نام پژوهشگر: کاظم ملک پور دهکردی

مدلسازی داده های پلاریزاسیون القائی فرکانسی با در نظر گرفتن اثر جفت شدگی الکترومغناطیسی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه یزد - دانشکده معدن 1393
  کاظم ملک پور دهکردی   عبدالحمید انصاری

روش (sip) به عنوان یک روش ژئوفیزیکی نقش بسیار مهمی در اکتشافات زیرسطحی از جمله اکتشافات باستان شناسی، هیدروژئوفیزیک، مسائل زیست محیطی و ... دارد؛ با این وجود کاربرد این روش با محدودیت های جدی به دلیل اثر جفت شدگی الکترومغناطیس روبرو شده است. این اثر به دلیل القای جریان الکتریکی متناوب از طریق کابل جریان متصل به زمین رسانای الکتریکی است. این اثر القائی باعث تغییر پتانسیل الکتریکی ثبت شده بین دو نقطه پتانسیل می گردد، بطوری که عاملی بر پنهان ماندن پاسخ قطبش القائی زمین می گردد. تعداد اندکی روش برای حذف اثر مذکور توسط محققین پیشنهاد شده است که هر کدام دارای محدودیت ها و فرض های زیادی، چه در مدل قطبش القائی زمین و چه در ساده سازی معادلات مربوطه، بوده و کارائی آن را در عمل با مشکل مواجه کرده است که این امر به دلیل عدم شناخت کافی از آن است. در این مطالعه به منظور درک بهتر اثر جفت شدگی الکترومغناطیس به بررسی روش های عملی در کاهش این اثر پرداخته می شود. این روش ها به نحوه ی چینش کابل مرتبط است. نتایج نشان می دهد که می توان از آرایش هائی که نسبت سیگنال به نوفه ی بزرگ تری دارند (برای مثال، آرایش شولمبرژر) نیز در مطالعات قطبش القائی طیفی استفاده کرد؛ ولی چینش کابل باید به نحوی باشد که اثر جفت شدگی الکترومغناطیس در کم ترین مقدار ممکن باشد. همچنین پاسخ القای خالص که بخشی از پاسخ القای متقابل می باشد از طریق روش های عددی و تحلیلی برای نیم فضای الکتریکی هموژن بدست آمد. این مدل سازی ها گامی بلند در شناخت بهتر اثرات القائی، پاسخ قطبش القائی زمین و پاسخ کل القای متقابل می باشند. در این راستا به بررسی پارامترهای قطبش القائی زمین و اثرات آن ها بر پاسخ القای خالص و القای متقابل پرداخته شده است. همچنین مدل سازی پاسخ القای خالص از طریق مدل های تجربی و ریاضی ساده (مانند کول-کول) صورت گرفت و نتایج نشان داد که هندسه ی آرایش الکترودی (a وn) و رسانائی نیم فضای زیرسطحی تأثیر بسیار زیادتری نسبت به پارامترهای قطبش القائی زمین بر پاسخ القای خالص دارند؛ در صورتی که تاکنون اثر این پارامترها بر پاسخ کل القای متقابل بررسی شده است. در نهایت این که به نظر می رسد روش ارائه شده از سوی گروسکا در استفاده از پاسخ القای متقابل زمین نیم فضای هموژن با رسانائی حقیقی به جای پاسخ القای خالص زمین با خطای زیادی همراه می باشد.