نام پژوهشگر: بهرامعلی قنبری هاشمآبادی
آسیه عطایی نخعی بهرامعلی قنبری هاشم آبادی
افراد مبتلا به اضطراب امتحان دارای تحریف های شناختی و الگوهای فکری منفی، (بعد نگرانی)و علائم فیزیولوژیک (بعد هیجان پذیری) هستند و از آنجایی که بین اضطراب امتحان و اضطراب پنهان (صفت اضطراب) بعنوان یک ویژگی شخصیتی و خصیصه ای ارتباط تنگاتنگی وجود دارد و یکی از عوامل موثر فردی و شخصیتی در ایجاد اضطراب امتحان، اضطراب پنهان (صفت اضطراب) می باشد، به همین منظور این پژوهش با هدف بررسی کارایی و اثربخشی گروه درمانی مبتنی بر روش شناختی هوشیاری فراگیر در مقایسه با آموزش مهارت های مطالعه در کاهش اضطراب امتحان و اضطراب پنهان دانشجویان مبتلا به اضطراب امتحان انجام پذیرفت. پژوهش حاضر کاربردی و از نوع آزمایشی (طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل و انتساب تصادفی) می باشد. دانشجویان مبتلا به اضطراب امتحان که جهت دریافت درمان به کلینیک روانشناسی بالینی دانشگاه فردوسی مشهد مراجعه کرده بودند با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس (برای هر گروه 10 نفر) 30 نفر انتخاب شده و به طور تصادفی دردو گروه آزمایش ویک گروه کنترل گماشته شدند. همچنین آزمون اضطراب امتحان (tai) با پایایی 77% به منظور سنجش میزان تغییرات اضطراب امتحان و مقیاس صفت اضطراب سیاهه حالت ـ صفت اضطراب اشپیل برگر (stai) جهت سنجش میزان تغییرات اضطراب پنهان، در هر سه گروه اجرا شد. سپس در گروه آزمایشی اول مداخله درمانی هوشیاری فراگیر و در گروه آزمایشی دوم آموزش مهارت های مطالعه انجام شد و گروه کنترل هم که صرفاً به دلیل بررسی اثربخشی فاکتورهای اثربخش گروهی در کاهش اضطراب امتحان و اضطراب پنهان دانشجویان مبتلا در این پژوهش مورداستفاده قرار گرفت هیچ نوع درمانی دریافت نکرد. پس از اتمام 5 جلسه 120 دقیقه ای برای هر گروه، به منظور سنجش متغیر وابسته (اضطراب امتحان و اضطراب پنهان) مجدداً آزمون های tai و stai بعنوان پس آزمون در گروه ها اجرا شد. نتایج تحلیل کوواریانس یک عاملی (ancova) به تأیید فرضیه ها انجامید. فرضیه اصلی اول پژوهش تحت عنوان (گروه درمانی مبتنی بر روش شناختی هوشیاری فراگیر در مقایسه با آموزش مهارت های مطالعه به طور معناداری تأثیر بیشتری بر کاهش اضطراب امتحان دانشجویان مبتلا دارد) با ارزش معناداری (0/000=p) و اطمینان 95% تأیید شد. فرضیه اصلی دوم پژوهش (گروه درمانی مبتنی بر روش شناختی هوشیاری فراگیر در مقایسه با آموزش مهارتهای مطالعه به طور معناداری تاثیر بیشتری بر کاهش اضطراب پنهان دانشجویان مبتلادارد) با ارزش معناداری (0/001=p) و اطمینان 95% تأیید شد. گروه درمانی مبتنی بر روش شناختی هوشیاری فراگیر، آموزش مهارت های مطالعه، اضطراب امتحان، اضطراب پنهان.