارند که اغلب درمقابل آلرژن های محیطی تولید می شوند. شواهدی روز افزون نشان دهنده ی وجود نقص هایی در سیستم ایمنی ذاتی است که مجموعاً می توانند بر بروز و شدت درماتیت آتوپیک اثر بگذارند. اختلال در بیان ژن گیرنده های شبه تول، می تواند یکی از این علل رخداد علایم بالینی خاص در درماتیت آتوپیک باشد. به غیر از درماتیت آتوپیک بسیاری از درماتیت ها با منشا آلرژیک در سگ سانان شناسایی شده اند که علایم این بیماری را تقلید کرده و از تشخیص های تفریقی آن به حساب می آیند. در مطالعه ی حاضر، بیان ژن گیرنده ی شبه تول 4 (tlr4) در سلول های تک هسته ای خون سگ- های نژاد تریر مبتلا به آلرژی پوستی ناشی از درماتیت آتوپیک و غیر آتوپیک به روش real-time quantitative pcr (qpcr) مورد ارزیابی قرار گرفت. بدین منظور از بین سگ های مبتلا به بیماری های پوست و مو، مراجعه کننده به بیمارستان آموزشی دانشکده ی دامپزشکی دانشگاه فردوسی مشهد (در بازه ی زمانی مهرماه 1390 تا تیرماه 1391)، تعداد 24 قلاده سگ در سه گروه مورد مطالعه قرار گرفتند:8 سگ مبتلا به درماتیت آتوپیک, 8 سگ مبتلا به درماتیت های آلرژیک غیر آتوپیک, 8 سگ سالم (فاقد بیماری پوست و مو). پس از اخذ نمونه ی خون از سگ های مورد مطالعه، در شرایط سترون، سلول های تک هسته ایی خون محیطی جدا شدند. سپس rna تام از پلت های pbmc خون سگ ها استخراج گردید. در ادامه رونوشت برداری معکوس و ساخت cdna صورت گرفت. محصولات حاصله با پرایمرهای اختصاصی tlr4تحت فرایند pcr معمولی و qpcr قرار گرفتند. محصولات فرایند pcr معمولی تحت انجام الکتروفورز قرار گرفته و باند های اختصاصی ژن tlr4در محل مورد انتظار بر روی ژل مشاهده شدند. همچنین منحنی ذوب حاصل از فرایند qpcr پیک منفرد حاصل از بیان ژن را در دمای صحیح نشان داد . نتایج حاصل از انجام تجزیه و تحلیل آماری تغییرات بیان ژن به علت ایجاد اختلالات مشاهده شده در استاندارد سازی و تنظیم دقیق`آزمون qpcr ،غیر قابل اتکا تلقی شده و بنابراین نیاز به انجام مطالعات بیشتری بر روی جنبه های مولکولی سیستم ایمنی مبتلایان به درماتیت های آلرژیک همچنان وجود دارد.
امین حسین امینی حسن برجی
از آن جا که گرایش انسان برای نگه داری جوندگانی مانند هامستر، خرگوش و سنجاب به عنوان حیوانات خانگی رو به افزایش است، و خطر انتقال برخی از بیماری های انگلی از حیوان به انسان نیز وجود دارد، بررسی و شناسایی انگل های گوارشی این حیوانات حائز اهمیت فراوان است. هامستر طلایی (سوری)، معمولترین هامستر مورد استفاده در تحقیقات و نگهداری به عنوان حیوان خانگی است و در میان سایرگونه ها از اندازه ی بزرگ تری برخوردار است. در این مطالعه که به منظور شناسایی انگل های گوارشی هامستر طلایی (سوری) با نام علمیmesocricetus auratus در شهر مشهد انجام شد، نمونه های مدفوع اخذ شده از 100 هامستر مورد بررسی قرار گرفتند. همچنین در مطالعه ی حاضر اثر سن، جنس، بستر (پوشش کف بستر)، محل نگه-داری و سبک زندگی (انفرادی یا جمعی)و مصرف ضد انگل بر نسبت فراوانی آلودگی به انگل های گوارشی مورد ارزیابی قرار گرفت. نتیجه ی کلی مطالعه ی حاضر نشان دهنده ی آلودگی نمونه های مدفوع هامسترهای مورد مطالعه به 2 جنس سیفاسیا و کاپیلاریا است. در این مطالعه در گسترش های تهیه شده جهت شناسایی کریپتوسپوریدیوم هیچ اووسیستی مشاهده نشد. در هامسترهای مورد مطالعه در این تحقیق، بیش ترین میزان آلودگی مربوط به جنسکاپیلاریا بود که 42% هامسترها آلودگی به اینانگل را نشان می دادند. بالطبع کم ترین میزان آلودگی متعلق به جنس، سیفاسیا بود که میزان آلودگی به آن 3% بود. نتایج مطالعه ی ما حاکی از آلودگی بالای هامستر های شهر مشهد به گونه های کاپیلاریا بود و به جهت بررسی احتمال زئونوز بودن آن ها توصیه می شود که آزمایش مدفوع از صاحبان این هامستر ها نیز انجام گردد. ?
سلماز سلطانی محمد حیدرپوربمی
چکیده هدف مطالعه ی حاضر تعیین نقش استرس اکسیداتیو در روند پاتولوژی لیشمانیازیس احشایی سگ سانان است. در این مطالعه ارتباط بین شاخص های استرس اکسیداتیو، پارامتر های هماتولوژی، شاخص های کبدی وکلیوی ، عناصر کمیاب و شرایط بالینی سگ های آلوده با لیشمانیا اینفانتوم بررسی گردیده است. بدین منظور تعداد 60 قلاده سگ خانگی بالغ انتخاب شدند. از این تعداد،30 قلاده سگ آلوده به لیشمانیا و ?0 قلاده سگ سالم و عاری از آلودگی بالیشمانیا بودند. سگهای آلوده به لحاظ بالینی به دو دسته ی سگ های بدون علامت بالینی (14سگ) و سگ های دارای علایم بالینی (16 سگ) تقسیم شدند.نتایج مطالعه نشان داد که ، در سگ های آلوده ی دارای علایم بالینی در مقایسه با سگ های آلوده ی بدون علامت وسگ های سالم، کاهش معنی داری در میزان ظرفیت تام آنتی اکسیدانی بدن،غلظت آلبومین ،درصد هماتوکریت ،مقادیر عناصر کمیاب مس وروی وجود داشت.افزایش معنی داری میزان مالون دی آلدهید وbun خون هم مشاهده گردید.در سگ های آلوده ی بدون علامت نیز در مقایسه با سگ های سالم،کاهش معنی داری در میزان مس وروی و درصد هماتوکریت مشاهده شد.شاخص های استرس اکسیداتیو (tacوmda) ارتباط معنی داری را با مقادیر عناصر کمیاب (مس وروی) و شاخص های کبدی (آلانین ترانسفراز) وشاخص های کلیوی (bun وکراتینین) و پارامترهای خون شناسی (هماتوکریت) نشان دادند. نتایج این مطالعه نشان داد که سگ های آلوده ی دارای علایم بالینی، استرس اکسیداتیو شدیدتری را نسبت به سگ های مبتلای بدون علامت وسگ های سالم نشان می دهند وافزایش پراکسیداسیون لیپیدی می تواند در ارتباط با آسیب های کبدی وکلیوی در طی لیشمانیازیس احشایی باشد.
شهرزاد شفیق محمد عزیززاده
چکیده ارزیابی اولتراسونوگرافی پروستات و بیضهها در سگهای به ظاهر سالم بالینی نژاد تریر به کوشش: شهرزاد شفیق غده پروستات، تنها غده ضمیمه جنسی و تکامل یافته در سگ است. بیماری های پروستات یکی از مشکلات شایع در سگهای نر مسن عقیم نشده میباشد. در اکثر بیماریهای پروستات، اندازه پروستات بزرگ می شود. همچنین اندازه پروستات بسته به سن، نژاد سگ، سابقه بیماری و وضعیت عقیم بودن یا نبودن حیوان میتواند متغیر باشد. هدف این مطالعه به دست آوردن مقادیر طبیعی اندازه پروستات و بیضهها در سگ های تریر عقیم نشده و به ظاهر سالم بوده است. بدین منظور،22 قلاده سگ تریر بالغ سالم پس از معاینه بالینی و ارزیابی رادیوگرافی (نمای جانبی و شکمی- پشتی) مورد مطالعه قرار گرفتند. پس از کوتاه کردن موهای ناحیه خلف شکم و استفاده از ژل اولتراسونوگرافی در 2 نمای ساژیتال و عرضی از طریق سطح شکم، غده پروستات مورد ارزیابی اولتراسونوگرافی قرار گرفت. در نمای ساژیتال، طول و ارتفاع و در نمای عرضی، عرض و ارتفاع پروستات اندازه گیری شد. ارتفاع پروستات در نمای عرضی در 3 قسمت (لوب راست، لوب چپ و مدین رافه) اندازه گیری شد. اولتراسونوگرافی بیضه ها در 3 نمای ساژیتال، عرضی و دورسال انجام شد. در ادامه، طول، ارتفاع و عرض هر دو بیضه اندازه گیری شدند. همچنین فاصله بین ? استخوان ایلیوم در محدوده پروستات، در رادیوگراف های نمای شکمی- پشتی، اندازه گیری شد. میانگین، انحراف معیار، حدود اطمینان ??%، مینیمم و ماکزیمم اندازههای پروستات و بیضه گزارش گردید. رابطه فاصله بین دو استخوان ایلیوم، وزن و سن با اندازه های پروستات و رابطه سن و وزن با اندازههای بیضه با استفاده از روش رگرسیون خطی بررسی شدند. رابطه اندازههای پروستات با اندازههای بیضه نیز به وسیله روش پیرسون کرلیشن مورد ارزیابی قرار گرفت. از این مقادیر و شاخص ها می توان به عنوان اندازه های طبیعی پروستات و بیضه های سگ های تریر برای تشخیص بزرگ شدگی پروستات استفاده کرد.
محمد رضا آرین نژاد غلامرضا رزمی
تاکنون در ایران مطالعات زیادی درباره لیشمانیازیس با روشهای تشخیص میکروسکوپی ، کشت آسپیره طحال و عقده های لنفاوی یا مغز استخوان و آزمایشات سرولوژیکی و مولکولی انجام شده است. دراین روش ها بصورت تهاجمی از بافت ها نمونه برداری می شوند. مطالعه حاضر با هدف یافتن روشی حساس ، کارآمد و در عین حال با تکیه بر نمونه برداری غیرتهاجمی از خون و چشم برای تشخیص مولکولی لیشمانیا و همچنین تعیین گونه عامل بیماری در سگهای شهر مشهد انجام گرفت. بدین منظور از تعداد 60 قلاده سگ در سه گروه 20 تایی شامل: سگ های صاحب دار فاقد نشانه بالینی، سگ های صاحب دار دارای نشانه بالینی و سگ های ولگرد نمونه های سواب چشم و بافی کوت تهیه شدند . dna نمونه های سواب چشم و بافی کوت برای انجام آزمایش ملکولی، با کیت تجاری mbst استخراج شدند . برای تشخیص گونه های لیشمانیا آزمایش semi-nested pcr با استفاده از پرایمرهای اختصاصی ( linr4، lin17 و lin19)انجام شد. در مجموع آلودگی 1 نمونه بافی کوت و 5 نمونه سواب چشمی ، لیشمانیا اینفانتوم تعیین شد بدین ترتیب که: در یک قلاده سگ از گروه سگ های خانگی دارای نشانه بالینی هر دو نمونه سواب چشمی و بافی کوت و در 4 قلاده سگ از گروه سگ های ولگرد فقط نمونه های سواب چشمی آلوده به لیشمانیا اینفانتوم بودند. در گروه دیگر یعنی سگ های صاحبدار فاقد نشانه بالینی هیچ نمونه مثبتی یافت نشد. پس از تهیه گسترش از جراحات جلدی در گروه سگ های خانگی دارای نشانه بالینی و رنگ آمیزی گیمسا با بررسی میکروسکوپی، در 1 قلاده سگ آماستیگوت های لیشمانیا مشاهده شدند. گسترش هایی نیز از همه نمونه های بافی کوت تهیه ، پس از رنگ آمیزی گیمسا و بررسی میکروسکوپی در هیچ یک از آنها آلودگی مشاهده نشد. بررسی نتایج حاصل نشان می دهند که روش های مولکولی حساسیت بالاتری نسبت به تشخیص میکروسکوپی دارند و دلیل عمده آن نیز مربوط به سگ هایی است که علیرغم مثبت بودن آزمایش های مولکولی فاقد نشانه های بالینی می باشند. علاوه براین نمونه های سواب چشمی در مقایسه با بافی کوت خون در تشخیص لیشمانیازیس احشایی به روش مولکولی کارآیی بیشتری دارند. همچنین بر اساس نتایج آزمایشات مولکولی ، لیشمانیازیس سگ ناشی از لیشمانیا اینفانتوم در بین سگهای شهر مشهد شایع است.
نوشین اسدیان علی میرشاهی
چکیده ارزیابی مقدماتی شاخصهای رادیولوژی و الکتروکاردیوگرافی طبیعی قلب خرگوش به کوشش: نوشین اسدیان خرگوش را میتوان یکی از محبوبترین حیوانات خانگی در سراسر دنیا دانست به طوریکه در کشورهای انگلستان و ایالات متحدهی آمریکا، بعد از سگ و گربه، سومین پستاندار خانگی پرطرفدار و محبوب به حساب میآید. بیماریهای تنفسی و قلبی-عروقی از جمله بیماریهای مهم خرگوش هستند. یکی از شاخصههای کلیدی این دو دسته از بیماریها، تغییر در اندازهی قلب است. هدف از انجام مطالعهی حاضر، تعیین شاخصهای طبیعی رادیولوژی و الکتروکاردیوگرافی قلب خرگوش بود. بدین منظور، 18 سر خرگوش خانگی بالغ (7 سر ماده و 11 سر نر) پس از تأیید سلامت بالینی، برای این مطالعه انتخاب شدند. ابتدا الکتروکاردیوگرام به روش استاندارد و در 6 اشتقاق i، ii،iii ، avr، avl و avf تهیه شد و آمپلیتود و طول مدت زمان امواج p، qrs وt و محور طبیعی قلب اندازهگیری شد. سپس از هر سر خرگوش، دو عدد رادیوگراف در نماهای استاندارد پشتی-شکمی و جانبی اخذ شد و مقادیر vertebral heart scale، عرض قلب بر اساس فضای بین دندهای در نمای جانبی، عرض و طول قلب بر اساس فضای بین دندهای 4 و 5 در نمای پشتی-شکمی، عرض قلب، بر اساس محل بیشترین عرض آن در قفسهی سینه در نمای پشتی-شکمی، طول قلب بر اساس محل بیشترین عرض قلب در قفسهی سینه در نمای پشتی-شکمی اندازهگیری شدند. رابطهی وزن و جنس خرگوشها، با شاخصهای رادیولوژی قلب توسط آزمون رگرسیون خطی مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج بدست آمده نشان داد که محور بلند قلب و vhs به صورت معنی داری در نرها بیشتر از مادههاست (p<0.05). همچنین رابطهی بین شاخصهای الکتروکاردیوگرافی با وزن و جنس و رابطهی بین شاخصهای الکتروکاردیوگرافی و شاخصهای رادیولوژی نیز مورد بررسی قرار گرفت که هیچ کدام رابطهی معنی داری را نشان ندادند. مقادیر و نسبتهای به دست آمده در مطالعهی مقدماتی حاضر میتوانند به عنوان مبنایی اولیه برای مطالعات جامع تعیین مقادیر طبیعی شاخصهای رادیوگرافی و الکتروکاردیوگرافی قلب خرگوشها مورد استفاده قرار گیرند. کلمات کلیدی: اندازه طبیعی قلب، رادیولوژی، الکتروکاردیوگرافی، خرگوش
ارسلان کلامی جواد خوش نگاه
آمارها نشان دهندهی میزان زیاد شیوع مشکلات رفتاری در سگهای خانگی ایران است. بر اساس مطالعات گذشته شایعترین مشکلات رفتاری گزارش شده در سگهای خانگی ارجاع شده به بیمارستان دامپزشکی دانشگاه فردوسی مشهد به ترتیب عبارتند از: جنب و جوش و فعالیت بیش از حد، پرخاشگری، حمله و تهاجم به انسانها، تخریب و به هم ریختن محیط ، ادرار و مدفوع کردن در محل نامناسب، پرخاشگری و حمله و تهاجم به سگهای دیگر و ترسو بودن. مطالعهی پایلوت حاضر با هدف اندازهگیری مقادیر سرمی شاخصههای کارکرد تیروئید (شامل t4 تام، t4 آزاد، t3 تام، t3 آزاد و tsh) در سگهای تریر مبتلا به 6 مشکل رفتاری شایع (فوق الذکر) و مقایسهی آنها با مقادیر سرمی شاخصههای کارکرد تیروئید در سگهای تریر فاقد هر نوع مشکل رفتاری انجام گرفت. بدین منظور با استفاده از یک پرسشنامهی استاندارد که توسط صاحبان سگ ها تکمیل شد، تعداد 18 قلاده سگ تریر مبتلا به حداقل یکی از 6 مشکل رفتاری شایع (فوق الذکر) و 14 قلاده سگ تریر فاقد هر نوع مشکل رفتاری انتخاب شدند. سپس مقادیر سرمی شاخصههای کارکرد تیروئید در سرم این حیوانات با استفاده از روش الایزا اندازه گیری شد. نتایج مطالعهی حاضر نشان دهندهی عدم وجود تفاوت معنی دار بین سطح سرمی شاخصههای کارکرد تیروئید در سگهای تریر مبتلا به مشکلات رفتاری و سگهای تریر فاقد مشکل رفتاری بود. انجام مطالعات تکمیلی با اندازهگیری آنتیبادیهای آنتی تیروئید و نیز آزمون تحریک tsh به منظور ارزیابی مجدد نتایج مطالعهی حاضر ضروریست. کلمات کلیدی: مشکلات رفتاری، سگ، t4 تام، t4 آزاد، t3 تام، t3 آزاد، tsh
ملیحه خالقی عینک چی جواد خوش نگاه
لیشمانیازیس یک بیماری عفونی مشترک بین انسان و حیوانات است که توسط پشه های خاکی انتقال یافته و توسط گونه های مختلف انگل داخل سلولی لیشمانیا ایجاد می شود. لیشمانیوز احشایی در سگ ها توسط لیشمانیا اینفانتوم رخ می دهد. به دنبال تلقیح در پوست، انگل توسط ماکروفاژها فاگوسیته می گردد. علاوه بر عفونت محل گزش، انگل از طریق عروق لنفاوی و خون در بدن انتشار یافته و موجب آلودگی ماکروفاژهای مغز استخوان، گره لنفاوی، کبد، طحال، کلیه و دستگاه گوارش خواهد شد (1). هورمون ها طیف وسیعی از فعالیت های سلولی و فیزیولوژیک ارگانیسم ها، از قبیل رشد، تولید مثل، و تمایز را تنظیم می کنند. اخیراً تاثیر هورمون ها در پاسخ های ایمنی بر علیه عوامل بیماری زا مورد توجه قرار گرفته است. تنظیم پاسخ ایمنی توسط هورمون ها در بیماری های انگلی متعددی از قبیل مالاریا، شیستوزومیازیس، توکسوپلاسموزیس، سیستی سرکوس، تریپانوزومیازیس و لیشمانیازیس مشخص گردیده است (2،3،4،5،6). در این ارتباط مکانیسمی تحت عنوان transregulation عنوان گردیده است که در آن انگل مستقیماً از هورمون ها یا فاکتورهای رشد میزبان برای افزایش رشد و سرعت تکثیر استفاده می کند (7). بسیاری از سگ هایی که در مناطق اندمیک لیشمانیوز احشایی زندگی می کنند، با انگل لیشمانیا اینفانتوم مواجه می شوند اما فقط تعداد کمی از آن ها به بیماری لیشمانیازیس احشایی مبتلا می شوند (1،8). نتیجه آلودگی بستگی به فاکتورهای متعددی در ارتباط با پشه خاکی، انگل و میزبان دارد (9). مهمترین فاکتور حساسیت در ارتباط با میزبان نقص و کمبود ایمنی سلولی اختصاصی انگل است که می تواند جنبه ارثی و یا اکتسابی داشته باشد (10،11)، در بسیاری از مبتلایان به لیشمانیوز احشایی، بیماری های همزمان دیگری نیز وجود دارد و برخی از آن ها با کاهش پاسخ ایمنی محافظتی موجب تکامل و پیشرفت بیماری می شوند (9). هیپوتیروئیدیسم در دو سگ مبتلا به لیشمانیوز احشایی گزارش شده است (12،13). بنابراین هیپوتیروئیدیسم ممکن است سگ ها را از طریق سرکوب ایمنی سلولی به لیشمانیازیس احشایی مستعد نماید (13). از طرف دیگر ارتشاح غده تیروئید با ماکروفاژهای آلوده با لیشمانیا در سگ ها (12) و انسان های (14) مبتلا به لیشمانیوز احشایی گزارش شده است که ممکن است موجب هیپوتیروئیدیسم بالینی یا تحت بالینی گردد. همچنین لیشمانیوز احشایی یک بیماری سیستمیک با شدت های متفاوت است که می تواند موجب کاهش غلظت هورمون های تیروئیدی در خون به دلیل euthyroid sick syndrome شود (15). بیماری های سیستمیک متعددی در سگ همراه با کاهش هورمون های تیروئیدی خون بوده اند که در آن ها هم فراوانی و هم شدت کاهش هورمون با شدت بیماری ارتباط داشته است (16). علاوه بر گزارش رخداد هیپوتیروئیدیسم در دو سگ مبتلا به لیشمانیوز احشایی (12،13). در مطالعه saridomichelakis و همکاران (2013) کاهش هورمون های تیروئیدی در 75 درصد سگ های مبتلا به فرم بالینی لیشمانیوز احشایی مشاهده گردید. این محققین سعی نمودند که تفاوت هورمون های تیروئیدی را در مراحل مختلف بیماری بالینی (مرحله 1 تا 4) مقایسه کنند اما از آنجایی که اغلب سگ های مورد استفاده در مطالعه آن ها در مرحله 2 بیماری بودند (36/31) و تنها دو و سه حیوان به ترتیب در مراحل 1 و 3 بیماری بودند، عملاً امکان مقایسه بین مراحل مختلف بیماری وجود نداشت. به علاوه هیچ مقایسه ای از لحاظ هورمون های تیروئیدی بین سگ های مبتلا به فرم بالینی لیشمانیوز احشایی و سگ های آلوده با لیشمانیا اما فاقد علایم بالینی و سگ های سالم صورت نگرفت. برای درک بهتر نقش هورمون های تیروئیدی در بروز علایم بالینی لیشمانیازیس احشائی لازم است که مقایسه ای بین سگ های دارای علایم بالینی، سگ های آلوده فاقد علایم بالینی و سگ های سالم غیر آلوده صورت گیرد. در مطالعه حاضر مقادیر هورمون های تیروئیدی t4تام، t4آزاد، t3 تام و t3 آزاد وtshدر سه گروه از سگ ها ارزیابی شد: 1- سگ های مبتلا به لیشمانیازیس بالینی که علایم بالینی را نشان داده و عفونت با لیشمانیا اینفانتوم در آن ها تائید شده است، 2- سگ های به ظاهر سالم و فاقد علایم بالینی که آلودگی با لیشمانیا اینفانتوم در آن ها تایید شده است، و 3- سگ های سالم، فاقد علایم بالینی و عاری از آلودگی با لیشمانیا.
آلاله سلطانیان جواد خوش نگاه
عبارت «مشکلات رفتاری» یک اصطلاح کاملاً متأثر از نظرات فردی است. رفتاری که در نظر شخصی، یک مشکل را تداعی میکند ممکن است در نگاه دیگری امری طبیعی و پذیرفته شده باشد. صرف¬نظر از «واژه شناسی» این عبارت، آن چه حقیقت امر و مورد پذیرش همه محققین است، آن است که «هر گونه رفتاری (بسته به نظر صاحب حیوان) که ناخوشایند، دردسرآفرین و غیر قابل تحمل باشد، قطعاً یک مشکل رفتاری است.» ) ( آمارها نشان¬دهندهی درصد بالای بروز مشکلات رفتاری در سگهای خانگی ایران است. بر اساس مطالعهی خوش نگاه و همکاران (2011)، بیش از 86 درصد از سگهای خانگی حداقل دچار یک مشکل رفتاری هستند. بر اساس نتایج این مطالعه، شایعترین مشکلات رفتاری گزارش شده در سگهای مراجعه کرده به بیمارستان دامپزشکی دانشگاه فردوسی مشهد به ترتیب عبارتند بودهاند از: جوش و فعالیت بیش از حد، پرخاشگری، حمله و تهاجم به انسانها، تخریب و به هم ریختن محیط، ادرار و مدفوع کردن در محل نامناسب، پرخاشگری، حمله و تهاجم به سگ¬های دیگر و ترسو بودن (1). تحقیقات مختلف تاکنون تأثیر برخی از عوامل را در بروز مشکلات رفتاری روشن ساختهاند؛ از جملهی این عوامل میتوان به نژاد، سن، جنس، عقیم بودن یا نبودن، مدت و محل نگهداری و میزان آشنایی صاحب حیوان با اصول نگهداری تربیت حیوانات خانگی اشاره کرد ( ). متابولیسم اکسیداتیو در پاتولوژی سلولی خیلی با اهمیت است. عوامل اکسیدان به ساختار سلولی، ماتریکس خارج سلولی، عملکرد مژه¬ها و ساختار ژنتیکی یک سلول از طریق تخریب dna، زیان می¬رسانند. عوامل اکسیدان به آسیب¬های وابسته به غشا در سامانه¬ی عصبی- مرکزی مرتبطند و ممکن است نقش مهمی در اختلالات عصبی- نورونی داشته باشند. مطالعات بسیاری نشان داده¬اند که آسیب عصبی وابسته به عوامل اکسیدان در پاتوفیزیولوژی شیزوفرنی ، افسردگی و اختلال دو شخصیتی دارای نقش هستند ) .( عناصر کمیاب و آنتی اکسیدان ها نقشی اساسی در روند فیزیولوژیک سیستم عصبی دارند. فرضیهی مهم مورد بحث در تحقیقات اخیر، وجود ارتباط بین استرس اکسیداتیو و «رفتار» است. بنابراین، مطالعهی حاضر با هدف اندازهگیری مقادیر سرمی عناصر کمیاب (مس، آهن و روی) و آنتی اکسیدان ها (مالون دی¬آلدهید، ظرفیت تام آنتی اکسیدانی و گروه تیول) در سگهای تریر مبتلا به مشکلات رفتاری شایع و مقایسهی آن¬ها با مقادیر سرمی عناصر کمیاب و آنتی-اکسیدان ها در سگهای تریر فاقد هر نوع مشکل رفتاری انجام گرفت.
جابر خرمی مقدم جلیل مهرزاد
درماتیت آتوپیک سگ ها (cad) یک بیماری پوستی آلرژیک با زمینه ژنتیکی می باشد که سبب خارش شدید و آماس پوست می شود و در نژاد تریر شایع می باشد. cad متعاقب تخریب سد اپیدرمی و تماس تسهیل شده آلرژن با سلول های عرضه کننده آنتی ژن پوست (سلول های لانگرهانس) آغاز می شود و در ادامه سبب القا مسیر آماسی وابسته به tlr4 می شود. هدف این مطالعه بررسی پلی مورفیسم ژن tlr4 در سطح نوکلئوتید ها (snp) در مبتلایان به cad می باشد. در مطالعه ی حاضر از 12 سگ تریر مبتلا به cad مراجعه شده به بیمارستان دانشکده دامپزشکی دانشگاه فردوسی مشهد، نمونه خون اخذ شد. پس از استخراج dna ژنومیک از خون کامل و طراحی پرایمرها و انتخاب قطعه ای از ژن tlr4، شامل بخشی از ژن قسمت خارج سلولی آن تحت عنوان نواحی غنی از لوسین (lrr)، که مستقیماً با مولکولهای وابسته به پاتوژنها یا آلرژنها درگیر می شود ، نسبت به تهیه محصول pcr به طول 1925bp اقدام شد. محصولات pcr توالی یابی شد و سپس با نرم افزار بیوانفورماتیک clc genomic workbench5 آنالیز شدند. سپس با آنالیز جایگاه های برشی آنزیم های اندونوکلئاز بر روی قطعه مورد مطالعه و بررسی مطابقت جایگاه snp های مشاهده شده با آن، در نهایت آنزیم xcei جهت هضم آنزیمی انتخاب شد. آنالیزهای مولکولی قطعه مورد مطالعه نشان داد که snp های عمدتا nonsynonymous ژن tlr4 با فراوانی متفاوت در جایگاهشان دیده شد. در واکنش هضم آنزیمی، تغییر الگوی برش آنزیمی بواسطه وجود snp شماره 495 در یکی از جایگاه های برشی آنزیم xcei ، مشاهده شد. به کمک این نتایج در کنار یافته های مطالعه قبلی (نقص در بیان ژن tlr4 و برهم کنش آن با لیگاند lps) و آنالیز پروتئین tlr4 متعاقب رخداد snpها میتوان به کمک نرم افزارهایی مثل icm و مدل سازی پروتئینی، عملکرد پروتئین tlr4 را در ارتباط با رخداد cadبررسی عمیق تری کرد تا پنجره ای برای یافتن نقش tlr4 در پاتوژنز پیچیده cadباز شود.
نسرین صداقت شریفی جواد خوش نگاه
بسیاری از سگ هایی که در مناطق اندمیک لیشمانیوز احشایی زندگی می کنند، با انگل لیشمانیا اینفانتوم مواجه می شوند اما فقط تعداد کمی از آن ها به بیماری لیشمانیازیس احشایی مبتلا می شوند. مشخص گردیده که لیپیدهای پلاسما می توانند در تکامل یا حفظ پاسخ های ایمنی به لیشمانیوز احشایی نقش داشته باشند. به علاوه تغییر الکترولیت های خون به ویژه هیپوناترمی در انسان های مبتلا به لیشمانیوز احشایی گزارش شده است. در مطالعه حاضر مقادیر تری گلیسرید، کلسترول، ldl و hdl و الکترولیت های سدیم، پتاسیم و کلر در سه گروه از سگ ها اندازه گیری گردید: 1- سگ های مبتلا به لیشمانیازیس بالینی که علائم بالینی را نشان داده و عفونت با لیشمانیا اینفانتوم در آن ها تائید شده است، 2- سگ های به ظاهر سالم و فاقد علائم بالینی که آلودگی با لیشمانیا اینفانتوم در آن ها تائید شده است، و 3- سگ های سالم، فاقد علائم بالینی و عاری از آلودگی با لیشمانیا. بر اساس نتایج به دست آمده، سگ های آلوده با لیشمانیا (شامل هر دو گروه با و بدون علائم بالینی) افزایش معنی دار ldl و کاهش معنی دار hdlرا در مقایسه با سگ های سالم نشان دادند. سگ های آلوده با علائم بالینی کاهش معنی دار hdlرا در مقایسه با سگ های آلوده بدون علائم بالینی و سگ های سالم نشان دادند. از لحاظ الکترولیت های سرم خون تفاوت معنی داری میان گروه های مورد مطالعه مشاهده نگردید. نتایج حاصل از مطالعه حاضر نشان می دهد که آلودگی با لیشمانیا می تواند باعث تغییر در لیپوپروتئین های خون شود و ممکن است ارتباطی بین تظاهرات بالینی لیشمانیا و مقادیر hdl سرم خون وجود داشته باشد.
ماجده پاکزادشهابی جواد خوش نگاه
هدف از این مطالعه، تعیین شیوع درماتیت آتوپیک/آلرژیک در مشهد (واقع در شمال شرقی ایران) و ارزیابی جنبه های بالینی بیماری با لحاظ دستورالعمل تشخیصی "willemse" و "prélaund" بود. در ارزیابی سابقه و نشانه های بالینی در 111 سگ بیمار مبتلا به مشکلات جلدی، که از مهرماه 1387 تا مهرماه 1388 به بیمارستان آموزشی دانشکده ی دامپزشکی دانشگاه فردوسی مشهد مراجعه کردند، درماتیت آتوپیک/آلرژیک در 8 سگ (20/7 درصد) تشخیص داده شد. سگ های نژاد تریر، بیشترین موارد مبتلایان به درماتیت آتوپیک/آلرژیک را تشکیل دادند (6 سگ) که دلیل این امر غالبیت سگ های این نژاد در جمعیت مراجعه کننده ی به بیمارستان ماست. در این مطالعه گرایش جنس ماده به بیماری مشخص گردید. سن سگ های مبتلا به هنگام تشخیص از 6 ماه تا 5/4 سال (متوسط 7/1 سال) بود. خارش بارزترین نشانه ی بالینی در تمامی مبتلایان بود که به صورت موضعی (در 5 بیمار – 5/62 درصد) یا فراگیر در تمام بدن (در 3 بیمار – 5/37 درصد) وجود داشت. در حالی که خارش در اکثر مبتلایان (در 6 بیمار – 75 درصد) غیر فصلی بود، فصلی یا غیر فصلی بودن خارش در دو بیمار به دلیل آن که از آغاز روند بیماری کم تر از یک سال نگدشته بود، قابل تشخیص نبود. ضایعات جلدی به اشکال فراگیر در تمام بدن (64 درصد) یا موضعی (36 درصد) در مناطق سر، گوش ها، گردن، کنار و بالای تنه، زیر بغل و سینه، شکم و ناحیه ی مغابنی، پرینه و پاها حضور داشتند. اوتیت خارجی که در 3 بیمار(5/37 درصد) دیده شد، به صورت یک طرفه یا دوطرفه در اشکال غیر اکسودایی یا چرکی دیده شد.